To αναλυτικό σχέδιο για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου, που υπερβαίνουν τα 9 δισ. ευρώ, αλλά και τη μείωση του χρόνου εξόφλησης των υποχρεώσεων της Γενικής Κυβέρνησης, παρουσίασε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Συγκεκριμένα, υπενθυμίζεται ότι μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2012, το σύνολο των δημόσιων φορέων και υπηρεσιών που απαρτίζουν τη Γενική Κυβέρνηση παρουσίαζε συνολικές απλήρωτες υποχρεώσεις από δαπάνες 8,6 δισ. ευρώ, ενώ παράλληλα εκκρεμούν υποχρεώσεις από επιστροφές φόρων ύψους 738 εκατ. ευρώ. Στο συνημμένο αρχείο αναλυτικά οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις κατά φορέα Γενικής Κυβέρνησης.
«Η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται τη σημασία που έχει για την οικονομία η εξόφληση των ληξιπρόθεσμων, η οποία πρέπει να γίνει γρήγορα, απλά και με διαφάνεια», δήλωσε κατά την παρουσίαση ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών και διαβεβαίωσε ότι με τη χορήγηση της δόσης του Δεκεμβρίου, η κυβέρνηση θα είναι σε θέση να αποπληρώσει μέχρι το τέλος του έτους ένα σημαντικό ποσό από τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς τους ιδιώτες.
Με βάση το σχέδιο, η εξόφληση των υποχρεώσεων θα γίνει σταδιακά, με στόχο να έχει ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2013. Προτεραιότητα θα δοθεί στην εξόφληση των χρεών που δημιουργήθηκαν μέχρι τις 31/12/2011 και μόλις αποπληρωθούν τα χρέη του 2011, να αρχίσει η εξόφληση των χρεών που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια του 2012. Περισσότερο ώριμες είναι, η πληρωμή του εφάπαξ για 40.229 δημοσίους υπαλλήλους που έχουν συνταξιοδοτηθεί, ύψους 1,384 δισ. ευρώ, οι οφειλές προς τις φαρμακευτικές εταιρίες που αγγίζουν τα 2 δισ. ευρώ, καθώς και επιστροφές φόρων συνολικού ύψους 738 εκατ. ευρώ.
Όπως είπε ο κ. Σταϊκούρας, η αποπληρωμή και η ομαλοποίηση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων θα γίνεται σύμφωνα με τις ακόλουθες αρχές:
α) Η εξόφληση θα γίνεται με ιεραρχικό τρόπο, δηλαδή θα προηγούνται οι παλαιότερες υποχρεώσεις, λαμβάνοντας υπόψη την ημερομηνία των σχετικών παραστατικών. Η σειρά αυτή μπορεί να ανατρέπεται μόνο όταν προβλέπονται ποινές και πρόστιμα σε περίπτωση καθυστέρησης, όπως τόκοι υπερημερίας κλπ. ή η παροχή εκπτώσεων, όταν αφορούν την αντιμετώπιση επιτακτικών και επειγουσών αναγκών, που θα έχουν κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, όπως όταν διακυβεύεται η συνέχιση της λειτουργίας των υπηρεσιών, και όταν υφίστανται κίνδυνοι προσφυγής εναντίον των υπηρεσιών, που θα αυξάνουν το κόστος.
Στο σημείο αυτό ο αναπληρωτής υπουργός, διευκρίνισε ότι δεν θα εξοφληθούν από το ποσό της έκτακτης χρηματοδότησης ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του 2012 πριν την εξόφληση των υφιστάμενων κατά την 31-12-2011, εκτός εάν υφίστανται κωλύματα νομιμότητας για την εξόφληση κάποιων υποχρεώσεων.
β) Σε περιπτώσεις που υφίστανται φορολογικές ή ασφαλιστικές υποχρεώσεις θα παρακρατούνται τα αντίστοιχα ποσά και θα αποδίδεται το καθαρό ποσό στους δικαιούχους, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και τις εξαιρέσεις που προβλέπονται για συγκεκριμένες περιπτώσεις.
γ) Καμία μη νόμιμη δαπάνη δεν θα χρηματοδοτηθεί, ενώ οι πληρωμές θα γίνονται το συντομότερο δυνατόν από τη λήψη της χρηματοδότησης. Οι φορείς, ανέφερε ο κ. Σταϊκούρας, θα γνωστοποιούν στο ΓΛΚ το ύψος της χρηματοδότησης που μπορούν να απορροφήσουν εντός μηνός έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα λιμνάζουν κεφάλαια σε κάποιους φορείς όταν σε άλλους δεν θα επαρκούν.
Όπως επίσης ξεκαθάρισε ο αναπληρωτής υπουργός, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν από την ειδική πίστωση που προβλέπεται στον Κρατικό Προϋπολογισμό βάσει του ν.4093/2012 (Μνημόνιο ΙΙΙ), οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, υπουργεία και νομικά πρόσωπα, πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
- Να έχουν ορίσει Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών, όπως προβλέπεται στο ν.3871/2010.
- Να τηρούν πλήρως λειτουργικό μητρώο και να γνωστοποιούν στο ΓΛΚ τα στοιχεία του μητρώου μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας (e-portal) για τρεις τουλάχιστον μήνες, όπως προβλέπεται από το άρθρο 7 του π.δ. 113/2010. Πλήρως λειτουργικό μητρώο, εξήγησε ο κ. Σταϊκούρας, σημαίνει ότι δεν αναλαμβάνονται υποχρεώσεις οι οποίες δεν θα μπορούν να πληρωθούν και ότι παρέχονται αξιόπιστες πληροφορίες για τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί και τις απλήρωτες υποχρεώσεις στα διάφορα στάδια ωρίμανσής τους.
- Να παρακολουθούν σε μηνιαία βάση την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού και να προσαρμόζουν τις πιστώσεις των εξόδων κάθε φορά σε συνάρτηση με την πορεία υλοποίησης των εσόδων. Υστερήσεις στο σκέλος των εσόδων θα πρέπει να μετατρέπονται σε αντίστοιχες μειώσεις στο σκέλος των εξόδων.
- Να εξοφλήσουν μέρος των υφιστάμενων κατά την 31-12-2011 ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων από ίδιους πόρους. Οι φορείς, τόνισε ο κ. Σταϊκούρας, είναι υπεύθυνοι για τις υποχρεώσεις τους και θα πρέπει να εξαντλήσουν τις δυνατότητες των προϋπολογισμών τους για να εξοφλήσουν τις υποχρεώσεις αυτές από τα ταμειακά υπόλοιπα του προηγούμενου έτους, από τα έσοδα τρέχουσας χρήσης, καθώς και από εξοικονόμηση πόρων κατά την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού τους.
- Να δεσμεύονται στη μη σώρευση νέων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων.
Σε κάθε περίπτωση, υπογραμμίστηκε, η ευθύνη για την τήρηση των ανωτέρω ανήκει πρωταρχικά στους ίδιους τους φορείς που ζητούν χρηματοδότηση για να εξοφλήσουν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις. Το ΓΛΚ, στο πλαίσιο του αρμοδιοτήτων του να θέτει κανόνες και να ασκεί εποπτεία στη δημοσιονομική διαχείριση της Γενικής Κυβέρνησης, έχει σχεδιάσει διαδικασίες για την κατανομή της ειδικής πίστωσης που περιλαμβάνουν εξασφαλίσεις των ανωτέρω προϋποθέσεων. Το ΓΛΚ και τα αρμόδια υπουργεία θα παρακολουθούν στενά την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων και μηνιαίες εκθέσεις για την πορεία εξόφλησης θα δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών.
Για την εγγραφή και μεταφορά των αναγκαίων πιστώσεων στους προϋπολογισμούς των φορέων, προς εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων, απαιτείται η υπογραφή μνημονίου κατανόησης μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών/ΓΛΚ και του οικείου Υπουργείου, με το οποίο αναλαμβάνεται ρητά η υποχρέωση από τον αρμόδιο οικονομικά υπεύθυνο για την εφεξής πιστή και απαρέγκλιτη εφαρμογή των περί αναλήψεως υποχρεώσεων διατάξεων και την αποφυγή της δημιουργίας νέων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων. Αντίστοιχα μνημόνια υπογράφονται μεταξύ των υπουργείων και των εποπτευόμενων από αυτά φορέων.