Του Πάρη Τσιριγώτη, [email protected]

Το υπουργείο Ναυτιλίας έχει την εποπτεία και την ευθύνη για την ανάπτυξη του ελληνικού λιμενικού συστήματος, ενώ το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) λειτουργεί ως στρατηγικός εταίρος της Πολιτείας για την προώθηση και ενίσχυση της αναπτυξιακής δυναμικής της οικονομίας και την προσέλκυση επενδύσεων. Αυτή τη στιγμή στο λιμενικό σύστημα της χώρας υπάρχουν 13 Οργανισμοί Λιμένος, εκ των οποίων οι 12 παραχωρήθηκαν στο ΤΑΙΠΕΔ προς αξιοποίηση. Επίσης υπάρχουν 75 δημοτικά λιμενικά ταμεία, την εποπτεία των οποίων έχει το υπουργείο Εσωτερικών, 10 κρατικά λιμενικά ταμεία και 10 λιμενικά γραφεία. Με τα δύο μεγαλύτερα λιμάνια της χώρας, αυτά του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, να έχουν ήδη ιδιωτικοποιηθεί, σειρά από το ΤΑΙΠΕΔ έχουν πάρει τα υπόλοιπα 10 εθνικής σημασίας λιμάνια, για τα οποία έχουν επιλεγεί δύο διαφορετικά μοντέλα αξιοποίησης: είτε η πώληση μετοχών είτε η παραχώρηση δραστηριοτήτων. Πρόκειται για τους Οργανισμούς Λιμένος Αλεξανδρούπολης, Καβάλας, Βόλου, Κέρκυρας, Ηγουμενίτσας, Ηρακλείου, Πάτρας, Ραφήνας, Λαυρίου και Ελευσίνας. Ο Οργανισμός Λιμένος Εύβοιας εξακολουθεί να παραμένει στο ελληνικό Δημόσιο. Ήδη τρέχουν οι διαγωνισμοί για τα λιμάνια της Αλεξανδρούπολης, της Ηγουμενίτσας και του Ηρακλείου με πώληση του 67% των μετοχών τους, ενώ στην Καβάλα παραχωρήθηκε το δικαίωμα χρήσης του λιμένα «Φίλιππος Β'».

Στο 67% το ποσοστό της Cosco στον ΟΛΠ Πρόσφατα το ΤΑΙΠΕΔ ολοκλήρωσε τη μεταβίβαση του επιπλέον 16% της ΟΛΠ Α.Ε. στην Cosco Shipping (Hong Kong) Co. Limited και πλέον το λιμάνι του Πειραιά ανήκει κατά πλειοψηφία στην Cosco με 67%. Σημειώνεται ότι το λιμάνι του Πειραιά αποτελεί το μεγαλύτερο σε έκταση λιμάνι της χώρας. Πρόεδρος της ΟΛΠ είναι κ. Yu Zenggang και αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος ο Capt. Weng Lin. Η θέση του ευνοεί τη λειτουργία του τόσο ως εμπορικής και τουριστικής πύλης της χώρας όσο και ως κόμβου διαμετακομιστικού εμπορίου για τις χώρες των Βαλκανίων και της Μαύρης Θάλασσας. Εκτείνεται σε ακτογραμμή μήκους άνω των είκοσι τεσσάρων χιλιομέτρων, με συνολική έκταση άνω των πέντε εκατ. τ.μ. Αποτελείται από τον Κεντρικό Λιμένα, τον Λιμένα Δραπετσώνας, τον Λιμένα Ηρακλέους, τον Λιμένα Ν. Ικονίου, την ακτή Περάματος και τον όρμο Αμπελακίων Σαλαμίνας μαζί με τα άκρα της Κυνόσουρας Σαλαμίνας. Το λιμάνι του Πειραιά ανήκει πλέον κατά πλειοψηφία στην Cosco με 67% των μετοχών (16% σε μεσεγγυητικές μετοχές). Το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου έχει το 7,14% των μετοχών και το υπόλοιπο ανήκει σε μη θεσμικούς επενδυτές. Το λιμάνι του Πειραιά προχωράει και σε σειρά επενδύσεων. Πρόσφατα υπεγράφη σύμβαση ύψους περίπου 20 εκατ. ευρώ για την επέκταση του σταθμού διακίνησης αυτοκινήτων στον προβλήτα Ηρακλέους, στον εμπορικό λιμένα του Κερατσινίου. Σύμφωνα με τη μελέτη του έργου, ο υφιστάμενος προβλήτας θα επεκταθεί κατά 35 στρέμματα και οι νέες του διαστάσεις θα διαμορφωθούν σε 1.100 μ. μήκος κρηπιδωμάτων με λειτουργικό βάθος 12,50 μ. και συνολική επιφάνεια 110.000,00 τ.μ. Επίσης το έργο περιλαμβάνει τη βελτίωση και την αναβάθμιση των υπαρχουσών λιμενικών και Η/Μ εγκαταστάσεων. Η επένδυση αυτή αναμένεται να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα του σταθμού αυτοκινήτων του λιμένος, καθώς θα δημιουργήσει 5.400 νέες θέσεις αυτοκινήτων. Παράλληλα, ο Οργανισμός προχώρησε στην τελική φάση ανάθεσης για σειρά μικρότερων έργων συνολικής αξίας 12,5 εκατ. ευρώ. Τα συνολικά έσοδα της χρήσης του 2021 ανήλθαν σε 154,2 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση ύψους 21,3 εκατ. ευρώ ή ποσοστό 16% σε σχέση με την αντίστοιχη χρήση του 2020 (132,9 εκατ. ευρώ). H μεταβολή αυτή οφείλεται κυρίως στη σημαντική αύξηση των εσόδων στους τομείς κρουαζιέρας και διακίνησης αυτοκίνητων κατά 375,1% και 27,6% ή ποσού 7,5 εκατ. ευρώ και 3,1 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, καθώς επίσης και στην αύξηση εσόδων στον σταθμό εμπορευματοκιβωτίων και στην ακτοπλοΐα κατά 21,8% και 14,1% αντίστοιχα. Επίσης σημειώθηκε αύξηση των εσόδων από το αντάλλαγμα παραχώρησης του ΣΕΠ κατά 5,4% ή 3,6 εκατ. ευρώ. Τέλος, στον τομέα της ναυπηγοεπισκευής σημειώθηκε μικρή μείωση κατά 3% ή 0,4 εκατ. ευρώ.

Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης βρίσκεται στο σταυροδρόμι χερσαίων δικτύων μεταφορών Ανατολής-Δύσης μέσω της Εγνατίας Οδού και Νότου-Βορρά μέσω της ΠΑΘΕ.

Προχωρά η αναβάθμιση στη Θεσσαλονίκη Σημαντικό κόμβο λιμενικών υπηρεσιών μετά τον Πειραιά αποτελεί το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Το επενδυτικό πλάνο για την αναβάθμιση των υποδομών του προχωρά με γρήγορους ρυθμούς, ενώ εδραιώνεται ως κόμβος συνδυασμένων μεταφορών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Ποσοστό 71,85% της ΟΛΘ Α.Ε. κατέχει πλέον η Belterra, συμφερόντων οικογένειας Σαββίδη. Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης βρίσκεται στο σταυροδρόμι χερσαίων δικτύων μεταφορών Ανατολής-Δύσης μέσω της Εγνατίας Οδού και Νότου-Βορρά μέσω της ΠΑΘΕ και των πανευρωπαϊκών διαδρόμων. Πρόθεση της ΟΛΘ Α.Ε. είναι η προσέλκυση νέων μεγάλων πελατών από τη Βόρεια Μακεδονία, τη Βουλγαρία και τη Σερβία με την αναβάθμιση των έργων υποδομής. Η εταιρεία έχει το αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης των γηπέδων, των κτηρίων και των εγκαταστάσεων της χερσαίας λιμενικής ζώνης του λιμένος Θεσσαλονίκης. Η χερσαία λιμενική ζώνη της ΟΛΘ Α.Ε. καλύπτει έκταση περίπου 15.500 τ.μ. και εκτείνεται σε μήκος περίπου 3.500 μέτρων. Διαθέτει 6.200 μέτρα κρηπιδωμάτων με ωφέλιμο βάθος έως 12 μέτρα, 6 προβλήτες, κτήρια διοικητικής και τεχνικής υποστήριξης, αποθήκες, υπόστεγα, ειδικό εξοπλισμό και λοιπές εγκαταστάσεις. Αναλύοντας τα αποτελέσματα του 2021, θα πρέπει να αναφερθεί ότι κατά τη χρήση μέσω του λιμένα Θεσσαλονίκης εξυπηρετήθηκαν 8.771.998 τόνοι εμπορευμάτων έναντι 8.104.039 το 2020 (+8,24%), 471.063 εμπορευματοκιβώτια (TEUs) έναντι 460.780 το 2020 (+2,23%) και 1.852 πλοία έναντι 1.805 το 2020 (+2,60%). Με βάση τα δεδομένα αυτά, η διακίνηση χύδην φορτίων εμφάνισε αύξηση 14,70%, το γενικό φορτίο άνοδο 6,33%, η κίνηση φορτίων RO-RO αύξηση 41,23% και τα μοναδοποιημένα φορτία (Ε/Κ) άνοδο 2,23% σε TEUs. Ο κύκλος εργασιών της εταιρείας για τη χρήση 2021 ανήλθε σε 76.890 χιλ. ευρώ (όμιλος 77.863 χιλ. ευρώ) έναντι 71.724 χιλ. ευρώ της αντίστοιχης χρήσης 2020, παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 7,20%, που οφείλεται στην άνοδο των πωλήσεων του συμβατικού λιμένα κατά 16,34%, του ΣΕΜΠΟ και της εκμετάλλευσης χώρων κατά 2,67% και 20,23% αντίστοιχα, ενώ η επιβατική κίνηση παρουσίασε αύξηση στον κύκλο εργασιών της κατά 110,47%. Σημειώνεται πως η ΟΛΘ Α.Ε. προμηθεύθηκε πρόσφατα δύο νέες ειδικά σχεδιασμένες γερανογέφυρες (New Panamax STS Cranes) με ανυψωτική ικανότητα 65 και 50 τόνων σε διπλή και σε μονή φόρτωση αντίστοιχα. Με την άφιξη του νέου εξοπλισμού ο σταθμός εμπορευματοκιβωτίων του λιμένα Θεσσαλονίκης διαθέτει συνολικά 6 γερανογέφυρες.

Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης βρίσκεται στην περιοχή όπου αναπτύσσεται ένας μεγάλος ενεργειακός κόμβος φυσικού αερίου.

Αλεξανδρούπολη Για τον Οργανισμό Λιμένος Αλεξανδρούπολης το ΤΑΙΠΕΔ έχει προεπιλέξει τέσσερα επενδυτικά σχήματα για τη Β’ Φάση του διαγωνισμού με πώληση πλειοψηφικού πακέτου μετοχών του λιμανιού, ενώ η προβλεπόμενη κατάθεση δεσμευτικών προσφορών είναι για το δεύτερο τρίμηνο του 2022. Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης βρίσκεται στην περιοχή όπου αναπτύσσεται ένας μεγάλος ενεργειακός κόμβος φυσικού αερίου. Τα επενδυτικά σχήματα που έχουν προεπιλεγεί είναι τα εξής:

 Quintana Infrastructure & Development

 Κοινοπραξία Cameron S.A. - Goldair Cargo A.E. - Bollore Africa Logistics

 Κοινοπραξία Ιnternational Port Investments Alexandoupolis, η οποία απαρτίζεται από τις εταιρείες Black Summit Financial Group - Euroports - EFA Group και ΓΕΚ Τέρνα

 Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης Α.Ε.

Ο λιμένας «Φίλιππος Β'» στην Καβάλα μπαίνει πλέον σε μια νέα τροχιά μέσα από τον διεθνή δημόσιο διαγωνισμό που διενήργησε το ΤΑΙΠΕΔ.

Καβάλα Την κοινοπραξία International Port Investments Kavala ως προτιμητέο επενδυτή για την ανάληψη του δικαιώματος χρήσης, λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης ενός σταθμού πολλαπλών χρήσεων σε τμήμα του λιμένα «Φίλιππος Β’» του Οργανισμού Λιμένος Καβάλας Α.Ε. επέλεξε το διοικητικό συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ, εταιρεία μέλος του Υπερταμείου (ΕΕΣΥΠ). Υπενθυμίζεται ότι η υποπαραχώρηση του λιμένα «Φίλιππος Β’» περιλαμβάνει: τον υφιστάμενο προβλήτα με επιστρωμένη έκταση, εμβαδού περίπου 117.000 τ.μ., μια πρόσθετη μη επιστρωμένη υπό αποκατάσταση έκταση, εμβαδού περίπου 165.000 τ.μ., τον αποσπασμένο μόλο/ κυματοθραύστη, την εμπορική δραστηριότητα (γενικό φορτίο, ξηρό χύδην φορτίο και περιστασιακά εξυπηρέτηση εμπορευματοκιβωτίων) και συγκεκριμένα αντικείμενα του υπάρχοντος εξοπλισμού του λιμανιού. Η διάρκεια της υποπαραχώρησης θα είναι για 40 έτη.

Στον ΟΛΗΓ Α.Ε. έχει παραχωρηθεί από το Δημόσιο το δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης και λειτουργίας των εγκαταστάσεων της χερσαίας ζώνης του λιμένος Ηγουμενίτσας.

Ηγουμενίτσα Για την αξιοποίηση του Οργανισμού Λιμένος Ηγουμενίτσας έχουν επιλεγεί επτά επενδυτικά σχήματα από το ΤΑΙΠΕΔ.

 Attica A.E. Συμμετοχών

 Portek International Private LTD

 Quintana Infrastructure & Development

 Αιγαίον Όιλ Α.Ε.  Κοινοπραξία Archirodon Group N.V. - ANEK & όμιλος Trident Hellas

 Κοινοπραξία Grimaldi Euromed - Mινωικές Γραμμές

 ΟΛΘ Α.Ε.

Υπενθυμίζεται ότι στον ΟΛΗΓ Α.Ε. έχει παραχωρηθεί από το ελληνικό Δημόσιο το δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης και λειτουργίας των γηπέδων, κτηρίων και εγκαταστάσεων της χερσαίας λιμενικής ζώνης του λιμένος Ηγουμενίτσας, του αλιευτικού καταφυγίου Σαγιάδας, του αλιευτικού καταφυγίου Πλαταριάς και του καταφυγίου σκαφών αναψυχής Συβότων.

Για το λιμάνι του Ηρακλείου έχουν επιλεγεί οκτώ επενδυτικά σχήματα για τη β' φάση (σχετικά με την απόκτηση πλειοψηφικού ποσοστού συμμετοχής 67%).

Ηράκλειο Για το λιμάνι του Ηρακλείου έχουν επιλεγεί οκτώ επενδυτικά σχήματα για τη β’ φάση (υποβολή δεσμευτικών προσφορών) σχετικά με την απόκτηση πλειοψηφικού ποσοστού συμμετοχής 67% στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας Οργανισμός Λιμένος Ηρακλείου (ΟΛΗ Α.Ε.). Πρόκειται για τα εξής :

 Olete Limited

 Κοινοπραξία Grimaldi Euromed - Mινωικές Γραμμές

 Κοινοπραξία Portek International Private LTD - GPH Cruise Port Finance LTD

 Κοινοπραξία Άκτωρ Παραχωρήσεις - Attica Group

 Κοινοπραξία ΓΕΚ Τέρνα Α.Ε.- Aviapers Eλλάς Α.Ε.

 Κοινοπραξία ΣΕΚΑΒΙΝ Α.Ε.- Goldenstep Shipping Limited

 Κοινοπραξία ΤΕΚΑΛ Α.Ε.- JCC SAL

 ΟΛΘ Α.Ε.