Ένας Τούρκος πρώην συνταγματάρχης και άλλα επτά μέλη των σωμάτων ασφαλείας αθωώθηκαν χθες για συμμετοχή στο θάνατο 21 Κούρδων πριν από δύο δεκαετίες, σε μια δίκη που Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και ακτιβιστές έχουν χαρακτηρίσει δοκιμασία για τις μεταρρυθμίσεις της χώρας στον τομέα των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Οι δικαστές συμπέραναν ότι υπήρχαν ανεπαρκείς αποδείξεις για να καταδικάσουν τον Κεμάλ Τεμιζόζ, 57 ετών, ο οποίος υπηρέτησε ως διοικητής της αστυνομίας στην κωμόπολη Τσίζρε στα νοτιοανατολικά σύνορα με τη Συρία, μεταξύ του 1993 και του 1995, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των ΜΜΕ και ακτιβιστών ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Ο Τεμιζόζ αρνήθηκε τις κατηγορίες.
Η εποχή στην οποία αναφερόταν η δίκη ήταν από τις πιο αιματηρές στη νοτιοανατολική Τουρκία, στην οποία οι Κούρδοι κάτοικοι αποτελούν πλειονότητα, από το 1984, όταν το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) ξεκίνησε την μάχη για αυτονομία. Πάνω από 40.000 άτομα, κυρίως Κούρδοι, έχουν σκοτωθεί. Η σύγκρουση αναζωπυρώθηκε φέτος τον Ιούλιο με την κατάρρευση μιας εκεχειρίας. Οι αρχές επέβαλαν απαγόρευση της κυκλοφορίας στην Τσίρζε για πάνω από ένα μήνα τον Σεπτέμβριο, όταν, σύμφωνα με Κούρδους βουλευτές, σκοτώθηκαν άλλα 20 άτομα σε μάχες μεταξύ του PKK και των αρχών ασφαλείας.
Ο Τεμιζόζ κατηγορούνταν ότι ηγείτο σε μονάδα αντιτρομοκρατικής οργάνωσης η οποία, σύμφωνα με οργανώσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων, βασάνιζε και σκότωνε όσους θεωρούσε ύποπτους ωςμέλη του Εργατικού Κόμματος. «Πολέμησα ενάντια στη τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα» ισχυρίστηκε ο ίδιος στο δικαστήριο, κατά το CNN Turk.
Εκατοντάδες δολοφονίες στη νοτιοανατολική Τουρκία παραμένουν ανεξιχνίαστες. Το ίδιο το PKK έχει κατηγορηθεί για εκτεταμένες παραβιάσεις. «Αν δεν το έκαναν αυτοί εδώ, τότε οι οικογένειές τους έχουν το δικαίωμα να μάθουν ποιος το έκανε» είπε η Έμα Σινκλαίρ-Ουέμπ του παγκόσμιου παρατηρητηρίου Human Rights Watch. «Η Τουρκία έχει ιστορικό ατιμωρησίας των κρατικών δυνάμεων», πρόσθεσε.
Η δίκη του Τεμιζόζ ξεκίνησε το 2009 και το 2012 περιγράφηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης ως «ευκαιρία να ριχτεί φως σε μια περίοδο συστηματικής παραβίασης ανθρώπινων δικαιωμάτων στη νοτιοανατολική Τουρκία».
Στην περίπτωση όμως της δίκης αυτής αποδείχθηκε δύσκολο να ακολουθήσουν διώξεις, καθώς βασικοί μάρτυρες έχουν ανακαλέσει μαρτυρίες τους. Φέτος άλλοι τέσσερις πρώην αξιωματικοί με παρόμοιες κατηγορίες αθωώθηκαν.
Δίκες με ιδιαίτερη προβολή όπως οι επωνομαζόμενες Εργκενεκόν (ονομασία μυθικού τόπου) και Βαριοπούλα προσπάθησαν να φέρουν τους στρατιωτικούς προ των ευθυνών τους για φερόμενα εγκλήματα, και ήταν μέρος μιας προσπάθειας του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να θέσει τέλος στην επιρροή που ασκούσαν οι κάποτε πανίσχυροι στρατηγοί. Αυτές οι διαδικασίες έχουν καταλήξει σε αθωώσεις ή επαναλήψεις δικών. Ο πρώην πρόεδρος και στρατηγός Κενάν Εβρέν, ο οποίος καταδικάστηκε για ανατροπή της κυβέρνησης το 1980 και την απαρχή μιας χούντας που εξαπέλυσε ένα κύμα βασανιστηρίων, συλλήψεων και θανάτων, διεκδικούσε μια επανεξέταση της ισόβιας κάθειρξής του όταν πέθανε τον Μάιο φέτος, στα 97 του χρόνια.
Πηγές: ΑΜΠΕ, Reuters
