Του Γρηγόρη Τάσιου*

Η πανδημία, που με πρωτοφανή τρόπο έπληξε τη διεθνή οικονομία και τον παγκόσμιο τουρισμό, έφερε μεγάλες απώλειες, σοβαρά «μαθήματα», τα οποία θα πρέπει να αξιοποιήσουμε σωστά και υπεύθυνα. Η πανδημία για μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων λειτουργεί σαν επιταχυντής για τις αποφάσεις που πρέπει να πάρουμε και τις δράσεις που πρέπει να αναλάβουμε προκειμένου ο ελληνικός τουρισμός να συνεχίσει να προσφέρει, με τον τρόπο που αποδεδειγμένα το κάνει, στην οικονομία και την κοινωνία.

*Ο Γρηγόρης Τάσιος είναι Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων

Πρώτα απ’ όλα μάθαμε πως πρέπει να νοιαζόμαστε ο ένας για τον άλλο. H υποδειγματική διαχείριση της πανδημίας κατά το άνοιγμα του τουρισμού και η διαφύλαξη της υγειονομικής αξιοπιστίας της χώρας μάς δίνει το δικαίωμα να μπορούμε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο 2021. Ασφαλώς όσο η πανδημία είναι εδώ, το στοίχημα του κλάδου είναι αφενός να επιβιώσει σε συνθήκες μηδενικής ρευστότητας και αφετέρου να συνεχίσει να έχει ως προτεραιότητα τη δημόσια υγεία. Γι’ αυτό και είναι αναγκαίο ένα καθαρό σχέδιο στήριξης που θα μας επιτρέψει να δώσουμε μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες τη μεγάλη μάχη της ανάκαμψης.

Η πανδημία μάς έμαθε επίσης πως το φυσικό περιβάλλον είναι ανεκτίμητο πλεονέκτημα. Ο καθαρός ελληνικός ουρανός και οι μοναδικές φυσικές ομορφιές της πατρίδας μας έρχονται σε πρώτο πλάνο μέσα σε μια παγκόσμια αγορά που ανησυχεί όλο και περισσότερο για ζητήματα υγείας, ποιότητας, υγιεινού τρόπου ζωής, αυθεντικών εμπειριών στη φύση. Είναι σαφές πως το περιβάλλον πρέπει να προστατευτεί αποτελεσματικά, όπως εξίσου σαφές είναι πως έχουμε ανάγκη τον θεματικό εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος μας που θα δίνει την ευκαιρία στον επισκέπτη να ανακαλύψει το τεράστιο φυσικό απόθεμα της πατρίδας μας. Ο περιηγητικός τουρισμός είναι ένα ενδεικτικό παράδειγμα, για να δουλέψει και ο ορεινός ξενώνας αλλά και η ταβέρνα του ορεινού χωριού.  Σε αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να αναδειχθεί και η σημασία του εσωτερικού τουρισμού. Ακόμη και τις καλές χρονιές του τουρισμού, συμμετέχει μόνο με ένα 10% περίπου στον ξενοδοχειακό τζίρο και έχει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης. Γι’ αυτό και η ενίσχυσή του δεν μπορεί να είναι συγκυριακή, όπως το φετινό δύσκολο καλοκαίρι, αλλά μεθοδική και οργανωμένη, με ελκυστικές τιμές τόσο σε ό,τι αφορά τα καταλύματα όσο και στις μεταφορές, ακτοπλοϊκές και αεροπορικές. Αξίζει εδώ να τονιστεί πως στη σεζόντου Covid φάνηκε ξεκάθαρα αυτό που τονίζουμε εδώ και χρόνια για την αξία των οδικών υποδομών. Διαπιστώθηκε πως οι προορισμοί που ήταν οδικά προσβάσιμοι πέτυχαν καλύτερες πληρότητες, σημαντικό μέρος των οποίων προήλθε από Έλληνες επισκέπτες.

Η ασφάλεια και η ποιότητα είναι πλέον τα πρώτα ζητούμενα όλων των επισκεπτών. Αυτό σημαίνει δομές και υποδομές. Από την υγεία και την προστασία του πολίτη μέχρι τις μεταφορές, χρειαζόμαστε ένα οργανωμένο σχέδιο αναβάθμισης. Αεροδρόμια, οδικά δίκτυα, λιμάνια, χώροι πολιτισμού, σύγχρονα συνεδριακά κέντρα και πόλοι αναψυχής, άθλησης και ψυχαγωγίας είναι προτεραιότητες για την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος μας και την ανταπόκριση σε όλο και πιο εξειδικευμένες απαιτήσεις των επισκεπτών μας σε μια όλο και πιο απαιτητική και άκρως ανταγωνιστική αγορά. Το σύνολο της τουριστικής εμπειρίας του επισκέπτη είναι αυτό που μετράει κι αυτό σημαίνει πως χρειάζονται πολλά περισσότερα. Και μαρίνες και γήπεδα γκολφ και συνεδριακοί χώροι υψηλών προδιαγραφών και ψυχαγωγικοί πόλοι με εμπορικό ενδιαφέρον. Το σύνολο της εμπειρίας πρέπει να είναι «value for money» και όχι μόνο η διαμονή στο ξενοδοχείο, η οποία έτσι κι αλλιώς είναι. Αυτό που πετύχαμε εμείς ως ξενοδόχοι πρέπει να το πετύχουμε συνολικά και ως χώρα, για να εξασφαλίσουμε τη θέση μας στην κορυφή των προτιμήσεων με την ανάκαμψη της παγκόσμιας αγοράς.

Επιπλέον είναι σαφές πως η πανδημία επιταχύνει τον ψηφιακό μετασχηματισμό του τουρισμού. Το γεγονός αυτό θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ευκαιρία, αφού η καινοτομία και η τεχνολογία είναι στο DNA του ελληνικού ξενοδοχείου. Ο ξενοδοχειακός κλάδος από τη γέννησή του μέχρι σήμερα ήταν πάντα εξωστρεφής και σε άμεση επαφή με τις εξελίξεις στην τεχνολογία κάθε εποχής και στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Σήμερα έχουμε μπει στην εποχή του ψηφιακού κόσμου και ο ψηφιακός μετασχηματισμός τουξενοδοχείου είναι αδήριτη ανάγκη ώστε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες της παγκόσμιας πληροφόρησης και επικοινωνίας με σύγχρονους όρους.

Συμπερασματικά, το στοίχημα είναι να ξεφύγουμε απ’ τη λογική τού βλέποντας και κάνοντας. Σήμερα ο τουρισμός είναι σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Το ιδανικό και ζητούμενο είναι ένα νέο σχέδιο τουριστικής ανάπτυξης, βασισμένης στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας και προσαρμοσμένης στους στόχους που θέτει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης.

Οι πόροι από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψη μαζί με τα κονδύλια του ΕΣΠΑ φτάνουν τα 72 δισ. Είναι μια μεγάλη ελληνική επιτυχία, είναι ένα μεγάλο πακέτο χρημάτων και είμαι βέβαιος πως και η κυβέρνηση συναισθάνεται την ευθύνη να σχεδιάσει σωστά την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας. Επένδυση στον τουρισμό σημαίνει επένδυση σε ένα κοινό ελπιδοφόρο μέλλον, με οφέλη για όλους.

Για να πάμε τον τουρισμό μπροστά και να δώσει στις τοπικές κοινωνίες, σε όλη την Ελλάδα, αυτά που πραγματικά μπορεί να δώσει, χρειάζεται να ενώσουμε δυνάμεις. Κυβέρνηση, αυτοδιοίκηση και των δύο επιπέδων, φορείς του τουρισμού και των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας, τοπικές κοινωνίες. Με μια νέα εμπιστοσύνη μεταξύ όλων των εμπλεκομένων και ένα σαφές όραμα για τον ελληνικό τουρισμό του 21ου αιώνα.

Πρέπει όλοι να συμπράξουμε για να κερδίσουμε το στοίχημα του ελληνικού τουρισμού που είναι ένα εθνικό στοίχημα, με ειδικό βάρος για την προοπτική της χώρας αλλά και κάθε περιφέρειας χωριστά. Να αντέξει ο ελληνικός τουρισμός και να καταφέρει να συμμετέχει από θέση ισχύος στην ανάκαμψη της παγκόσμιας τουριστικής αγοράς. Τουρισμός σημαίνει ανάπτυξη για όλους και σε όλη την Ελλάδα. Μόνον ο τουρισμός μπορεί να το εγγυηθεί αυτό, γιατί μόνον αυτός το έχει αποδείξει έμπρακτα.