Του Στράτου Στρατηγάκη
Mαθηματικού - ερευνητή
[email protected]
Κάθε φορά που γίνεται κάποια συζήτηση για την εκπαίδευση το ενδιαφέρον μονοπωλούν τα κενά στα σχολεία και πότε αυτά θα καλυφθούν. Τα ρεπορτάζ των εκπαιδευτικών συντακτών κάθε χρόνο το Σεπτέμβριο, και όχι μόνο το Σεπτέμβριο πια, για τα κενά και τις δυσλειτουργίες είναι δεδομένα.
Σε καμία κανονική χώρα δεν υπάρχουν τέτοιες συζητήσεις γιατί δεν υπάρχουν... κενά. Όλοι οι εκπαιδευτικοί βρίσκονται στις θέσεις τους πριν τους μαθητές. Μόνο στην Ελλάδα οι εκπαιδευτικοί έρχονται στα σχολεία μετά τους μαθητές ή καμιά φορά δεν έρχονται και καθόλου. Πέρυσι η χρονιά τελείωσε με 3.000 λιγότερους εκπαιδευτικούς από όσους χρειάζονταν για τη λειτουργία των σχολείων. Μόνο από αυτό το γεγονός χάθηκαν περίπου 2.500.000 (ναι 2,5 εκατομμύρια) ώρες διδασκαλίας. Φέτος δεν άνοιξαν όλα τα σχολεία στις 11 Σεπτεμβρίου, όπως συμβαίνει κάθε χρόνο. 247 σχολεία άνοιξαν πολύ αργότερα, γιατί δεν είχαν εκπαιδευτικούς.
Η ερώτηση είναι γιατί συμβαίνει αυτό, περισσότερο από 20 χρόνια, με μόνο μία εξαίρεση το 2003 και το 2004; Η απάντηση είναι: ανικανότητα και κουτοπονηριά. Ανικανότητα να συντονιστούν και να λειτουργήσουν με χρονοδιαγράμματα οι υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και κουτοπονηριά γιατί ο θεσμός των αναπληρωτών και ωρομισθίων εκπαιδευτικών, που δημιουργήθηκε για να αναπληρώνονται όσοι ασθενούν ή οι έγκυες, επεκτάθηκε και αναπληρώνονται οι μόνιμοι εκπαιδευτικοί που δεν διορίζονται. Φτάσαμε οι κενές θέσεις να είναι πάνω από 20.000 το χρόνο σε σύνολο μονίμων εκπαιδευτικών 138.084 το σχολικό έτος 2014-2015. Το υπουργείο προσπαθεί να καλύψει με αναπληρωτές τους μειωμένους διορισμούς τόσα χρόνια τώρα. Η κουτοπονηριά υπάρχει στην καθυστέρηση να διοριστούν, όχι με την με την έναρξη της σχολικής χρονιάς, αλλά μερικούς μήνες αργότερα, ώστε με ένα ή δύο μηνιάτικα λιγότερα τόσων χιλιάδων ανθρώπων να γίνεται εξοικονόμηση χρημάτων. Άσε που δεν πληρώνονται το καλοκαίρι και το επίδομα ανεργίας είναι μικρότερο από το μισθό, συνεπώς έχουμε κι άλλη οικονομία. Δεν θεωρούνται και άνεργοι όλο το χρόνο, οπότε μειώνουμε και την ανεργία.
Η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο με τα μνημόνια, αφού η τρόικα (ή όπως θέλετε πείτε την) επέβαλλε διορισμούς σε αναλογία ένας διορισμός προς δέκα αποχωρήσεις. Ούτε αυτό τηρείται αφού τρία χρόνια τώρα έχουμε αθρόες αποχωρήσεις, λόγω φόβου για το συνταξιοδοτικό και κανένα απολύτως διορισμό, κατά παράβαση των κανόνων που η τρόικα θέσπισε.
Το ερώτημα είναι τώρα τι γίνεται; Πόσο καιρό ακόμα μπορεί να μην διορίζονται μόνιμοι, να μη φτάνουν τα χρήματα για αναπληρωτές και τα σχολεία να υπολειτουργούν; Θα πρέπει, επιτέλους, να δοθεί μία λύση. Αν βρεθούν χρήματα για διορισμούς, καλώς να γίνουν. Η τρόικα, όμως, δεν το επιτρέπει για δημοσιονομικούς λόγους, όπως αποφασίζει. Αυτό που προτείνει η τρόικα, μέσω του ΟΟΣΑ, την αύξηση του ωραρίου των εκπαιδευτικών στις 22 διδακτικές ώρες την εβδομάδα για τους παλιούς εκπαιδευτικούς, γιατί οι νέοι έχουν υψηλότερο, ώστε να εναρμονιστεί με τις άλλες χώρες, αγνοώντας ότι στην Ελλάδα οι εκπαιδευτικοί διεκπεραιώνουν και όλη τη γραφειοκρατική δουλειά, που αυξάνεται συνεχώς. Η δεύτερη λύση που προτείνει ο ΟΟΣΑ, στην έκθεσή του, από το 2011, είναι εκτεταμένες συγχωνεύσεις σχολείων, προτείνοντας συγκεκριμένα ελάχιστο αριθμό μαθητών για τα δημοτικά τα 75 παιδιά, για τα γυμνάσια τα 150 παιδιά και για τα λύκεια τα 250 παιδιά. Φυσικά αυτή η πρόταση περιλαμβάνει πολλές μετακινήσεις μαθητών, που πληρώνουν οι περιφέρειες, οι οποίες δεν έχουν χρήματα και δεν πληρώνουν, με αποτέλεσμα να γίνεται ένα μπάχαλο και σε αυτόν τον τομέα, με καθυστερήσεις και διαμαρτυρίες. Δηλαδή ακόμη και να γίνουν συγχωνεύσεις θα γίνουν με τον ελληνικό τρόπο και δεν θα λειτουργήσουν γιατί δεν θα πληρώνουν τα λεωφορεία για να μεταφέρουν τους μαθητές.
Δεν μπορούμε, όμως, να κοροϊδευόμαστε άλλο με τα σχολεία σε υπολειτουργία. Πρέπει τα σχολεία να λειτουργούν σωστά από τις 11 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο και όχι κατ' εξαίρεση δύο χρονιές στις τελευταίες είκοσι. Δεν γίνεται ενάμιση μήνα μετά να λείπουν καθηγητές ακόμη και σε μαθήματα που εξετάζονται στις πανελλήνιες. Πρέπει να δοθεί λύση για την λειτουργία των σχολείων κάθε χρόνο σωστά. Δεν αρκεί να γίνει μία προσπάθεια βελτίωσης της κατάστασης μετά το και το φετινό αδιέξοδο. Πρέπει να υπάρξει δέσμευση από πλευράς Υπουργείου Παιδείας για την ομαλή έναρξη της χρονιάς και φυσικά η απαίτηση των γονιών για τη σωστή λειτουργία των σχολείων. Πρέπει να θεωρείται αιτία παραίτησης της ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας η μη έγκαιρη έναρξη λειτουργία των σχολείων
Τι μπορεί να κάνει ένας γονιός που βλέπει το παιδί του να πηγαινοέρχεται στο σχολείο χωρίς να κάνει μάθημα; Οφείλει να διαμαρτυρηθεί και να απαιτήσει εξηγήσεις από το Υπουργείο Παιδείας για την ολιγωρία του. Αν θεωρεί αυτή την κατάσταση προσβλητική γι' αυτόν και το παιδί του και αποφασίσει να το στείλει σε ιδιωτικό σχολείο θα πληρώσει 13% ΦΠΑ. Αν δεν έχει τόσα χρήματα και προσπαθήσει να καλύψει το έλλειμμα της εκπαίδευσης με φροντιστήριο μέσης εκπαίδευσης και ξένης γλώσσας και με χορό, ωδείο ή ζωγραφική θα πληρώσει επιπλέον 6% ΦΠΑ. Τα ποσοστά του ΦΠΑ είναι ακόμη υπό διαπραγμάτευση τόσους μήνες μετά. Δηλαδή κάποιοι δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους και ο κόσμος αναγκάζεται να στέλνει τα παιδιά του σε ιδιωτικά σχολεία και φροντιστήρια ξοδεύοντας χρήματα και θα πληρώσει και φόρο για την ανικανότητα των διοικούντων τόσες δεκαετίες τώρα.
