Της Τέτης Ηγουμενίδη, [email protected]

Τα βασικά συμπεράσματα έρευνας που διεξήγαγε η Grant Thornton σε 118 ελληνικές εταιρείες που εκδίδουν Απολογισμό ESGΤ

H δημοσίευση Εκθέσεων - Απολογισμών Βιωσιμότητας (ESG Reports) στη χώρα μας επιδεικνύει πολύ υψηλό ποσοστό συμμόρφωσης με διεθνή πρότυπα και οδηγίες. Το 75% των Εκθέσεων που συνολικά δημοσιεύθηκαν έως τον Νοέμβριο του 2021 δήλωσαν πως έχουν εφαρμόσει τα διεθνή πρότυπα GRI standards, ενώ το 34% αυτών επιβεβαιώνεται από τρίτο ανεξάρτητο φορέα (εξωτερική επαλήθευση/ διασφάλιση). Αντίθετα απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς, μόνο το 46% των εταιρειών που δημοσίευσαν Απολογισμό για τα έτη 2019-2020 είναι εισηγμένες εταιρείες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, με το 54% να είναι μη εισηγμένες και ένα αξιόλογο ποσοστό, το 22%, να είναι μικρομεσαίες εταιρείες. Το 81% των εταιρειών εκδίδει σε ετήσια βάση Απολογισμό Εταιρικής Υπευθυνότητας / Βιώσιμης Ανάπτυξης, ενώ το υπόλοιπο 19% προτιμά να εκδίδει ανά διετία ή και τριετία. Από το σύνολο των εισηγμένων εταιρειών στο Χρηματιστήριο Αθηνών μόνο το 42% αυτών δημοσιεύει ετήσιο Απολογισμό ESG.

Τα παραπάνω είναι τα βασικά συμπεράσματα έρευνας που διεξήγαγε η Grant Thornton, σε 118 ελληνικές εταιρείες που εκδίδουν Απολογισμό Εταιρικής Υπευθυνότητας / Βιώσιμης Ανάπτυξης (ESG), προκειμένου να καταγράψει το γενικότερο πλαίσιο των πρακτικών δημοσίευσης Απολογισμών Εταιρικής Υπευθυνότητας / Βιώσιμης Ανάπτυξης στην Ελλάδα. Μελετήθηκαν 118 Απολογισμοί ESG εταιρειών από 32 σημαντικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Το δείγμα συμπεριλαμβάνει όλες τις εισηγμένες εταιρείες στο Χρηματιστήριο Αθηνών και αφορά μεγάλες εταιρείες και μικρομεσαίες (SMEs). Μεγάλες εταιρείες είναι όσες σημείωσαν κύκλο εργασιών άνω των 50 εκατ. ευρώ και απασχολούσαν παραπάνω από 250 εργαζομένους.

Ειδικότερα, τα βασικά χαρακτηριστικά στοιχεία του δείγματος ήταν:

 Το 46% των εταιρειών που μελετήθηκαν είναι εισηγμένες εταιρείες στο Χ.Α., ενώ το 54% είναι μη εισηγμένες.

 Το 22% των εταιρειών που μελετήθηκαν στο δείγμα είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ το 78% είναι μεγάλες επιχειρήσεις.

 Το 81% των εταιρειών που μελετήθηκαν εκδίδει ετησίως Απολογισμό Εταιρικής Υπευθυνότητας / Βιώσιμης Ανάπτυξης, ενώ το υπόλοιπο 19% εκδίδει ανά διετία ή και τριετία.

Οι παράμετροι που μελετήθηκαν ήταν περισσότερες από 30 και οι επιμέρους στόχοι της έρευνας ήταν:

 Μελέτη και παρουσίαση των εταιρικών δημοσιεύσεων των ελληνικών εταιρειών, σε σχέση με τα διεθνή πρότυπα και πρωτοβουλίες που υιοθετούν κατά την ανάπτυξη των Απολογισμών τους.

 Διερεύνηση του αριθμού των Απολογισμών ESG που διαθέτουν ανεξάρτητη εξωτερική επαλήθευση από τρίτο μέρος.

 Μελέτη των Απολογισμών που αναφέρονται ή/και σχετίζουν τα ουσιαστικά τους θέματα με τους Παγκόσμιους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (UN SDGs).

Βασικά ερωτήματα της έρευνας:

1. Ποιο είναι το ποσοστό των εταιρειών που δημοσιεύουν Απολογισμό, υιοθετούν βάση διεθνή πρότυπα και ποια είναι αυτά;

2. Πόσες προχωρούν σε εξωτερική επαλήθευση/ διασφάλιση στοιχείων του Απολογισμού τους;

3. Πόσες από τις εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών δημοσιεύουν Απολογισμό ESG;

4. Πόσες αναρτούν τους Απολογισμούς τους ή/και τις επιδόσεις τους στον εταιρικό ιστότοπο;

5. Ποιο είναι το ποσοστό των εταιρειών που είναι μέλη σε κάποιο δίκτυο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη ή σε χρηματιστηριακό δείκτη αειφορίας (όπως τα δίκτυα CSR Hellas, Global Compact Network Hellas, Συμβούλιο του ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και ο δείκτης FTE4Good);

6. Έχουν αναγνωρίσει ή/και καταγράψει τη συμβολή του οργανισμού στους Παγκόσμιους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (United Nations Sustainable Development Goals);

7. Συμμετέχουν στις πρωτοβουλίες TCFD, CDP ή Science Based Targets;

8. Ποιο είναι το ποσοστό των εταιρειών που προωθούν τον απολογισμό τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;

9. Πόσες από τις εταιρείες δημοσιεύουν Αναφορά Προόδου (COP) του Οικουμενικού Συμφώνου του ΟΗΕ (UN Global compact);

Ειδικότερα, βάσει των ευρημάτων της μελέτης Εφαρμογή, υιοθέτηση διεθνών προτύπων Απολογισμών: 75% εφαρμόζουν τα GRI Standards, 36% δημοσιεύουν αναφορά προόδου (COP) βάσει των αρχών του Global Compact και 82% δημοσιεύουν τη συμβολή τους στους Παγκόσμιους στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Το 36% των Απολογισμών που μελετήθηκαν αποτελεί Αναφορά Προόδου σύμφωνα με τις 10 Αρχές του UN Global Compact. Το 75% των εταιρειών που μελετήθηκαν δημοσιεύει Απολογισμό Εταιρικής Υπευθυνότητας / Βιώσιμης Ανάπτυξης, εφαρμόζοντας τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες του οργανισμού GRI (GRI Standards). Το υπόλοιπο 25% των εταιρειών που μελετήθηκαν ακολουθεί διαφορετικές κατευθύνσεις/πρότυπα (UN Global Compact, SDGs κ.ά.) ή απλώς ενσωματώνει κάποιες βασικές κατευθύνσεις των GRI Standards. Το 82% των εταιρειών αναφέρεται και παρουσιάζει τους Παγκόσμιους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (UN SDGs), ενώ το 18% δεν κάνει καμία αναφορά στους Απολογισμούς τους.

Επιπλέον, παρατηρήθηκε πως 56% των εταιρειών που αποτυπώνουν τη συμβολή τους στους Παγκόσμιους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη συνδέουν και τα ουσιαστικά τους θέματα με συγκεκριμένους στόχους (SDGs), περιγράφοντας αναλυτικότερα τη συμβολή τους σε αυτούς. Το 34% των Απολογισμών των εταιρειών που μελετήθηκαν διαθέτει εξωτερική επαλήθευση επιλεγμένων στοιχείων από τρίτο ανεξάρτητο μέρος, ενώ το 66% δεν διαθέτει. Αυτό σημαίνει πως μόνο 1 στους 3 Απολογισμούς ελληνικών επιχειρήσεων έχει λάβει εξωτερική επαλήθευση από τρίτο μέρος. Το 39% των εταιρειών προωθεί τον Απολογισμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, 95% αναρτά τον Απολογισμό ESG στην ιστοσελίδα του και το 63% των εταιρειών που δημοσιεύουν Απολογισμό ESG έχει σημαντική παρουσία και στο εξωτερικό.

42% των εταιρειών που είναι εισηγμένες στην κύρια αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών και είναι ενεργές δημοσίευσαν Απολογισμό ESG για το 2020 ή και για το 2019.

Μεθοδολογία - συντάκτες Ως προς τη μεθοδολογία της έρευνας, πραγματοποιήθηκε desk research και ανάλυση των πιο πρόσφατων δημοσιευμένων Απολογισμών 118 ελληνικών εταιρειών, βάσει συγκεκριμένων ερωτήσεων. Οι Απολογισμοί ESG που μελετήθηκαν είναι όσοι δημοσιεύθηκαν από τον Ιούλιο του 2020 έως και τον Νοέμβριο του 2021. Η έρευνα αφορά υπερδωδεκάμηνο διάστημα, προκειμένου να καλύψει και τις εταιρείες που επιλέγουν να δημοσιεύουν Απολογισμό ESG ανά διετία. Τη συντακτική ομάδα της έρευνας αποτέλεσαν τα στελέχη της εταιρείας: Αθηνά Μουστάκη Partner, Head of Environmental, Social, Governance, Risk & Compliance. Κατερίνα Κατσούλη Director, ESG & Sustainability. Ελίνα Βσιλειάδου Manager, ESG & Sustainability. Κρίστη Γιάνναρου Senior, ESG & Sustainability

Λίγα λόγια για τα SDGs: Η υιοθέτηση της Agenda 2030 των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) με τους 169 υπο-στόχους τους (targets), το 2015, από όλα τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ, αποτελεί ορόσημο για τη διεθνή κοινότητα. Πρόκειται για οικουμενικούς στόχους, στην επίτευξη των οποίων καλούνται να συμβάλλουν από κοινού, όχι μόνο όλες οι ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες, αλλά και οι επιχειρήσεις, ο ιδιωτικός και δημόσιος τομέας, η Ακαδημαϊκή κοινότητα, οι ΜΚΟ και οι οργανώσεις πολιτών, που θα πρέπει να συμπράξουν για την επίτευξή τους. Η διεθνής κοινότητα παραμένει σταθερά προσηλωμένη στην επίτευξη των SDGs έως το 2030, καθώς οι στόχοι εστιάζουν στο να μη «μείνει κανείς πίσω» («leaving no one behind») και στην άρση των ανισοτήτων κάθε είδους. Για την Ελλάδα, οι στόχοι παρέχουν μία σημαντική ευκαιρία για την ανάκαμψη και μετάβαση προς ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, με έμφαση και στους 3 βασικούς πυλώνες: περιβάλλον, κοινωνία και οικονομία. [SID:14921378]