Στους «Ορνιθες» του Αριστοφάνη, τα πετεινά είναι μακάρια, και άνθρωποι και θεοί υποτάσσονται στην εξουσία τους. Στις μέρες μας, ο H5N1 αποδεκατίζει τα οικιακά φτερωτά, και οι άνθρωποι είναι αμήχανοι και φοβισμένοι από την επίθεση των πτηνών, με τη μορφή γρίπης.
Τα πρώτα αποτελέσματα των ερευνών για ένα εμβόλιο (για ανθρώπους) κατά της γρίπης των πτηνών θα γίνουν γνωστά στα τέλη του 2006, εκτίμησε την περασμένη εβδομάδα, ο Δρ. Μάρτιν Μικέλις, του ιατρικού ινστιτούτου της Φρανκφούρτης, που συνεργάζεται με Αυστρία, Τσεχία, Σλοβενία και Ρωσία για την ανάπτυξη ενός εμβολίου που θα αντιμετωπίζει ταυτόχρονα την γρίπη των πουλερικών και την γρίπη.
Σύμφωνα με τον επιστήμονα, θα πρέπει να αναμείνουμε πέντε ή έξι χρόνια, πριν κυκλοφορήσει στην αγορά ένα αποτελεσματικό εμβόλιο.
Σημειώνεται ότι αξιωματούχος των Ηνωμένων Εθνών δήλωσε ότι τα σημερινά αποθέματα εμβολίων μπορεί να αποδειχθούν άχρηστα, καθώς μπορεί να μεταλλαχθεί ο ιός H5N1 και να περάσει στον άνθρωπο, ο οποίος στη συνέχεια θα τον μεταδίδει στο περιβάλλον του.
Σήμερα, εκτιμούν ότι δεν υπάρχουν τέτοια δεδομένα, αλλά καλό είναι να είμαστε προετοιμασμένοι.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επισημαίνει ότι περίπου ένας στους δύο από αυτούς που μολύνονται, και εκδηλώνουν την ασθένεια, καταλήγουν. Συνολικά έχουν καταγραφεί 116 κρούσματα της νόσου των πτηνών στις χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας.
Περισσότερο προσεκτικοί θα πρέπει να είναι όσοι εργάζονται σε πτηνοτροφικές μονάδες, καθώς μπορεί να προσβληθούν ευκολότερα από κάποιο μολυσμένο πτηνό.
Αξίζει να γνωρίζουμε ότι η γρίπη των πτηνών μεταδίδεται από αυτά στον άνθρωπο μέσω του σάλιου τους, των περιττωμάτων τους και των ρινικών τους εκκρίσεων.
Οι άνθρωποι που μολύνθηκαν εμφάνισαν συμπτώματα όπως ο πυρετός, ο βήχας, ο πονόλαιμος, η μυαλγία, αλλά και μολύνσεις στα μάτια.
Οι γιατροί με ένα απλό τεστ αίματος μπορούν σε πρώτη φάση να διαγνώσουν εάν κάποιος που υπάρχει υποψία πως έχει προσβληθεί από τη γρίπη των πτηνών, όντως έχει μολυνθεί από τον ιό Η5Ν1.
Μια κοινή συνήθεια το πλύσιμο των χεριών αποτρέπει σε μεγάλο βαθμό την εμφάνιση ιώσεων και γρίπης κάθε μορφής.
Η συμβουλή αυτή ως βάση της πρόληψης υιοθετείται και από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο οποίος προχωρά ένα βήμα παραπέρα, επισημαίνοντας ότι και η τακτική χρήση διαλύματος από οινόπνευμα μπορεί να προφυλάξει τους ανθρώπους που σε πρώτη φάση έρχονται σε άμεση επαφή με τα πτηνά.
Αλλα μέτρα προφύλαξης είναι αυτά που συνήθως υιοθετούνται για το σύνολο των μορφών της γρίπης και έχουν να κάνουν με τον καλό εξαερισμό των χώρων, την αποφυγή του συγχρωτισμού, καθώς και την προληπτική χρήση αντιγριπικού εμβολίου.
Οι επιστήμονες διευκρινίζουν ότι το υπάρχον αντιγριπικό εμβόλιο δεν προφυλάσσει από τη γρίπη των πτηνών, αλλά από τα ήδη γνωστά στελέχη ιών της γρίπης, τα οποία συμπεριλαμβάνονται σε αυτό. Ετσι, οι ευπαθείς ομάδες πληθυσμού όπως είναι οι ηλικιωμένοι, οι καρδιοπαθείς, ασθενείς με χαμηλή άμυνα του οργανισμού αλλά και όσοι εργάζονται στα νοσοκομεία καλό θα ήταν να κάνουν αντιγριπικό εμβόλιο.
Οσον αφορά τα αντιϊκά φάρμακα, το Τamiflu και το Relenza, μπορεί να είναι αποτελεσματικά, εφόσον η γρίπη των πτηνών διαγνωστεί στο αρχικό της στάδιο στον άνθρωπο και ίσως προσφέρουν και σε προληπτικό επίπεδο, όμως ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί αν τα συγκεκριμένα φάρμακα θα είναι απολύτως αποτελεσματικά για να αποτρέψουν τα συμπτώματα που προκαλεί ο νέος ιός.
Η Μαδρίτη θεωρεί υπερβολές τις συστάσεις των κοινοτικών αρχών προς τα κράτη μέλη της Ε.Ε. να δημιουργήσουν αποθέματα αντι-ιικών φαρμάκων. Ο διευθυντής του τομέα δημόσιας υγείας της Ισπανίας εκτιμά μάλιστα ότι η αποτελεσματικότητα του Tamiflu είναι σχετική.
Ηδη στο Βιετνάμ βρέθηκε μορφή του θανατηφόρου H5N1 που είναι ανθεκτική στο Τamiflu, έγραφε το «Nature» την Παρασκευή 14/10. H αποκωδικοποίηση του γονιδιώματος του συγκεκριμένου στελέχους έδειξε ότι υπέστη μετάλλαξη που το έκανε ανθεκτικό στη δραστική ουσία του φαρμάκου οσελταμιβίρη.
Αυτό που προέχει είναι η παρακολούθηση της πορείας του ιού. Ακόμη και στις χώρες που έχουν πληγεί, η κατάσταση είναι υπό έλεγχο. Το αντίδοτο στον πανικό είναι «μέγιστη πρόληψη και μέγιστη επιφυλακτικότητα».
K.T.
