Νομοσχέδιο για την απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης Τεχνικών Επαγγελματικών Δραστηριοτήτων, Μεταποιητικών Δραστηριοτήτων και Επιχειρηματικών Πάρκων παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Μιχάλης Χρυσοχοΐδης.
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, προβλέπονται τα ακόλουθα:
Τεχνικά επαγγέλματα
Επιτυγχάνεται με τις ρυθμίσεις του απλούστευση και εκσυγχρονισμός της αδειοδότησης 16 τεχνικών επαγγελμάτων για τα οποία χορηγούνται σήμερα 204 άδειες από τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας.
Τα ρυθμιζόμενα επαγγέλματα και οι άδειες που σήμερα εκδίδονται ανά επάγγελμα είναι:
ηλεκτρολόγος (χορηγούνται 41 επιμέρους άδειες), γομωτής πυροδότης έργων (χορηγούνται 1 επαγγελματικές άδειες), πρακτικός μηχανικός (χορηγούνται 54 επαγγελματικές άδειες), Ηλεκτροσυγκολλητής (χορηγούνται 2 επιμέρους άδειες), Οξυγονοκολλητής (χορηγούνται 2 επιμέρους άδειες), ψυκτικός (χορηγούνται 4 επιμέρους άδειες), υδραυλικός ( χορηγούνται 15 επιμέρους άδειες), χειριστής μηχανημάτων τεχνικών έργων (χορηγούνται 68 επιμέρους άδειες), επαγγελματίας αερίων καυσίμων (3 χορηγούμενες άδειες), χειριστής μηχανημάτων προβολής κινηματογραφικών ταινιών (3 χορηγούμενες άδειες), θερμαστής - αρχιθερμαστής (2 χορηγούμενες άδειες), εργοδηγός μηχανολόγος (9 χορηγούμενες άδειες), χειριστής ανυψωτικών μηχανημάτων τήξεως αλουμίνας, ηλεκτρολόγος θεάτρου (χορηγείται 1 άδεια), σχεδιαστής μηχανουργός (χορηγούνται 9 επιμέρους άδειες), επαγγελματίας καυστήρων υγρών καυσίμων (2 χορηγούμενες άδειες).
Ο τελευταίος νόμος που ρύθμιζε τα τεχνικά επαγγέλματα είχε εκδοθεί το 1934 και από την παρούσα νομοθεσία προκύπτουν λοιπόν μια σειρά από πολλά και σημαντικά προβλήματα όπως δυσκολίες στην πρόσβαση στο επάγγελμα μέσω: α) της καθιέρωσης μεγάλου αριθμού αδειών, για την ίδια κατά βάση επαγγελματική δραστηριότητα, β) υπερβολικών απαιτήσεων προϋπηρεσίας σε ορισμένες περιπτώσεις, γ) της ανελαστικότητας και περιορισμένης δυνατότητας άσκησης παρεμφερούς δραστηριότητας χωρίς τη λήψη αντίστοιχης άδειας.
Δυσκολίες για την εφαρμογή της ίδιας της νομοθεσίας, αφού για μια άδεια έχουν εφαρμογή ταυτόχρονα πολλές, συνισχύουσες διατάξεις, που τις περισσότερες φορές αναφέρονται σε τίτλους σπουδών, που σήμερα δεν ισχύουν, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται καθυστερήσεις κατά την αδειοδότηση.
Δυσκολίες στη διενέργεια των εξετάσεων από τις περιφερειακές υπηρεσίες, λόγω του μη καθορισμού με σαφήνεια της κατά περίπτωση εξεταστέας ύλης και της μη διαθεσιμότητας τεχνικών μέσων και κατάλληλης υποδομής, παράγοντες που δημιουργούν καθυστερήσεις και συνθήκες αδιαφάνειας.
Τι αλλάζει:
- Σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο: 6 Προεδρικά Διατάγματα, με τα οποία θα ρυθμιστούν όλα τα ειδικότερα θέματα και για τα 16 τεχνικά επαγγέλματα, 2 Προεδρικά Διατάγματα για τη ρύθμιση θεμάτων οριζόντιου ή και ειδικού για τα επαγγέλματα, χαρακτήρα, όπως η διαδικασία αδειοδότησης των νομικών προσώπων , καθώς και 5 Υπουργικές αποφάσεις, διαδικαστικού χαρακτήρα.
- Περιορίζεται ο αριθμός των χορηγούμενων αδειών, ώστε το είδος και ο αριθμός τους να ανταποκρίνονται σε πραγματικές ανάγκες της οικονομίας.
Ενδεικτικά: Για τους χειριστές μηχανημάτων έργου από 68 άδειες σε 16. Για τους πρακτικούς μηχανικούς από 54 άδειες σε 12. Για τους υδραυλικούς από 15 άδειες σε 3.
- Καθιερώνονται σύγχρονες προϋποθέσεις και απαιτήσεις όσον αφορά τα απαιτούμενα επαγγελματικά προσόντα και τον τρόπο πιστοποίησής τους. Προβλέπεται, δηλαδή, η δυνατότητα υποκατάστασης της προϋπηρεσίας με την παρακολούθηση εξειδικευμένων προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης.
- Παρέχεται η δυνατότητα δημιουργίας εξειδικευμένων φορέων επαγγελματικής κατάρτισης, η οποία σήμερα δεν υπάρχει.
Διαδικασίες αδειοδότησης. Τι αλλάζει
- Καθιερώνονται χρονικές προθεσμίες για την έκδοση των αδειών, οι οποίες κυμαίνονται από 1 έως 4 μήνες, ανάλογα με την ανάγκη ή μη υποβολής του ενδιαφερόμενου σε εξετάσεις,
- δίνεται η δυνατότητα υποστήριξης των εξετάσεων είτε από τις αρμόδιες αρχές της έδρας της Περιφέρειας είτε από φορείς του Ιδιωτικού ή Δημοσίου Τομέα, οι οποίοι, αφού αξιολογηθούν από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης, αδειοδοτούνται από τον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων,
- ορίζεται συγκεκριμένη εξεταστέα ύλης, που θα είναι ίδια για όλους όσους διενεργούν εξετάσεις,
- καθορίζεται αντιπροσωπευτική συγκρότηση των εξεταστικών επιτροπών και της εκπαίδευσης των μελών των εξεταστικών επιτροπών.
Απλοποίηση της διαδικασίας Αδειοδότησης μεταποιητικών δραστηριοτήτων
Ο υφιστάμενος νόμος του 2005 χρήζει ουσιαστικής αναμόρφωσης και αυτό διότι τόσο από τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες εφαρμογής του, όσο και από τους ιδιώτες επιχειρηματίες έχουν εντοπιστεί σημαντικά προβλήματα.
Σημειώνεται ενδεικτικά ότι ακόμα και μια χαμηλής όχλησης δραστηριότητα μπορεί να χρειαστεί για να συγκεντρώσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και να λάβει την απαραίτητη για τη λειτουργία της άδεια σε 3 ως 6 μήνες, χωρίς να συνυπολογιστεί ο χρόνος προετοιμασίας του φακέλου. Σε μεγαλύτερης όχλησης δραστηριότητες ο χρόνος αυτός μπορεί να φτάνει ή και να ξεπερνάει σε ορισμένες περιπτώσεις τους 24 μήνες.
Το ποσό που απαιτείται να καταβάλει για την αδειοδότηση της μια χαμηλής όχλησης δραστηριότητας (αμοιβές μηχανικών, μελέτες, παράβολα κ.λ.π.) ανέρχεται σε 5.000 ευρώ (χωρίς να περιλαμβάνεται η άδεια οικοδομής), ενώ μία μέσης όχλησης δραστηριότητα απαιτείται να καταβάλλει μεταξύ 7 - 10% του προϋπολογισμού της επένδυσής της ενώ λόγω πολλών συναρμοδιοτήτων, πολυνομίας, πληθώρας δικαιολογητικών, πολλαπλής αδειοδότησης, έλλειψης χρήσεων γης, έλλειψης τυποποιημένων δικαιολογητικών κ.λ.π. δημιουργείται σημαντική αβεβαιότητα ως προς την παραγόμενη αδειοδότηση και ως προς την τελεσφόρηση του αιτήματος.
Ακόμα, στην αδειοδοτική διαδικασία η Διεύθυνση Ανάπτυξης δεν μπόρεσε να παίξει τον ρόλο του “one stop shop” με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλά σημεία διεπαφής δημοσίου και επιχειρηματία, γεγονός που οδήγησε πολλές φορές σε διασταλτική ή και κατασταλτική ερμηνεία των νόμων και των εγκυκλίων και τέλος, οι περιβαλλοντικές και η χωροταξικές και πολεοδομικές εγκρίσεις-αδειοδότηση, αποτελούν το σημαντικότερο πρόβλημα στο χρόνο και το κόστος για την αδειοδότηση δραστηριοτήτων. Επομένως, η νομοθεσία χρειάζεται μια σημαντική απλοποίησης μιας και πολλές φορές ζητείται να εφαρμόζεται ανεξαρτήτως του πραγματικού κινδύνου για το περιβάλλον, ενώ σε πολλά σημεία η εθνική νομοθεσία υπερβάλει σε σχέση με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας.
Τι αλλάζει
Αλλάζει το μοντέλο αδειοδότησης στη χώρα. Από την λογική του πρώτα «ελέγχω» και μετά «αδειοδοτώ» να λειτουργήσει ένα μοντέλο πρώτα «αδειοδοτώ» (αφού έχω θέσει τις απαιτήσεις μου) και μετά «ελέγχω», για τις δραστηριότητες χαμηλής όχλησης. Για τις δραστηριότητες μέσης όχλησης προβλέπεται η τήρηση των απαιτήσεων και μέσω αυξημένης ευθύνης του αδειοδοτούμενου (μέσω των εγγυητικών επιστολών), ενώ για τις δραστηριότητες υψηλής όχλησης παραμένει ο αρχικός έλεγχος λόγω του μεγέθους του κινδύνου που ενέχουν.
Δίνεται πλέον στα επιμελητήρια της χώρας η δυνατότητα σύστασης υπηρεσίας με τις ίδιες αρμοδιότητες με αυτές της Διεύθυνσης Ανάπτυξης της Περιφέρειας ως ένας ισοδύναμος μηχανισμός. Στόχος είναι, η επιτάχυνση της αδειοδοτικής διαδικασίας και η δημιουργία ενός παράλληλου μηχανισμού με αυτόν της περιφερειακής διοίκησης, ο οποίος από τη μια θα ενισχύει την αδειοδοτική υπηρεσία προς τις επιχειρήσεις, ενώ θα μπορεί και να λειτουργήσει και ως μοχλός για τη δημιουργία υγιούς άμιλλας.
Συστήνεται σε κεντρικό επίπεδο ένα διυπουργικό όργανο (ΥΠΑΑΝ + ΥΠΕΚΑ κατ’ ελάχιστον), το οποίο θα έχει κύρια αρμοδιότητα τον συντονισμό των υπηρεσιών εφαρμογής του νόμου, την παρακολούθηση εφαρμογής του και την υποβολή προτάσεων προς την πολιτική ηγεσία για βελτιώσεις και διορθώσεις. Απώτερος σκοπός είναι η συνύπαρξη και η στενή συνεργασία τριών διευθύνσεων (βιομηχανία, περιβάλλον, χωροταξία) σε ένα όργανο με συγκεκριμένες αρμοδιότητες.
Προβλέπεται, παράλληλα με την κανονική λειτουργία των υπηρεσιών της Περιφέρειας, η δυνατότητα δημιουργίας Ομάδα Διοίκησης Έργου Αδειοδότησης υπό τον Περιφερειάρχη, η οποία θα στελεχώνεται από υπαλλήλους όλων των Διευθύνσεων της Περιφέρειας που εμπλέκονται στην διαδικασία αδειοδότησης. Έργο της θα είναι η αδειοδότηση των μεταποιητικών επιχειρήσεων, εισηγούμενη θετικά ή αρνητικά προς τον Αντιπεριφερειάρχη.
Περιβαλλοντικά ζητήματα
Τα σημαντικότερα θέματα κόστους και χρόνου αδειοδότησης σχετίζονται με διαδικασίες και νομοθεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής. Στα πλαίσια αυτά έγινε μια επισταμένη εργασία από την ομάδα έργου για παρεμβάσεις στην νομοθεσία του ΥΠΕΚΑ σε θέματα χωροταξίας-πολεοδομίας και στα περιβαλλοντικά.
Ενδεικτικά, αναφέρεται η Τυποποίηση Περιβαλλοντικών Όρων Χαμηλής Όχλησης και ενσωμάτωσή τους στην άδεια εγκατάστασης-λειτουργίας.
Με τη ρύθμιση αυτή εκτιμάται η μείωση κατά περίπου 2 μήνες της διαδικασίας αδειοδότησης. Θα επιτευχθεί μείωση των εμπλεκομένων υπηρεσιών, μείωση των απαιτούμενων μελετών και τελικά μείωση του κόστους αδειοδότησης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Σημειώνεται ότι από την Ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν προβλέπεται απαίτηση για περιβαλλοντική μελέτη για το 70% από αυτές τις δραστηριότητες οι οποίες αποτελούν περίπου και το 80 % των αδειοδοτήσεων στην χώρα.
Διαφάνεια
Στα πλαίσια της ευρύτερης κυβερνητικής λογικής και του προγράμματος ΔΙΑΥΓΕΙΑ, εισάγεται η υποχρεωτική ανάρτηση σε κατάλληλα διαμορφωμένο δικτυακό τόπο του συνόλου των εγκρίσεων και των αδειοδοτήσεων κάθε μίας επιχείρησης ξεχωριστά, καθώς και των αποτελεσμάτων σχετικών ελέγχων συμμόρφωσης με τους όρους των αδειών της για λόγους διαφάνειας.
«Ανάπτυξη Επιχειρηματικών Πάρκων»
Καθιερώνεται σαν έννοια το Επιχειρηματικό Πάρκο αντί της Βιομηχανικής Περιοχής ή του Βιομηχανικού - Βιοτεχνικού Πάρκου αντανακλώντας τη μετακίνηση της ελληνικής οικονομίας από τα στενότερα όρια της μεταποίησης σε ευρύτερες επιχειρηματικές δομές και καθορίζονται όλες οι δυνατές μορφές των Επιχειρηματικών Πάρκων με βάση το είδος των δραστηριοτήτων που μπορούν να εγκατασταθούν σε αυτά.
Εισάγονται και αποσαφηνίζονται οι όροι ανάπτυξη, διοίκηση και διαχείριση Επιχειρηματικών Πάρκων, ενώ προσδιορίζονται ευκρινώς τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις όλων των εμπλεκομένων φορέων.
Εξασφαλίζεται η τήρηση ενός βασικού πυρήνα μεταποιητικής δραστηριότητας, και παράλληλα διευρύνεται το φάσμα των κατηγοριών των επιχειρήσεων που επιτρέπεται να εγκατασταθούν στα επιχειρηματικά πάρκα, αφού παρέχεται η δυνατότητα επέκτασης της επιχειρηματικής δράσης σε νέους και δυναμικά αναπτυσσόμενους τομείς όπως είναι τα logistics, τα ερευνητικά κέντρα και εργαστήρια που σχετίζονται µε εφαρμοσμένη βιομηχανική και ενεργειακή έρευνα, παραρτήματα πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και κέντρα τεχνολογικής υποστήριξης των επιχειρηματιών και των επιχειρήσεων, το εμπόριο, καθώς επίσης και δραστηριότητες παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ή και φυσικό αέριο.
Εξασφαλίζεται η ταχεία αξιολόγηση ώριμων σχεδίων που έχουν υποβληθεί από αξιόπιστους και φερέγγυους φορείς, καθώς και η τήρηση της αρχής της διαφάνειας μέσω της ενημέρωσης και της συνεργασίας αυτών με τους ιδιοκτήτες της προς οργάνωση έκτασης και των ενδεχομένως υφιστάμενων επιχειρήσεων.
Απλοποιείται η διαδικασία αδειοδότησης επιχειρήσεων εντός επιχειρηματικών Πάρκων και θεσμοθετούνται μια σειρά από οικονομικά, πολεοδομικά και διοικητικά κίνητρα για την εγκατάσταση επιχειρήσεων σε αυτά.
Ενδεικτικά, δεν θα απαιτείται πλέον Προκαταρτική Περιβαλλοντική Εκτίμηση, άδεια εγκατάστασης και άδεια διάθεσης υγρών αποβλήτων, ενώ ειδικά για τις δραστηριότητες χαμηλής όχλησης, που αφορούν στο μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων, και σε κάποιες περιπτώσεις η έγκριση περιβαλλοντικών όρων συγχωνεύεται με την άδεια λειτουργίας. Αντίθετα, αποθαρρύνεται η εγκατάσταση μονάδων εκτός Επιχειρηματικών Πάρκων ή άλλων οργανωμένων χώρων υποδοχής επιχειρήσεων μέσω της άρσης των παρεκλίσεων στους συντελεστές δόμησης και κάλυψης που ισχύουν ως σήμερα.
Ενισχύεται η διοίκηση - διαχείριση των Επιχειρηματικών Πάρκων που προικίζεται με σημαντικές αρμοδιότητες, έσοδα αλλά και ευθύνες. Παρέχεται η δυνατότητα για αυτοδιαχείριση του Πάρκου από τους ιδιοκτήτες/επιχειρηματίες μέσα σε συγκεκριμένα όμως πλαίσια, ώστε η απαλλαγή από άδειες και εγκρίσεις να συμβαδίσει με πιο αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος.
Συμπεριλαμβάνεται στη μελέτη βιωσιμότητας του Επιχειρηματικού Πάρκου το κόστος των έργων εξωτερικής υποδομής, τα οποία προσδιορίζονται κατά την έγκριση αυτού και προβλέπεται ο τρόπος υλοποίησής τους από τους αρμόδιους φορείς.
Προβλέπεται για περιοχές όπου υπάρχουν άτυπες βιομηχανικές συγκεντρώσεις, ειδική διαδικασία περιβαλλοντικής εξυγίανσης, με δίκαιο επιμερισμό του κόστους, ώστε να δημιουργηθούν κοινές υποδομές, χωρίς να πλήττεται η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και να τηρείται η γενική αρχή «Ο ρυπαίνων πληρώνει».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
