«Δεν ήταν έκπληξη, αλλά η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας προκάλεσε σοκ», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι Financial Times σε ένα από τα πολυάριθμα σχόλια που εμφανίστηκαν στο διεθνή Τύπο σχετικά με τη δυσμενή για τη χώρα μας εξέλιξη.
«Παρ’ όλ’αυτά, παραμένει ένα δράμα και όχι μία τραγωδία, για την ώρα. Η προοπτική αθέτησης των δανειακών της υποχρεώσεων εξακολουθεί να είναι μακρινή. Παράλληλα, αν η άνοδος στις αποδόσεις των ομολόγων και το σοκ της υποβάθμισης οδηγήσουν την κυβέρνηση να μειώσει δραστικά τις δαπάνες, τότε οι αγορές θα έχουν καταφέρει αυτό που δεν έχουν καταφέρει ούτε οι ντόπιοι πολιτικοί ούτε η είσοδος στο ευρώ», καταλήγει ο συντάκτης της στήλης Lex της οικονομικής εφημερίδας.
Στο ερώτημα εάν μπορεί μία χώρα της ευρωζώνης να αθετήσει τις δανειακές της υποχρεώσεις αναφέρονται οι New York Times. « Τα spread της Ελλάδας είναι τώρα μεγαλύτερα από αυτά της Τουρκίας, μιας χώρας που δεν έχει καταφέρει ακόμα να μπει στην ευρωζώνη… Ούτε είναι η Ελλάδα μοναδική εξαίρεση. Η Ισπανία και η Ιρλανδία έχουν επίσης διψήφια ελλείμματα… Αλλά η υποτίμηση δεν αποτελεί επιλογή. Η προσαρμογή πρέπει να γίνει με το δύσκολο τρόπο, μειώνοντας τα κόστη και τους μισθούς. Ο δρόμος αυτός αποτελεί τεράστια πολιτική πρόκληση και ο στόχος της ισορροπίας και της βιωσιμότητας είναι μακρύς και δύσκολος. Οι επενδυτές θα πρέπει να αναρωτηθούν πιο σοβαρά αν μία χώρα της ευρωζώνης μπορεί να αθετήσει τις δανειακές της υποχρεώσεις – και αν η αθέτηση θα σήμαινε μία επιστροφή στις λίρες ή τις δραχμές».
Το BBC συγκρίνει την κατάσταση στην Ελλάδα με αυτήν στη Βρετανία, που έχει επίσης δει το έλλειμμά της να εκτοξεύεται. «Η Fitch θα υποστήριζε ότι η απόφασή της να υποβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας δεν είχε καμία σχέση με τα γεγονότα στο Ντουμπάι. Ωστόσο, από τότε, οι επενδυτές – όπως και οι εταιρείες αξιολόγησης – έχουν αρχίσει να αναθεωρούν τις χρεωμένες χώρες στην περιφέρεια της Ευρώπης, διερωτώμενες αν θα είναι οι επόμενες.
Η Ελλάδα δεν είναι η μοναδική χώρα που θα προτιμούσε να μην είναι σε αυτή τη θέση. Υπάρχουν πολλές χώρες σαν τη Λετονία και την Ιρλανδία που επίσης ανησυχούν, καθώς και μία ζοφερή προειδοποίηση για τη Βρετανία – αν και, όπως ξεκαθάρισαν οι Moody’s στη ζοφερή τους αξιολόγηση, η Βρετανία απέχει προς το παρόν πολύ από το να γίνει Ελλάδα», όπως αναφέρει η οικονομική αρχισυντάκτρια του BBC στο μπλογκ της.
«Θα μπορούσε να είναι χειρότερα. Στην Ελλάδα είναι» τιτλοφορείται σχετικό άρθρο των βρετανικών Times που αναφέρεται στην ίδια σύγκριση μεταξύ Ελλάδας και Βρετανίας. «Τα προβλήματα με το χρέος μας (της Βρετανίας) φαίνονται ελάχιστα όταν τα συγκρίνει κανείς με της Ελλάδας, που υποβαθμίστηκε χθες από την Fitch σε ΒΒΒ+, μία βαθμολογία που φλερτάρει λίγο πάνω από το επίπεδο “junk”… Η Αθήνα – που έχει παραλύσει από απεργία στο δημόσιο τομέα η οποία έχει οδηγήσει σε σωρούς σκουπιδιών να μαζευτούν στους δρόμους – δεν αναμένεται να αθετήσει επισήμως τις δανειακές της υποχρεώσεις: οι άλλες χώρες της ευρωζώνης δεν θα επέτρεπαν τέτοια ταπείνωση σε μία χώρα μέλος. Ωστόσο, βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση να μειώσει τις δαπάνες και να νοικοκυρέψει τα οικονομικά της».
Με την ταραχώδη κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα συνδέει την υποβάθμιση η ανταπόκριση της Guardian από την Αθήνα. «Οι επιπτώσεις της υποβάθμισης έγιναν αμέσως αισθητές στην Ελλάδα, την εβδομάδα που συμπληρώθηκε ένας χρόνος από τον πυροβολισμό εφήβου από αστυνομικό, μια επέτειος που συνοδεύτηκε από διαδηλώσεις και επεισόδια. Λίγα λεπτά μετά τη δημοσιοποίηση της υποβάθμισης, το χρηματιστήριο της Αθήνας έπεσε κατά 6%. Οι αναλυτές εξέφρασαν φόβους ότι μπορεί να ακολουθήσουν στα χνάρια της Fitch και άλλοι οίκοι αξιολόγησης, όπως η Moody’s και οι Standard & Poor’s».
Η επίσης βρετανική Daily Telegraph επισημαίνει πάντως ότι «οι φόβοι σχετικά με την οικονομία της Ελλάδας καθησυχάστηκαν κάπως με τα σχόλια του επιτρόπου Χοακίν Αλμούνια, που είπε ότι οι αξιωματούχοι είναι έτοιμοι να βοηθήσουν μία χώρα να αντιμετωπίσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα».
Κριτική στις υποσχέσεις της κυβέρνησης ασκεί στο σημερινό της φύλλο η γαλλική Le Monde «Η έλλειψη αξιοπιστίας των ελληνικών στατιστικών στοιχείων εξηγεί την κρίση εμπιστοσύνης σχετικά με ένα χρέος που δεν μπορεί να “σηκώσει" το κράτος. Η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν είναι καθόλου πειστική όταν ανακοινώνει μείωση του ελλείμματος κάτω από το 9% του ΑΕΠ, καθώς δεν προτείνει δραστικά μέτρα».
Για την Le Figaro, η λυπηρή διάγνωση είναι ότι η εκρηκτική κοινωνική κατάσταση στη χώρα μας δεν επιτρέπει τις απαιτούμενες ριζικές μεταρρυθμίσεις. «Όταν, τον περασμένο Φεβρουάριο η Ελλάδα είχε αρχίσει να προκαλεί ανησυχία, ο τότε Γερμανός υπουργός Οικονομικών Πέερ Στάινμπρουκ είχε ξεκαθαρίσει ότι δεν υπήρχε περίπτωση η Γερμανία να αφήσει μία χώρα-μέλος της ευρωζώνης να καταρρεύσει. Ωστόσο, η κατάσταση έχει αλλάξει από τότε. Τον Πέερ Στάινμπρουκ αντικατέστησε ένας φιλελεύθερος υπουργός και η δημοσιονομική κατάσταση στην Ελλάδα έχει χειροτερέψει δραματικά. Από εκεί πηγάζει και η αναβίωση των ανησυχιών των επενδυτών. Παράλληλα, η κοινωνική κατάσταση στην χώρα, που είναι εκρηκτική, δεν ευνοεί τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις».
