Η δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων στη δημοσιονομική διαχείριση, με ρυθμούς υψηλότερους απ' ό,τι προβλέπεται, καθώς και η συντομότερη ανάκαμψη και ταχύτερους ρυθμούς ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια, είναι οι εθνικοί στόχοι που πρέπει πάση θυσία να επιδιώξουμε, υπογραμμίζει η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ).
Στην Ενδιάμεση Έκθεσή της για τη Νομισματική Πολιτική 2011, την οποία υπέβαλε σήμερα στον πρόεδρο της Βουλής και στο υπουργικό συμβούλιο, η ΤτΕ υποστηρίζει ότι η απόφαση της Συνόδου Κορυφής της 26ης Οκτωβρίου είναι σταθμός στην πορεία προσαρμογής της οικονομίας και προειδοποιεί πως η νέα αυτή ευκαιρία που δίνεται στην Ελλάδα είναι κατά πάσα πιθανότητα η τελευταία.
«Πρέπει συνεπώς με κάθε τρόπο να αποφευχθούν νέες καθυστερήσεις ή αποκλίσεις από τους στόχους και να επικεντρωθούν όλες οι δυνάμεις στην προσπάθεια αυτοί να υπερκαλυφθούν. Σ' αυτή την πιο κρίσιμη φάση της μεταπολεμικής ιστορίας μας διακυβεύεται αν το μέλλον της χώρας θα είναι εντός ή εκτός της ζώνης του ευρώ», επισημαίνεται στην Έκθεση.
Το δίλημμα που τίθεται πλέον, σύμφωνα με την ΤτΕ, είναι η ανεξέλεγκτη κατολίσθηση που θα εξανέμιζε τα όποια επιτεύγματα της μεταπολιτευτικής περιόδου θα οδηγούσε τη χώρα εκτός ευρωζώνης και θα έφερνε την οικονομία, το βιοτικό επίπεδο, την κοινωνία και τη διεθνή θέση της Ελλάδος πολλές δεκαετίες πίσω, ή η συντεταγμένη προσπάθεια εντός της ευρωζώνης, σε στενή συνεργασία με τους Ευρωπαίους εταίρους και τη διεθνή κοινότητα, για να περιοριστούν οι κραδασμοί, να συντομευθεί κατά το δυνατόν η δύσκολη περίοδος προσαρμογής, που σε κάθε περίπτωση θα είναι μακρά, και να τεθούν στέρεες βάσεις για την ανασυγκρότηση της οικονομίας και την ανάπτυξή της.
«Η προσπάθεια έχει ασφαλώς κόστος. Όμως το συνολικό κόστος για την κοινωνία θα είναι μεσοπρόθεσμα μικρότερο και το μακροχρόνιο όφελος μεγάλο», υπογραμμίζει η ΤτΕ.
Η νέα κυβέρνηση, σημειώνει, καλείται να εφαρμόσει με συνέπεια τη συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου και να δρομολογήσει τα μέτρα που απορρέουν από αυτήν. Το πρώτο καθήκον που επωμίζεται είναι να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη που έχει κλονιστεί βαρύτατα.
Σύμφωνα με την ΤτΕ, ο περιορισμός της ύφεσης και η ταχύτερη δυνατή επαναφορά της οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης προϋποθέτουν αποκατάσταση του κλίματος και σοβαρή πρόοδο στη δημοσιονομική προσαρμογή, που θα δώσουν σαφή μηνύματα ότι η οικονομία μπορεί να ανακάμψει.
Παράλληλα, πρέπει να ενθαρρυνθεί η ιδιωτική επιχειρηματική δραστηριότητα, η οποία σήμερα υφίσταται έντονα τις αρνητικές επιδράσεις της μειωμένης ζήτησης, της χαμηλής ανταγωνιστικότητας, της επιβραδυνόμενης πιστωτικής επέκτασης και του αυξημένου φορολογικού βάρους.
Η Τράπεζα της Ελλάδος υπενθυμίζει εξάλλου πως έχει υποστηρίξει ότι δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια αύξησης της φορολογικής επιβάρυνσης επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων και ότι η αιχμή της πολιτικής για την αύξηση των εσόδων ―που είναι ασφαλώς απαραίτητη― πρέπει να είναι η σύλληψη της φοροδιαφυγής. Περαιτέρω αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης των ήδη φορολογουμένων θα κατέληγε όχι μόνο να επιτείνει την ύφεση, αλλά και να οδηγήσει στο αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, δηλαδή μείωση αντί αύξησης των εσόδων, τονίζει στην Έκθεσή της.
Αυτό πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη στη διαμόρφωση του νέου φορολογικού νομοθετικού πλαισίου, το οποίο θα πρέπει να αποφύγει την επιβολή νέων επιβαρύνσεων ιδιαίτερα στους κατά τεκμήριο ειλικρινείς φορολογουμένους. Θα πρέπει επίσης να περιγράψει με σαφήνεια τις προϋποθέσεις ―δηλαδή πρώτα και κύρια την πρόοδο της δημοσιονομικής εξυγίανσης― υπό τις οποίες θα γίνει δυνατή η μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης των ειλικρινών φορολογουμένων, αναφέρει η ΤτΕ.
Οι προκλήσεις για το τραπεζικό σύστημα
Στην Έκθεσή της η ΤτΕ αναφέρεται και στο τραπεζικό σύστημα, σημειώνοντας πως οι προκλήσεις για αυτό εντάθηκαν το 2011. Όπως εξηγεί, η επιδείνωση των γενικότερων μακροοικονομικών συνθηκών και η αυξημένη αβεβαιότητα επηρέασαν αρνητικά τις καταθέσεις και την ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου και παρέτειναν την αδυναμία πρόσβασης των τραπεζών στη διατραπεζική αγορά. Παράλληλα, οι ισολογισμοί των τραπεζών επιβαρύνθηκαν το πρώτο εξάμηνο από την επίδραση της απομείωσης της αξίας των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, ενώ περαιτέρω επιβάρυνση εκτιμάται ότι θα καταγραφεί στα αποτελέσματα του έτους.
«Υπό τις συνθήκες αυτές, η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος δέχεται ισχυρές πιέσεις, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για ενίσχυση της κεφαλαιακής βάσης, εξυγίανση των ισολογισμών και επαναπροσδιορισμό του επιχειρησιακού υποδείγματος λειτουργίας των τραπεζών. Η δημιουργία μεγαλύτερων και ισχυρότερων σχημάτων αποτελεί αναγκαία επιλογή στη διαδικασία αναδιάρθρωσης του τραπεζικού συστήματος και θα επιτρέψει στις τράπεζες να διαδραματίσουν επιτυχώς το διαμεσολαβητικό τους ρόλο, συμβάλλοντας στην ανασυγκρότηση της οικονομίας.»
Σημειώνεται επίσης ότι στο τέλος Ιουνίου του 2011 οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας εμφάνισαν υποχώρηση, που οφείλεται κυρίως στην επίδραση στα εποπτικά κεφάλαια από τις προβλέψεις εν όψει της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα (PSI) βάσει της αρχικής συμφωνίας της 21ης Ιουλίου.
Επιπλέον, λόγω της συνεχούς επιδείνωσης του οικονομικού κλίματος και της επίδρασης που θα έχει η απομείωση της αξίας των ομολόγων, μετά και την πρόσφατη απόφαση της Συνόδου Κορυφής, η ΤτΕ επισημαίνει πως απαιτείται περαιτέρω σημαντικού ύψους κεφαλαιακή θωράκιση του τραπεζικού συστήματος. Πέραν τούτου, ενδέχεται οι τράπεζες να πρέπει να προχωρήσουν σε περαιτέρω ενίσχυση των κεφαλαίων τους, όταν ολοκληρωθεί η διενεργούμενη διαγνωστική μελέτη για τα χαρτοφυλάκια δανείων τους.
Γ. Προβόπουλος: Το διακύβευμα πλέον είναι η παραμονή μας στο ευρώ
«Η απόφαση της 26ης Οκτωβρίου δίνει μια νέα ευκαιρία στην Ελλάδα, αλλά πιθανότατα και την τελευταία. Γι' αυτό καθυστερήσεις, αποκλίσεις από τους στόχους που έχουν τεθεί, θα πρέπει να μην επαναληφθούν», δήλωσε ο διοικητής της ΤτΕ, Γιώργος Προβόπουλος, παραδίδοντας την Έκθεση στον πρόεδρο της Βουλής Φίλιππο Πετσάλνικο.
«Θα πρέπει να επιταχύνουμε τον βηματισμό μας και, όχι μόνο για να καλύψουμε τους στόχους, αλλά να υπερκαλύψουμε ένα μέρος από το χαμένο έδαφος. Το διακύβευμα είναι πλέον πολύ μεγάλο. Είναι η παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ και επομένως πιστεύω ότι οι περισσότεροι Έλληνες δεν έχουμε κανένα δίλημμα. Πρέπει να πετύχουμε», πρόσθεσε.
«Είναι απόλυτη ανάγκη να διασφαλίσουμε αυτό που επετεύχθη αυτά τα δύο χρόνια: τη μη χρεοκοπία της χώρας. Χρεοκοπία, η οποία θα οδηγούσε στην απόλυτη καταστροφή. Πρέπει επίσης, να εξασφαλίσουμε την υλοποίηση της τόσο σημαντικής συμφωνίας της 26ης Οκτωβρίου. Αυτό αποτελεί εθνικό καθήκον για όλους μας», ανέφερε από την πλευρά του ο κ. Πετσάλνικος.
