Οι νέοι κανόνες για τους οργανισμούς αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας θα πρέπει να αποσαφηνίζουν τις μεθόδους εργασίας των οργανισμών αυτών, να τονώσουν τον ανταγωνισμό και να μειώσουν την εξάρτηση από τις αξιολογήσεις τους. Αυτό πρότεινε η επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 16 Μαρτίου.
Ζήτησε, επίσης, τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Αξιολόγησης της Πιστοληπτικής Ικανότητας, και τόνισε ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις αξιολογήσεις του δημοσίου χρέους.
Το μη νομοθετικό ψήφισμα της επιτροπής Νομισματικής και Οικονομικής Πολιτικής του ΕΚ, με εισηγητή τον Wolf Klinz (Φιλελεύθεροι, Γερμανία), τέθηκε σε ψηφοφορία στην εν λόγω επιτροπή δύο μήνες πριν από την υποβολή νομοθετικών προτάσεων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το ψήφισμα, ωστόσο, δεν βρήκε ομόφωνη στήριξη. Οι Σοσιαλιστές επέλεξαν να απέχουν και σχεδιάζουν να τροποποιήσουν το ψήφισμα πριν από την ψηφοφορία στην ολομέλεια του ΕΚ. Τα βασικά σημεία διαφωνίας τους αφορούν τις μεθόδους αξιολόγησης του δημοσίου χρέους και τη δομή του προτεινόμενου Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Αξιολόγησης της Πιστοληπτικής Ικανότητας (ΕΙΑΠΙ).
Το ακανθώδες ζήτημα του δημοσίου χρέους
Το παρόν ψήφισμα αποφεύγει να μειώσει σημαντικά τις δυνατότητες των ιδιωτικών οίκων σε ότι αφορά τις αξιολογήσεις του δημόσιου χρέους, όπως είχε αρχικά προτείνει η πολιτική ομάδα των Σοσιαλιστών και της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς. Ζητεί, ωστόσο, να χυθεί περισσότερο φως στον τρόπο με τον οποίο οι οίκοι αυτοί πραγματοποιούν τις αξιολογήσεις δημοσίου χρέους, και τονίζει ότι πρέπει να εξηγήσουν τη μεθοδολογία που χρησιμοποιούν, καθώς και τους λόγους για τους οποίους οι αξιολογήσεις τους αποκλίνουν από τις προβλέψεις των κυριότερων διεθνών χρηματοπιστωτικών οργανισμών. Το ψήφισμα επισημαίνει επίσης ότι οι αξιολογήσεις αυτές έχουν την τάση να οδηγούν σε αύξηση των spreads και απαιτεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο θέμα αυτό.
Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Αξιολόγησης της Πιστοληπτικής Ικανότητας (ΕΙΑΠΙ)
Το δεύτερο σημείο διαφωνίας αφορά τη δομή που πρέπει να έχει το ΕΙΑΠΙ ώστε να λειτουργήσει ως ευρωπαϊκό αντίβαρο έναντι των τριών μεγαλύτερων οίκων αξιολόγησης, οι οποίοι φαίνεται να έχουν μία δεσπόζουσα θέση στην ευρωπαϊκή σκηνή. Το ψήφισμα καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προβεί σε λεπτομερή εκτίμηση του αντίκτυπου και της βιωσιμότητας ενός πλήρως ανεξάρτητου ιδρύματος αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, με χρηματοδότηση από τον κλάδο των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, για τα πρώτα πέντε έτη κατ 'ανώτατο όριο. Οι πολιτικές ομάδες της αριστεράς θα προτιμούσαν έναν δημόσιο οργανισμό αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας και λιγότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις πηγές χρηματοδότησης του οργανισμού μετά την αρχική περίοδο.
Μείωση της εξάρτησης
Το ψήφισμα τάσσεται υπέρ μιας σειράς μέτρων προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση από λίγες πηγές αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας. Αυτά περιλαμβάνουν την αύξηση της χρήσης των εσωτερικών αξιολογήσεων της πιστοληπτικής ικανότητας, κυρίως από μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που έχουν τη δυνατότητα να προβαίνουν σε αξιολογήσεις κινδύνων, και την ενίσχυση του ανταγωνισμού. Οι συμμετέχοντες στην αγορά, οι οποίοι δεν είναι σε θέση να πραγματοποιούν αναλύσεις κινδύνου, δεν θα πρέπει να μπορούν να επενδύουν σε δομημένα χρηματοπιστωτικά προϊόντα, ή εναλλακτικά, θα υποχρεούνται να χρησιμοποιούν την υψηλότερη στάθμιση κεφαλαιακού κινδύνου, όπως προτείνει το ψήφισμα.
Σε ό,τι αφορά την ενίσχυση του ανταγωνισμού, το ψήφισμα καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκτιμήσει τις δυνατότητες δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού δικτύου οργανισμών αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, το οποίο, όπως υποστηρίζει, θα επέτρεπε στους μικρότερους οργανισμούς να ανταγωνιστούν τους "τρεις μεγάλους". Το ψήφισμα, ωστόσο, προσθέτει ότι χρειάζεται να εξασφαλιστεί ότι ο αυξημένος ανταγωνισμός δεν θα οδηγήσει σε μείωση της ποιότητας των αξιολογήσεων.
Το ψήφισμα εξετάζει επίσης τους τρόπους με τους οποίους θα πρέπει να λογοδοτούν οι οργανισμοί αυτοί για τις συμβουλές που δίνουν. Το κείμενο του ψηφίσματος καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προσδιορίσει τους τρόπους με τους οποίους θα μπορεί να καταλογιστεί ευθύνη στους οργανισμούς μέσα στα πλαίσια του αστικού δικαίου των κρατών μελών.
Το ψήφισμα προτείνει επίσης ότι όλοι οι εγγεγραμμένοι οργανισμοί θα πρέπει να εκτιμήσουν την ακρίβεια των προηγούμενων αξιολογήσεων που έχουν κάνει και θα πρέπει να θέσουν αυτές τις εκτιμήσεις στη διάθεση των εποπτικών αρχών. Προτείνει, ακόμη, ότι η Ευρωπαϊκή Αρχή κινητών αξιών και αγορών θα πρέπει να εξουσιοδοτηθεί ώστε να διεξάγει αιφνιδιαστικούς ελέγχους των εν λόγω αξιολογήσεων.
Ενίσχυση της διαφάνειας
Το ψήφισμα προτείνει διάφορους τρόπους προκειμένου να ριχθεί φως στο πώς οι οργανισμοί αυτοί καταλήγουν στις αξιολογήσεις που κάνουν και προτείνει την παροχή περαιτέρω τεκμηρίωσης στους επόπτες. Καλεί επίσης την Επιτροπή να ερευνήσει τα ενδεχόμενα οφέλη της υποχρεωτικής χρήσης δύο αξιολογήσεων, εκ των οποίων η πιο συντηρητική θα χρησιμεύει για τη ρυθμιστική εποπτεία. Αυτό, υποστηρίζει το ψήφισμα, θα δώσει στους επενδυτές μια πιο σαφή εικόνα της πραγματικής κατάστασης του επενδυτικού μέσου.