Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Γιε μου πού πας; Μάνα θα πάω στα καράβια! Σπαρακτικό μοιάζει το ερώτημα, λυτρωτική όμως είναι η απάντηση. Τα καράβια ήταν πάντα μια διέξοδος ελευθερίας και απασχόλησης για το νέο στη χώρα μας, σε περιόδους οικονομικών και κοινωνικών κρίσεων. Περισσότεροι από 100.000 ήταν οι Έλληνες ναυτικοί μέχρι σχεδόν τα μέσα της δεκαετίας του 1970 πριν την μεγάλη κρίση της παγκόσμιας ναυτιλίας που συνέπεσε όμως και με μια μεγάλη αλλαγή στη ελληνική στεριανή οικονομία η ανάπτυξη της οποίας από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 πρόσφερε νέες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας με αποτέλεσμα να αρχίζουν οι νέοι να εγκαταλείπουν τη θάλασσα.
Παράλληλα στη μείωση του αριθμού των ελλήνων ναυτικών συνετέλεσε και ο ανταγωνισμός από άλλες «μήτρες» δημιουργίας πληρωμάτων κυρίως από χώρες της Άπω Ανατολής. Επίσης μετά 1990 ο ανταγωνισμός προφοράς θέσεων εργασίας και μάλιστα καλά εκπαιδευόμενων κορυφώθηκε με την κατάρρευση των σοσιαλιστικών χωρών και την είσοδο στο διεθνή καταμερισμό εργασίας της ναυτιλίας και των ναυτικών των χωρών της πρώην ΕΣΣΔ, της Πολωνίας , Ρουμανίας, Βουλγαρίας και άλλων. Αποτέλεσμα των αλλαγών αυτών ήταν να περιορισθεί σημαντικά ο αριθμός των Ελλήνων που απασχολείται ως κατώτερο πλήρωμα στα πλοία ενώ παραμένει σε σχετικά ικανοποιητικά επίπεδα ο αριθμός των Ελλήνων αξιωματικών του εμπορικού ναυτικού οι οποίοι επίσης είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστικοί λόγω της ποιότητάς τους και με πολύ καλές αμοιβές.
Σήμερα 40 χρόνια σχεδόν μετά την μεγάλη ναυτιλιακή κρίση με τους Έλληνες ναυτικούς να υπολογίζονται σε 26.000 περίπου εκ των οποίων οι 11.000 στην επιβατηγό ναυτιλία, η ελληνική δημοσιονομική περιπέτεια χρέους κατέστησε και πάλι ελκυστικό οικονομικά το ναυτικό επάγγελμα και για τον Έλληνα νέο. Ωστόσο όπως επισημαίνει η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών «συνδικαλιστικές αγκυλώσεις» και «ιδεοληψίες» δεν επιτρέπουν την δημιουργία του κατάλληλου πλαισίου που θα βοηθήσει στην αύξηση των θέσεων απασχόλησης Ελλήνων ναυτικών κυρίως στο κατώτερο πλήρωμα στα 4.500 ελληνοκτηττα πλοία.
Ο νέος Υπουργός Ναυτιλίας κ. Γιάννης Πλακιωτάκης δηλώνει πάντως ότι θα ενθαρρύνει το διάλογο μεταξύ των κοινωνικών εταίρων προκειμένου να ξεπεραστούν οι αντιδράσεις και να διαμορφωθούν συνθήκες που θα καταστήσουν ανταγωνιστικό τον έλληνα ναυτικό ως κατώτερο πλήρωμα.
Μιλώντας όμως για τη ναυτιλία και την απασχόληση δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε και στα ναυτιλιακά επαγγέλματα, δηλαδή τις θέσεις απασχόλησης στις ναυτιλιακές επιχειρήσεις στη στεριά, όπου επίσης οι προοπτικές απασχόλησης είναι σημαντικές.
Η πανίσχυρη παρουσία της μεγαλύτερης ναυτιλίας του πλανήτη της ελληνόκτητης ναυτιλίας με τα 4.500 πλοία και η ιστορική πλούσια ναυτική παράδοσης τη χώρας, έχει διαμορφώσει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τον έλληνα νέο που θέλει να σταδιοδρομήσει στο ναυτικό η ναυτιλιακό επάγγελμα. Ο έλληνας ξεχωρίζει αμέσως στο διεθνή ναυτιλιακό ανταγωνισμό όπως κατ’ αναλογία ο βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής, ο οποίος θεωρείται κατά τεκμήριο ως ο καλύτερος μεταξύ των συναδέλφων του, άλλων εθνικοτήτων.
Αυτό το συγκριτικό πλεονέκτημα του Έλληνα ναυτικού που έχει τη θάλασσα μέσα του θα πρέπει η χώρα μας όχι μόνο να το διατηρήσει αλλά να το ενισχύσει περαιτέρω και να οδηγήσει σε αύξηση της απασχόλησης στη ναυτιλία είτε στη θάλασσα είτε στη στεριά, με την προσέλκυσης τη χώρα μας και άλλων ναυτιλιακών γραφείων και υπηρεσιών αλλά και πλοιοκτητριών εταιρειών. Μόνο έτσι θα διατηρηθεί η ναυτική τεχνογνωσία και η ναυτιλιακή μας παράδοση και θα έχει μέλλον και η ελληνική ναυτιλία. Και για την υλοποίηση αυτού του στόχου θα πρέπει να καταθέσουν με σοβαρότητα τις προτάσεις τους όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς και κόμματα γιατί η ναυτιλία είναι εθνικής υπόθεση.
