Naftemporiki Society
Του Φώτη Μαραγκού,
επιστημονικού στελέχους στο Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ
ΣΤΗ ΧΩΡΑ υπάρχει μια τάση που θέλει το καθετί νεοελληνικό να είναι χαμηλής ποιοτικής στάθμης, ευκαιριακό, πρόχειρο καλλιτεχνικά και κυρίως κάτι που αδυνατεί να σταθεί με αξιώσεις δίπλα στα κλασικά έργα του αρχαιοελληνικού κόσμου. Παρατηρώντας την Αθήνα και τα πολιτιστικά δρώμενα που εξελίσσονται σε αυτήν τα τελευταία χρόνια, αλλά βλέποντας και την εκτενή παρουσία στα κοινωνικά δίκτυα πλήθους προϊόντων πολιτιστικής δημιουργίας, αντιλαμβάνεται κανείς πως υπάρχει ένα ανθρώπινο κεφάλαιο που παράγει εμπνευσμένο από Ελλάδα. Στην κατεύθυνση αυτή συμβάλλει η πολιτιστική και δημιουργική βιομηχανία της χώρας μας, η οποία παράγει εμπορεύσιμο πολιτισμό, δημιουργώντας παράλληλα εξωστρέφεια και παράγοντας πλούτο με αφετηρία και έμπνευση ελληνική.
ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ έρευνάς μου για τις CCIs (Cultural & Creative Industries) στην Ελλάδα, διαπίστωσα πως παρά τις πολλές δυσκολίες που δημιούργησε η κρίση, αλλά και τις δομικές αδυναμίες της πολιτείας να ενισχύσει την επιχειρηματική δράση και να δώσει κίνητρα ανάπτυξης, υπάρχει εκείνο το ανθρώπινο δυναμικό που επιμένει να επενδύει χρόνο και χρήμα στην παραγωγή πολιτιστικών προϊόντων και υπηρεσιών, εσωκλείοντας μάλιστα κάθε τεχνολογικό εργαλείο και κυρίως ενσωματώνοντας μια νέα καλλιτεχνική ματιά που ξεφεύγει από τη στείρα προσήλωση σε μια αρχαιολαγνεία ή σε μία ελληνική παράδοση στα όρια του φολκλόρ.
ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ της δημιουργικής οικονομίας περιλαμβάνονται όλες οι επιχειρήσεις παραγωγής εμπορεύσιμων αγαθών υψηλού αισθητικού ή συμβολικού χαρακτήρα, που η κατανάλωσή τους αποσκοπεί πρωτίστως στον ερεθισμό των βιωματικών αντιδράσεων. Η παραγωγή πολιτισμού είναι, στις περισσότερες περιπτώσεις, εντάσεως εργασίας και δεν απαιτεί υπερβολικό κεφάλαιο για να στηθεί το εργαστήριο, η μεταπρατική μονάδα, το αρχιτεκτονικό γραφείο, το σχεδιαστήριο, κ.ά. Με βάση τη μελέτη του Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης, για λογαριασμό του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, η οποία έγινε το 2014, ο κλάδος της πολιτιστικής και δημιουργικής οικονομίας στη χώρα μας αριθμεί 46.370 επιχειρήσεις με 110.688 εργαζομένους.
ΣΙΓΟΥΡΑ πολλά έχουν αλλάξει μέσα σε αυτά τα χρόνια, διαπιστώνεται όμως καθαρά η εντυπωσιακή τάση νέων Ελλήνων να ασχοληθούν με τον δημιουργικό τομέα, πράγμα που αποτυπώνεται από τις αποφοιτήσεις σε σχετικές σχολές, το πλήθος νέων πολιτιστικών προϊόντων, εκθέσεων, προβολών και παρουσιάσεων, αλλά και από τα αιτήματα που δέχονται φορείς διοργάνωσης εκθέσεων από νέους καλλιτέχνες - επιχειρηματίες που «χτίζουν» το δικό τους branding.
ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ και Δημιουργικές Βιομηχανίες θεωρούνται ψηφιακά ώριμες επιχειρήσεις, έτοιμες να εφαρμόσουν καινοτομία και να παραγάγουν νεωτερισμό. Ο κλάδος αυτός, με έμπνευση ελληνικά μοτίβα, βιώματα, γνώση και προσωπική εμπειρία, κατορθώνει να εγκολπώσει δομικά συστατικά που παράγουν μοναδικότητα και προστιθέμενη αξία, ενώ «άθελά» του δομεί μια κοινωνική συνείδηση και μια επαναπροσέγγιση του ωραίου στη σύγχρονη Ελλάδα.
ΠΡΟΤΕΙΝΩ την επόμενη φορά που θα σκεφτούμε για ελληνικό πολιτισμό να έχουμε στο μυαλό μας πως η πολιτιστική δημιουργία είναι κάτι εξαιρετικά δυναμικό το οποίο και δομείται γύρω μας, έστω κι ας μην το αντιλαμβανόμαστε άμεσα. Ο σύγχρονος πολιτισμός είναι μια εικόνα της εποχής μας, η οποία εμπεριέχει και όλη την εμπειρία του παρελθόντος μας. Ο πολιτισμός δεν σταμάτησε τον 5ο αιώνα π.Χ. Αυτό που απαιτείται είναι μια επίσης εμπνευσμένη κρατική στρατηγική ενίσχυσης και ανάδειξης του διαθέσιμου αυτού κεφαλαίου. Είναι το συγκριτικό μας πλεονέκτημα, πρέπει να επενδύσουμε σε αυτό με σεβασμό, ποιότητα, ελληνική έμπνευση και «δαιμόνιο». Δεν μας λείπουν.