Η σύντομη εξαφάνιση της ζωής ίσως είναι ο κανόνας στο σύμπαν

Παρασκευή, 22 Ιανουαρίου 2016 23:27
UPD:23/01/2016 00:06
EPA/PETER KOMKA

Περίπου πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια, ενδεχομένως μαζί με τη Γη να ήταν κατοικήσιμοι και η Αφροδίτη με τον Άρη.

A- A A+

Του Κώστα Δεληγιάννη

Η αναζήτηση εξωγήινης ζωής αποτελεί μία από τις πιο εντυπωσιακές προσπάθειες του ανθρώπου.

Oι επιστήμονες έχουν εντοπίσει μέχρι σήμερα δεκάδες εξωπλανήτες, ενώ μη επανδρωμένα διαστημόπλοια βρήκαν ίχνη νερού σε αρκετούς ακόμη πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος.

Γιατί όμως έως τώρα δεν έχει βρεθεί ούτε καν ένας μικροοργανισμός έξω από τη Γη;

Σύμφωνα με αστροβιολόγους από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας (ANU), η απάντηση είναι πως η ζωή που τυχόν αναπτύχθηκε σε άλλους «κόσμους» είχε μικρή διάρκεια, με συνέπεια να εξαφανισθεί σύντομα.

Στόχος των αστροβιολόγων ήταν να μελετήσουν τις συνθήκες υπό τις οποίες θα μπορούσαν να δημιουργηθούν έμβιοι οργανισμοί.

Έτσι, συνειδητοποίησαν ότι, κατά κανόνα, στους περισσότερους πλανήτες οι οργανισμοί που ενδεχομένως «φιλοξένησαν» δεν κατάφεραν να επιβιώσουν για πολύ, λόγω είτε της υπερβολικά υψηλής είτε της υπερβολικά χαμηλής θερμοκρασίας.

«Το σύμπαν πιθανότατα βρίθει κατοικήσιμων πλανητών, με συνέπεια πολλοί επιστήμονες να πιστεύουν πως το ίδιο ισχύει και με τις εξωγήινες μορφές ζωής», λέει ο Δρ Αντίτια Τσόπρα από το ANU και επικεφαλής συντάκτης του άρθρου της ομάδας, το οποίο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Astrobiology.

«Η ζωή όμως είναι εξαιρετικά εύθραυστη στα πρώτα στάδια δημιουργίας της. Επομένως, πιστεύουμε πως σπάνια έχει καταφέρει να εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να καταφέρει να επιβιώσει».

Με βάση τη μελέτη των αστροβιολόγων, τα περισσότερα πλανητικά περιβάλλοντα είναι αρχικά ασταθή.

Για να μπορέσει η ζωή να ευδοκιμήσει σε έναν πλανήτη, θα πρέπει οι πρώτοι μικροοργανισμοί που θα δημιουργηθούν να ρυθμίσουν τις συγκεντρώσεις των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, όπως των υδρατμών και του διοξειδίου του άνθρακα, ώστε να σταθεροποιηθεί η θερμοκρασία στην επιφάνεια.

Περίπου πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια, ενδεχομένως μαζί με τη Γη να ήταν κατοικήσιμοι και η Αφροδίτη με τον Άρη.

Παρ’ όλα αυτά, 1 δισεκατομμύριο χρόνια αργότερα, το περιβάλλον της Αφροδίτης είχε μετατραπεί σε μια υπέρθερμη «κόλαση», ενώ αντίθετα οι θερμοκρασίες στον Άρη είχαν μειωθεί δραστικά.

Έτσι, αν τυχόν είχαν αναπτυχθεί μικρόβια στην Αφροδίτη και τον Άρη, δεν κατάφεραν να σταθεροποιήσουν το περιβάλλον στους δύο αυτούς πλανήτες. Σε αντίθεση με τη Γη, όπου η ζωή έπαιξε κομβικό ρόλο στη ρύθμιση του κλίματος.

Με αυτή τη θεωρία, σύμφωνα με τον Τσόπρα, λύνεται ένα μυστήριο.

«Το γεγονός ότι δεν έχουμε ακόμη εντοπίσει ίχνη εξωγήινων οργανισμών ίσως οφείλεται λιγότερο στη μικρή πιθανότητα ανάπτυξης ζωής σε άλλους πλανήτες, και περισσότερο με το ότι είναι σπάνιο να καταφέρουν τέτοιες μορφές ζωής να ρυθμίσουν το πλανητικό κλίμα», σημειώνει.

Φαίνεται πως είναι άφθονοι στο σύμπαν οι βραχώδεις πλανήτες, στους οποίους υπάρχει νερό και πηγές ενέργειας που είναι απαραίτητες για τη δημιουργία νοήμονος ζωής.

Τότε, όπως είχε αναρωτηθεί ήδη από τη δεκαετία του 1950 ο διάσημος φυσικός Ενρίκο Φέρμι, γιατί δεν έχουμε βρει ίχνη τους;

Με βάση τη νέα θεωρία, η απάντηση στο παράδοξο Φέρμι, όπως είναι γνωστό το παραπάνω ερώτημα, είναι πως οι μικροοργανισμοί που εμφανίζονται σε πλανήτες του σύμπαντος κατά κανόνα εξαφανίζονται πολύ σύντομα.

Προτεινόμενα για εσάς