Του Βασίλη Κορκίδη*

Ο πρωθυπουργός αποτύπωσε στη ΔΕΘ το σχέδιο της Κυβέρνησης για το επόμενο κρίσιμο διάστημα, το οποίο συμπυκνώνεται στη φράση «οικονομική ανάπτυξη με κοινωνική ανάταξη». Ειδικότερα, ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα 12 βημάτων για τους επόμενους 12 μήνες με επιπλέον ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας με 6,8 δισ. ευρώ. To Σχέδιο Εθνικής Αυτοπεποίθησης έχει στόχο με 3 μέτρα να τονώσει τη ρευστότητα, με 4 μέτρα να προστατεύσει την εργασία και με άλλα 5 μέτρα να ενισχύσει το εισόδημα. Σημειωτέον, βεβαίως πως δεν έγινε αναφορά από βήματος ΔΕΘ, σε άλλα αναμενόμενα μέτρα, που πολύ θα θέλαμε να ακούσουμε, όπως την διατήρηση της μειωμένης προκαταβολής των επιχειρήσεων και το 2021, καθώς και την μείωση του τέλους επιτηδεύματος. Είναι γεγονός πως η αγωνία, η αβεβαιότητα, η ανασφάλεια, η κόπωση και οι άμεσες ανάγκες της αγοράς, μας δημιούργησαν την επιθυμία να θέλουμε φέτος από τον Πρωθυπουργό να ανακοινώνει στη ΔΕΘ την «θεραπεία» της αγοράς ή ακόμα καλύτερα το «εμβόλιο» που θα εφαρμόσει το 2021 στην ελληνική οικονομία, πριν ακόμα βρεθεί το εμβόλιο του Covid-19.

*Ο Βασίλης Κορκίδης είναι Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς (ΕΒΕΠ) & ΠΕΣΑ.

Η πανδημία είναι ένας εφιάλτης διαρκείας για την παγκόσμια οικονομία, πολλώ δε μάλλον για την ελληνική, που ενώ βρισκόταν στο στάδιο της ανάρρωσης από την υπερ-δεκαετή ταλαιπωρία, βρέθηκε να ταλανίζεται και πάλι. Η νέα έξοδος από την οικονομική κρίση, που έχει προκαλέσει η πανδημία δεν είναι μια κούρσα ταχύτητας, αλλά ένας ακόμα δύσκολος μαραθώνιος, όπου οι αντοχές μας δοκιμάζονται και πάλι σκληρά για να αποφύγουμε ενόψει και του αναμενόμενου δεύτερου κύματος την «οικονομική ΜΕΘ» και τον «ξαφνικό θάνατο» με λουκέτα επιχειρήσεων.

Τα μέτρα επιδότησης της απασχόλησης, η ελάφρυνση των φόρων, η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, η ενίσχυση της ρευστότητας και η θέσπιση του μέτρου των υπεραποσβέσεων στις δαπάνες έρευνας και καινοτομίας, σε ύψος 200% για ψηφιακές και πράσινες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου για τρία έτη, 20212023, είναι τα διαθέσιμα χρήσιμα εργαλεία που πρέπει να αξιοποιήσουν οι επιχειρήσεις.

Σημαντικό ρόλο θα παίξει το θεσμικό πλαίσιο του νέου πτωχευτικού νόμου που δίνει οριστική λύση στο πρόβλημα των «εξωπραγματικών» 234 δισ. ευρώ του ιδιωτικού χρέους, αλλά κυρίως δίνει στους «εγκλωβισμένους» το δικαίωμα στη δεύτερη ευκαιρία. Ελπίζουμε συνδυαστικά τα μέτρα να είναι αρκετά να δώσουν τη δυνατότητα στην επιχειρηματικότητα και την απασχόληση να ορθοποδήσουν, πριν μας ξεπεράσουν ανεπιστρεπτί οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας.

Το φθινόπωρο που ξεκίνησε θα είναι σίγουρα από τα κρισιμότερα των τελευταίων ετών, μετά τη «μίνι» τουριστική σεζόν, καθώς και τη «φτωχή» εκπτωτική περίοδο. Αναλυτές προεξοφλούν ένα δυσκολότερο οικονομικά φθινόπωρο και χειμώνα, με αλματώδη αύξηση της ανεργίας, μείωση της κατανάλωσης και των εισοδημάτων. Η οικονομία καταγράφει μεγάλες απώλειες με 22 δισ. ευρώ λιγότερες πωλήσεις. Οι εξαγωγές το εξάμηνο κατέγραψαν απώλειες -12% με 2 δισ. ευρώ λιγότερα σε σχέση με πέρσι. Η ανεργία αυξήθηκε στο 18,3% με πρόβλεψη να ξεπεράσει το 19%. Η καταναλωτική συμπεριφορά αποτυπώθηκε με λιγότερες πωλήσεις και μείωση του όγκου των πωλήσεων της τάξης του 25%. Η αισθητή μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης αντανακλά στις πωλήσεις του εξαμήνου που υποχώρησαν με ετήσιο ρυθμό 15%. Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης υποχώρησε 34 μονάδες, ο δείκτης προσδοκιών απασχόλησης είναι στις -9 μονάδες, οι επενδυτικές προσδοκίες έπεσαν από το 71% στο 37%. Τα νέα κόκκινα δάνεια του κορονοϊού υπολογίζονται να φτάσουν τα 9 δισ. ευρώ. Σε αυτό το «φθινοπωρινό σκηνικό» έχουμε να αντιμετωπίσουμε τον λογαριασμό των έξι φορολογικών επιβαρύνσεων του επόμενου εξαμήνου, που απαιτεί φόρους 10,8 δισ. ευρώ για τα εισοδήματα φυσικών και νομικών προσώπων, εισφορά αλληλεγγύης και τέλος επιτηδεύματος του 2019, ΕΝΦΙΑ του 2020 και τέλη κυκλοφορίας του 2021. αναγνωρίζουμε την προσπάθεια του οικονομικού επιτελείου που επιχειρεί να δώσει ανάσες στην οικονομία με μία σειρά από καίριες παρεμβάσεις, που δημοσιονομικά με τα τελευταία 7 δισ. ευρώ, αγγίζουν τα 22 δισ. ευρώ. Μέχρι μάλιστα να έρθει το 2021 η προκαταβολή του 10% από τα 32 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά κυρίως μέχρι να βρεθεί και να δράσει το «εμβόλιο» του κορονοϊού στην οικονομία, η κυβέρνηση προσπαθεί με ιδία μέσα, η μεταβατική περίοδος να είναι όσο το δυνατόν ομαλή. Μπροστά σε αυτό το δυσοίωνο περιβάλλον η επιχειρηματικότητα προσπαθεί να συγκεντρώσει όση δύναμη της έχει απομείνει για να επιβιώσει και να συνεχίσει να μάχεται καθημερινά για να πληρώνει χρέη. Κάποτε όμως αυτό το σκηνικό «μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας» πρέπει να τελειώσει, πρέπει να γυρίσουμε στην πρόοδο και την προκοπή, πρέπει να επιστρέψουμε στην κερδοφορία και την ανάπτυξη του βιοτικού και επαγγελματικού μας επιπέδου. Το «μεγάλο στοίχημα» του Πρωθυπουργού, είναι η εμπιστοσύνη στην επιχειρηματικότητα του τόπου, με την προοπτική οι επιχειρήσεις να αναπληρώσουν με επενδύσεις τις απώλειες του ΑΕΠ. Ο κυβερνητικός σχεδιασμός βασίζεται στη γρήγορη προσαρμογή και μετάβαση της επιχειρηματικότητας σε ένα ετερογενές, εξωστρεφές, παραγωγικό οικονομικό μοντέλο, που θα ξεδιπλωθεί ανεξαρτήτως των χρονικών εξελίξεων στο μέτωπο της πανδημίας.

Η αλλαγή του σημερινού οικονομικού μοντέλου που αποδεδειγμένα δεν μας βοηθά πλέον και η προσαρμογή της επιχειρηματικότητας σε μια ετερογενή και παραγωγική οικονομία, που επίσης δεν είναι εύκολη υπόθεση, είναι το «δίδυμο της επιτυχίας», που μπορεί να μας οδηγήσει αύριο σε γρήγορη ανάκαμψη και βιώσιμη ανάπτυξη.