Από την έντυπη έκδοση
Του Πάνου Φ. Κακούρη
[email protected]
Οι πολλαπλές τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι, απότοκες ενός μεσαιωνικού θρησκευτικού φανατισμού, με τα τραγικά αποτελέσματα, βρίσκουν την Ελλάδα σε μια κρίσιμη καμπή, καθώς επαναφέρουν την αβεβαιότητα στην Ευρώπη, η οποία πλέον δεν θα είναι όπως ήταν μέχρι το βράδυ της Παρασκευής. Οι αλλαγές που θα βιώσουμε σταδιακά ως Ευρωπαίοι πολίτες θα είναι δραματικές και αντίστοιχες με εκείνες που δρομολόγησε η 11η Σεπτεμβρίου.
Το εκτός ανθρώπινης λογικής χτύπημα βρίσκει την ελληνική οικονομία να ψάχνει να βρει τον βηματισμό της μέσα από τον κύκλο των συζητήσεων με τους δανειστές, αλλά η αβεβαιότητα που ενσκήπτει λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων αποτελεί κίνδυνο. Βέβαια, η Ελλάδα έχει αποδείξει στην τελευταία πενταετία πως δεν έχει ανάγκη εξωτερικούς παράγοντες για να βυθιστεί στην αβεβαιότητα. Μπορεί και μόνη της.
Ωστόσο, το χτύπημα στο Παρίσι είναι μια παράμετρος που επιδρά εξαιρετικά αρνητικά στην παρούσα συγκυρία. Αναμφίβολα επηρεάζεται η διαδικασία της διαπραγμάτευσης, όχι τα επιμέρους ζητήματα, αλλά ως σύνολο, επειδή αφενός θα επηρεαστεί το οικονομικό κλίμα στην Ευρωζώνη, που δεν είναι και το καλύτερο, αφετέρου το τρομοκρατικό χτύπημα συνδέεται και με το προσφυγικό, που εμπλέκει αλλά και επιβαρύνει τα μέγιστα την Ελλάδα.Επίσης, ανάλογα με τις αποφάσεις των Ευρωπαίων ηγετών, των ΗΠΑ και της Ρωσίας, οι γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής μπορεί να είναι καταιγιστικές, αφού δεν αποκλείονται στρατιωτικές επεμβάσεις. Η χρονική συγκυρία είναι ιδιαίτερα κρίσιμη, δεδομένου ότι στο καυτό δίμηνο μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου η κυβέρνηση καλείται να κλείσει πολλαπλά μέτωπα με τους δανειστές και συγκεκριμένα την τρέχουσα αξιολόγηση, που αφορά τις παλαιές εκκρεμότητες, καθώς και τη νέα αξιολόγηση που ξεκινά εντός της εβδομάδας, στην ατζέντα της οποίας βρίσκονται και οι επώδυνες μεταρρυθμίσεις σε φορολογικό και ασφαλιστικό.
Η αβεβαιότητα που επιφέρει η αναβίωση της τρομοκρατίας σκιάζει και τις ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών, οι οποίες αναζητούν ιδιωτικά κεφάλαια, από το εσωτερικό και το εξωτερικό. Η συγκεκριμένη διαδικασία θα μπορούσε να είχε ολοκληρωθεί με επιτυχία ή να είχε δρομολογηθεί για να κλείσει εντός της εβδομάδας, εάν η κυβέρνηση και οι θεσμοί είχαν περαιώσει έγκαιρα τη διαπραγμάτευση. Ομως οι τράπεζες αφέθηκαν μόνες, να αναζητούν κεφάλαια σε κλίμα αβεβαιότητας ως προς την τύχη της διαπραγμάτευσης, που ήταν και είναι ένα ντεσαβαντάζ για τον ιδιώτη επενδυτή.
Στο πλαίσιο αυτό, η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να καταστρώσει στρατηγική με διπλό στόχο. Πρώτον, την άμεση συμφωνία με τους θεσμούς, που θα θωρακίσει -στο μέτρο του δυνατού- την οικονομία, μέσα από την απρόσκοπτη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την εκταμίευση των δανειακών κεφαλαίων. Δεύτερον, την προσεκτική προσέγγιση των γεωπολιτικών εξελίξεων που δρομολογούνται.
