Θάνος Πάλλης * Καθηγητής του Τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Πειραιώς, και πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Ναυτιλιακών Οικονομολόγων
Εύη Κλαδάκη * Ερευνητική υπότροφος του Τμήματος Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών, Πανεπιστήμιο Αιγαίου * Συμμετέχουν στην ερευνητική ομάδα για τη δημιουργία της Παγκόσμιας Πλατφόρμας για την Αξιοπιστία των Λιμένων
Η περιορισμένη παρουσία πρακτικών διασφάλισης ακεραιότητας διαδικασιών αναδεικνύει την αναγκαιότητα ανάληψης δράσης εκ μέρους των λιμένων για την καταπολέμηση της διαφθοράς και την ενίσχυση της λειτουργικής και επιχειρησιακής τους ακεραιότητας.
Μία από τις σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ναυτιλία σε όλα τα σημεία του πλανήτη είναι η αντιμετώπιση των περιστατικών διαφθοράς τα οποία λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια προσέγγισης και ελλιμενισμού των πλοίων στους λιμένες, την πραγματοποίηση των
συναλλαγών για την ολοκλήρωση της μεταφορικής διαδικασίας ή την επιθεώρηση των πλοίων. Η αύξηση των θαλάσσιου εμπορίου και η ανάπτυξη των συστημάτων θαλάσσιων μεταφορών πολλαπλασιάζουν τα σχετικά προβλήματα, με τη ναυτιλιακή βιομηχανία να λαμβάνει πρωτοβουλίες για την αντιμετώπισή τους. Το 2022 συμπληρώνονται δέκα έτη από τα πρώτα βήματα συλλογικής δράσης, με τη δημιουργία του Ναυτιλιακού Δικτύου κατά της Διαφθοράς (Maritime Anti-Corruption Network - MACN). Σήμερα στο συγκεκριμένο δίκτυο συμμετέχει 60% και πλέον της παγκόσμιας ναυτιλίας, συμπεριλαμβανομένων πρωτοπόρων στον τομέα αυτό ελληνικών εταιρειών, ένας σημαντικός αριθμός P&I Clubs, ναυτιλιακών πρακτόρων και επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις θαλάσσιες μεταφορές. Στις σημαντικές δράσεις στην αντιμετώπιση φαινομένων διαφθοράς συμπεριλαμβάνεται η στρατηγική «λέμε όχι στη διαφθορά», η οποία συνοδεύεται με συγκεκριμένες πρακτικές των πληρωμάτων των πλοίων, των στελεχών στην ξηρά και την αλληλοενημέρωση για τον τρόπο αντιμετώπισης σχετικών περιστατικών. Επίσης, με αρκετή επιτυχία βρίσκονται σε εξέλιξη πρωτοβουλίες σε χώρες όπου τα φαινόμενα διαφθοράς είναι έντονα (Αίγυπτος, Αργεντινή, Ινδία, Ινδονήσια, Νιγηρία), οι οποίες έχουν επιφέρει σημαντικά αποτελέσματα. Παγκόσμια Πλατφόρμα για την Ακεραιότητα των Λιμένων
Πρωτοπόρα συλλογική δράση αποτελεί η δημιουργία της Παγκόσμιας Πλατφόρμας για την Αξιοπιστία των Λιμένων (Global Port Integrity Platform - GPIP). Η πλατφόρμα συμπεριλαμβάνει, πρώτον, την καταγραφή των συμβάντων διαφθοράς στους λιμένες με συστηματικό τρόπο και, δεύτερον, την ανάλυση των πρακτικών του παγκόσμιου λιμενικού συστήματος και των εμπλεκόμενων φορέων όσον αφορά την αντιμετώπιση των σχετικών συμβάντων. Οι εμπλεκόμενοι στις θαλάσσιες μεταφορές καταθέτουν τις εμπειρίες τους σε ένα διαδικτυακό σύστημα, το οποίο συγκεντρώνει ήδη περισσότερα από 45.000 κρούσματα διαφθοράς σε 1.195 λιμένες 149 χωρών. Οι χώρες με τα περισσότερα αναφερόμενα περιστατικά βρίσκονται στην Ανατολική Ασία και στον Ειρηνικό, στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική. Συνολικά τα περιστατικά που αναφέρονται σε αυτές τις περιοχές αντιπροσωπεύουν περίπου το 61% όλων των αναφερόμενων περιστατικών. Το διεθνές σύστημα καταγραφής περιστατικών διαφθοράς έχει ήδη αναγνωριστεί από διεθνείς οργανισμούς όπως ο International Maritime Organization (IMO), το United Nations Development Program BIMCO και το International Chamber of Shipping (ICS). Τα στοιχεία χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση των εταιρικών πρακτικών, την καλύτερη προετοιμασία για την αντιμετώπιση των φαινομένων διαφθοράς και την παρέμβαση ή παροχή στοιχείων σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόμενους φορείς ώστε να αντιμετωπιστούν τα όποια σημαντικά προβλήματα. Η στρατηγική της ναυτιλίας για την καταπολέμηση της διαφθοράς επεκτείνεται και στη συστηματική παρακολούθηση της λειτουργικής ακεραιότητας των διαδικασιών, των εταιρικών και των επιχειρησιακών πρακτικών στους λιμένες. Οι φορείς διοίκησης λιμένων, οι πάροχοι λιμενικών υπηρεσιών και οι εμπλεκόμενοι δημόσιοι ή ιδιωτικοί οργανισμοί (επιθεωρήσεις πλοίων, τελωνεία, υγειονομικοί έλεγχοι κ.λπ.) βρίσκονται στο επίκεντρο. Αρωγό στη σχετική εξέλιξη αποτελούν η ραγδαία εξέλιξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και πληροφοριών και η σταδιακή διείσδυσή τους στις εφοδιαστικές αλυσίδες. Οι σχετιζόμενες βιομηχανίες διαθέτουν ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ Η περιορισμένη παρουσία πρακτικών διασφάλισης ακεραιότητας διαδικασιών αναδεικνύει την αναγκαιότητα ανάληψης δράσης εκ μέρους των λιμένων για την καταπολέμηση της διαφθοράς και την ενίσχυση της λειτουργικής και επιχειρησιακής τους ακεραιότητας ΝΑΥΤΙΛΙΑ 2022 97 σήμερα μηχανισμούς και εργαλεία χρήσιμα τόσο για τη λειτουργική τους αποδοτικότητα όσο και για την ενίσχυση της ασφάλειας και της διαφάνειας. Με την ερευνητική μας συμβολή και με τη συλλογή σχετικών στοιχείων τα δύο τελευταία έτη, η πλατφόρμα καταγράφει και αποτυπώνει τις δράσεις, πολιτικές και πρακτικές, στους λιμένες σε όλο τον κόσμο.
Ειδικότερα, η πλατφόρμα παρέχει συγκρίσιμη πληροφόρηση ανά λιμένα σε θέματα μηχανισμών διαφάνειας, πολιτικών αναφοράς περιστατικών διαφθοράς, αλλά και ανάλυσης σταδίων υλοποίησης της υιοθετημένης στο πλαίσιο του ΙΜΟ Διεθνούς Σύμβασης για τη Διευκόλυνση της Διεθνούς Θαλάσσιας Κυκλοφορίας (FAL Convention) στους λιμένες, η οποία συμβάλλει στην ψηφιοποίηση και, συνεπώς, στη διαφάνεια των συναλλαγών. Ο στόχος είναι, μέσω της τακτικής επικαιροποίησης, η δυναμική καταγραφή της παρουσίας συγκεκριμένων κριτηρίων και δεικτών ακεραιότητας τόσο ανά λιμένα όσο και ανά γεωγραφική περιοχή. Παρέχοντας ένα σύστημα αξιολόγησης των υφιστάμενων πρακτικών ακεραιότητας και κατ’ επέκταση της απόδοσης κάθε λιμένα, η συγκεκριμένη πλατφόρμα λειτουργεί συμπληρωματικά προς το σύστημα αναφοράς συμβάντων διαφθοράς, διευκολύνοντας τις ναυτιλιακές εταιρείες στην έγκαιρη προετοιμασία τους για το επόμενο ταξίδι.
Τα αποτελέσματα της έρευνας που βρίσκεται σε εξέλιξη σε περισσότερους από 200 λιμένες παγκοσμίως -και για ένα σύνολο αρχών που δραστηριοποιούνται εντός και εκτός των λιμένων και σχετίζονται με την εμπορευματική διακίνηση (λιμενικές αρχές, τελωνειακές αρχές, υπηρεσίες υγιεινής κ.ά.)- καθιστούν προφανές ότι παραμένει αναγκαίο οι λιμένες να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση σε θέματα διαφάνειας. Ενδεικτικά, μόνο το 10% των λιμενικών αρχών διαθέτει σήμερα ολοκληρωμένη πολιτική για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Μικρότερο είναι το ποσοστό το οποίο έχει σχεδιάσει και εφαρμόζει συστήματα υποβολής (ανώνυμων) καταγγελιών σχετικά με περιστατικά διαφθοράς ή υποβολής παραπόνων (πίνακας). Το σύστημα αναφοράς περιστατικών και η Παγκόσμια Πλατφόρμα για την Ακεραιότητα των Λιμένων συμβάλλουν στην πράξη στην αναβάθμιση των θαλάσσιων μεταφορών, μέσω της βελτίωσης των εταιρικών πρακτικών, των προτύπων εσωτερικού ελέγχου, της διαχείρισης περιστατικών διαφθοράς και της συμμόρφωσης με τους σχετικούς κανονισμούς.
Παράλληλα η δημιουργία ανοικτών διαύλων επικοινωνίας εντός της ναυτιλιακής βιομηχανίας, τόσο μεταξύ λιμένων, αρχών και κυβερνήσεων όσο και μεταξύ των λοιπών ενδιαφερόμενων φορέων, ενθαρρύνει τον διάλογο σε θέματα ακεραιότητας της παγκόσμιας ναυτιλιακής βιομηχανίας, προσφέροντας μία προοπτική για μία ναυτιλιακή βιομηχανία ελεύθερη από τους περιορισμούς και τη σκιά της διαφθοράς. Πρόκειται για ένα πολύτιμο σύστημα κοινής δράσης, το οποίο συνδυάζει τη συμβολή της ναυτιλίας με εκείνη της επιστημονικής γνώσης, ενισχύοντας το λειτουργικό περιβάλλον και τις πρακτικές διακυβέρνησης της λιμενικής βιομηχανίας, ανοίγοντας τον δρόμο για ένα καλύτερο και πιο βιώσιμο μέλλον.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
PRIORITY IN TRANSPARENCY
Thanos Pallis * Professor, Department of Maritime Studies, University of Piraeus; President, International Association of Maritime Economists.
Evi Kladaki * Research fellow of the Department of Shipping and Business Services, University of the Aegean.
* Both are members of a research team for the creation of the Global Platform for Port Reliability.
The limited process of assurance practices highlights the need for ports to take action to combat corruption and enhance their operational integrity
One of the major challenges facing shipping around the world is tackling corruption that may occur during the approach and mooring of ships in ports, or while conducting transactions to complete the transport process or ship inspection. The growth in maritime trade and the development of maritime transport systems are aggravating problems, with the shipping industry taking initiatives to address them. The Maritime Anti-Corruption Network (MACN), set up through collective action, in 2022 celebrates if 10th anniversary. Today, more than 60% of global shipping, including pioneers in this field of Greek companies, a significant number of P&I Clubs, shipping agents and companies active in maritime transport. Important actions in tackling corruption include the “say no to corruption” strategy, which includes specific practices for ship crews, onshore crews and mutual information on how to deal with incidents. Initiatives are also quite successful in countries where corruption is rampant (Egypt, Argentina, India, Indonesia, Nigeria), with significant results.
Global Platform for Port Integrity
The Global Port Integrity Platform (GPIP) is regarded a pioneering collective action. The platform includes, firstly, the recording of corruption incidents in ports in a systematic way and, secondly, an analysis of the practices of the global port system and the bodies involved in dealing with the relevant incidents. Sea transport stakeholders share their experiences in an online system, which already contains more than 45,000 cases of corruption in 1,195 ports in 149 countries. The countries with the most reported cases are in East Asia and the Pacific, Middle East and North Africa. Overall, the incidents reported in these areas account for about 61% of all reported incidents. The international system for recording corruption has already been recognized by international organizations, such as the International Maritime Organization (IMO), the United Nations Development Program BIMCO and the International Chamber of Shipping (ICS). The data are used to improve corporate practices, better prepare for tackling corruption and to intervene or provide data to governments and stakeholders to address issues. The anti-corruption shipping strategy extends to the systematic monitoring of the operational integrity of processes, corporate and business practices in ports. The focus is on port administrators, port service providers and the public or private bodies involved (ship inspections, customs, health checks, etc.). The rapid development of communication and information technologies and their gradual penetration in the supply chains help the relevant development.
The related industries are now equipped with mechanisms and tools that are useful both for their operational efficiency and enhancing safety and transparency. With our research contribution and collection of relevant data over the past two years, the platform records and captures actions, policies and practices in ports around the world. In particular, the platform provides comparable port-by-port information on transparency mechanisms, corruption reporting policies, and analysis of the implementation stages of the IMO Convention on Facilitation of International Maritime Traffic (FAL Convention) in digitization and, consequently, transparency of transactions. The goal is, through regular updating, to dynamically record specific criteria and integrity indicators both by port and by geographical area. Providing a system for the evaluation of existing integrity practices and, consequently, the performance of each port, this platform works in addition to the corruption reporting system, facilitating shipping companies in timely preparing for the next voyage. The results of the ongoing survey in more than 200 ports worldwide -and for a set of authorities operating inside and outside ports, related to freight (port authorities, customs authorities, sanitation services, etc.)- make it obvious that it remains necessary for ports to lay greater emphasis on transparency. Indicatively, only 10% of port authorities currently have a comprehensive anti-corruption policy. Even lower is the rate of port authorities having designed and implemented (anonymous) complaints systems, for reporting incidents of corruption (Table 1). The Incident Reporting System and the Global Platform for Port Integrity contribute in practice to upgrading maritime transport through improved corporate practices, internal control standards, corruption management and compliance with relevant regulations. At the same time, the creation of open channels of communication within the shipping industry, both between ports, authorities and governments and between other stakeholders, encourages dialogue on the integrity of the global shipping industry, offering a perspective for a shipping industry free of restrictions and corruption. It is a valuable system of joint action, combining the contribution of shipping with that of scientific knowledge, enhancing the operational environment and governance practices of the port industry, paving the way for a better and more sustainable future