Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
«Μπες στο πανεπιστήμιο και το μέλλον σε περιμένει. Να πάρεις γρήγορα το πτυχίο σου, να βρεις μια καλή δουλειά, να φτιάξεις τη ζωή σου όπως τη θες».
Γενιές και γενιές μεγάλωσαν -και μεγαλώνουν- στην Ελλάδα με αυτό περίπου το ιδανικό κατά νου. Ενα ιδανικό που όμως έχει πια ξεθωριάσει. Οχι γιατί οι σπουδές δεν είναι πολύτιμο εφόδιο.
Αλλά γιατί στην Ελλάδα της κρίσης δεν είναι αρκετό.
Είμαστε τα τελευταία χρόνια η χώρα της Ευρώπης με το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στον γενικό πληθυσμό (πάνω από 25%) και το δεύτερο υψηλότερο στην ανεργία των νέων (48,3%).
Η χώρα που φιλοξενεί τις επτά από τις 10 ευρωπαϊκές περιφέρειες με το υψηλότερο ποσοστό μακροχρόνια ανέργων, αλλά και τους περισσότερους υποαπασχολούμενους, με το 72,1% σε θέσεις μερικής απασχόλησης να δηλώνει ότι θα επιθυμούσε πλήρη.
Και είμαστε πια «παγκόσμιοι πρωταθλητές» και στους άνεργους πτυχιούχους. Ενας στους πέντε απόφοιτους της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έχει εγκλωβιστεί εκτός αγοράς εργασίας.
Οι αδυναμίες του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος είναι γνωστές.
Οι συνεχείς πειραματισμοί, οι θολές (ή και ανύπαρκτες) διαδικασίες αξιολόγησης, οι αλλεπάλληλες αναθεωρήσεις του συστήματος εξετάσεων, οι προσπάθειες για αλλαγές στη διοίκηση των πανεπιστημίων που μένουν στη μέση.
Κάθε κυβέρνηση θεωρεί «υποχρέωση» τη «μεταρρύθμιση» στην παιδεία, που κάποιες φορές καταλήγει σε απορρύθμιση.
Τα προβλήματα αυτά, όμως, δεν αρκούν να εξηγήσουμε τις στρατιές των νέων (ή και μεγαλύτερων) καταρτισμένων ανέργων και υποαπασχολούμενων.
Και τούτο γιατί πολλοί γνωρίζουμε ανθρώπους με μεταπτυχιακό ή ακόμη και διδακτορικό τίτλο από αξιόλογα ιδρύματα του εξωτερικού, που επέστρεψαν στη χώρα τους για να βρουν τις πόρτες της αγοράς εργασίας κλειστές.
Και όταν αναζήτησαν την όποια δουλειά, άκουσαν το μάλλον ειρωνικό: «Εσείς με τέτοια προσόντα, τι την θέλετε αυτή τη θέση;».
Και γνωρίζουμε και άλλους τόσους που είχαν μία καλή θέση -ανάλογη των σπουδών και των προσόντων τους- και ξαφνικά βρέθηκαν εκτός εργασίας σε ηλικία που δυσκολεύει την επιστροφή.
Η ανεργία, που δημιουργεί την περιβόητη «χαμένη γενιά», μια γενιά που αισθάνεται αποκλεισμένη, προσδιορίζεται από τους πολίτες ως το κορυφαίο πρόβλημα της χώρας.
Παραδόξως, ούτε η κυβέρνηση ούτε τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν την τόνωση της απασχόλησης στην κορυφή της ατζέντας.
Σοβαρή πολιτική για την αντιμετώπιση της ανεργίας δεν είχαμε ούτε προ κρίσης. Το πρόβλημα «λυνόταν» με διορισμούς συμβασιούχων στο Δημόσιο και κοινοτικά προγράμματα.
Σήμερα περιοριζόμαστε σε γενικόλογες διαπιστώσεις: υψηλή ανεργία σημαίνει κοινωνική αναταραχή, χαμηλά φορολογικά έσοδα, θάνατο των ασφαλιστικών ταμείων.
Θέλουμε, λοιπόν, θέσεις εργασίας και γι’ αυτό χρειαζόμαστε επενδύσεις. Αυτό που παραλείπουν να μας πουν είναι πώς ακριβώς οι επενδύσεις θα έρθουν
Τι νόημα έχει, όμως, να μιλάμε για τη «χαμένη γενιά», να την κάνουμε σύνθημα πολιτικής αντιπαράθεσης; Το ζητούμενο είναι να φροντίσουμε αυτή η γενιά να ξαναβρεί τον δρόμο.
