Βελτιώσεις από την υγεία και την ασφάλεια μέχρι την εκπαίδευση και την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και κίνητρα για καινοτομία, επιχειρηματικότητα και δημιουργία θέσεων εργασίας εξασφαλίζουν οι συμπράξεις μεταξύ τοπικής αυτοδιοίκησης και επιχειρήσεων, σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών. Οι εν λόγω συνέργειες αποδεικνύονται πιο αποδοτικές -με καλύτερες ποιοτικές και ποσοτικές επιδόσεις- και μεγαλύτερο κοινωνικό αντίκτυπο από τις μεμονωμένες δράσεις. Σ’ αυτό συνηγορεί το γεγονός ότι οι δήμοι είναι σε θέση να γνωρίζουν πού εντοπίζονται οι ανάγκες της τοπικής κοινωνίας, με αποτέλεσμα οι δράσεις να γίνονται στοχευμένα. Από την άλλη μεριά, πολλοί δήμοι δεν έχουν τους απαιτούμενους πόρους για να δράσουν αποτελεσματικά, κενό που έρχονται να καλύψουν σε κάποιο βαθμό επιχειρήσεις στο πλαίσιο προγραμμάτων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Οι συνεργασίες με μη κυβερνητικές οργανώσεις, κοινωνικές επιχειρήσεις και σωματεία έχουν οδηγήσει τα τελευταία χρόνια σε καινοτόμα προγράμματα, που δίνουν λύσεις στα προβλήματα των πολιτών. 

Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της πρώτης αγοράς κοινωνικής επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα, στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης. Πρόκειται για ένα νέο, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα μοντέλο συνεργασίας από τον Δήμο Αθηναίων και φορέων κοινωνικής οικονομίας, που με διαχειριστή το Impact Hub Athens έχει ήδη ξεκινήσει να λειτουργεί στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης με το άνοιγμα των εμπορικών καταστημάτων.   

Πρόκειται για την πρώτη αγορά κοινωνικής επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα, ένα πρότυπο μοντέλο, καινοτόμο ακόμα και για τα διεθνή δεδομένα, που σχηματίστηκε μετά το κάλεσμα που απηύθυνε το Impact Hub Athens, φορέας διαχείρισης της Δημοτικής Αγοράς Κυψέλης, όπως αυτός αναδείχτηκε μέσα από ανοιχτές, συμμετοχικές διαδικασίες που εφάρμοσε ο Δήμος Αθηναίων με το συνΑθηνά. Για την περαιτέρω ανάπτυξη και υποστήριξη των επιχειρηματικών πρακτικών και πρωτοβουλιών που θα στεγαστούν στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης, το Impact Hub Athens εξασφάλισε τη συνέργεια του The People’s Trust, που θα χορηγήσει κεφάλαιο εκκίνησης 5.000 ευρώ σε κάθε νέο ένοικο και επιπλέον δυνατότητα μικροχρηματοδότησης για ποσά έως και 5.000 ευρώ. Το The People’s Trust είναι ένας ιδιωτικά χρηματοδοτούμενος μη κερδοσκοπικός οργανισμός, που υποστηρίζει νεοσύστατες και υφιστάμενες μικρές επιχειρήσεις όλων των κλάδων.

Ας σημειωθεί ότι η Δημοτική Αγορά Κυψέλης ανακαινίστηκε από τον Δήμο Αθηναίων με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Υπενθυμίζεται επίσης ότι ο δήμος της Αθήνας εξασφάλισε πρόσφατα συμφωνία για αστικές επενδύσεις 55 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Με το δάνειο αυτό θα υποστηριχθούν επενδύσεις σε προγράμματα για την ενεργειακή αναβάθμιση, τον πολιτισμό, τα απορρίμματα και την αστική αποκατάσταση σε όλη την πόλη.

Οι μικρομεσαίοι

Από την άλλη μεριά, υποστήριξη επιζητούν και οι υφιστάμενες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, κάθε κίνητρο ή δράση για τη στήριξη των επαγγελματιών του λιανεμπορίου θεωρείται εξαιρετικά σημαντική, ειδικά μετά την πολυετή κρίση που στοίχισε εκατοντάδες λουκέτα στον κλάδο. 

Πολλοί δήμοι έχουν θεσπίσει ειδικές δράσεις και προγράμματα για την τόνωση της εμπορικής κίνησης, ενώ διοργανώσουν παράλληλες εκδηλώσεις στο πλαίσιο τοπικών γιορτών.  

Πρόσφατα ο δήμαρχος Πειραιά Γιάννης Μώραλης παρευρέθη στην επίδειξη μόδας που διοργάνωσε ο Εμπορικός Σύλλογος Πειραιά,  στο προαύλιο του Δημοτικού Θεάτρου, για την τόνωση και προβολή της αγοράς της πόλης, στο πλαίσιο των «Ημερών Θάλασσας 2018». Η διοργάνωση τελούσε υπό την αιγίδα του Δήμου Πειραιά. 

Ο δήμαρχος Πειραιά, Γιάννης Μώραλης, στον σύντομο χαιρετισμό του, επεσήμανε πως η πρωτοβουλία του Εμπορικού Συλλόγου να διοργανώσει για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά την επίδειξη μόδας μπροστά από το Δημοτικό Θέατρο είναι μια ωραία ενέργεια που συμβάλλει στην τόνωση των καταστημάτων της πόλης, τα οποία είναι «ταλαιπωρημένα» από την κρίση,  τη φορολογία και τα έργα που εξελίσσονται στην πόλη. «Εύχομαι τα έργα να ολοκληρωθούν το συντομότερο δυνατόν, ωστόσο είναι δεδομένο ότι η αγορά μας πλήττεται περισσότερο στον Πειραιά από μια σειρά ζητημάτων» ανέφερε ο δήμαρχος μεταξύ άλλων. 

Υπάρχουν φυσικά κάποια προγράμματα που έχουν γίνει θεσμός όπως, π.χ., το Innovathens powered by Samsung, ο Κόμβος Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Τεχνόπολης του Δήμου Αθηναίων, που γιόρτασε πρόσφατα τα τέταρτα γενέθλιά του. Από το 2014 έως το 2018 το Innovathens έχει ανοίξει τις πόρτες του σε περισσότερους από 170.000 νέους, που είτε έχουν αποκτήσει πρόσβαση σε νέες τεχνολογίες και δεξιότητες μέσω μακροπρόθεσμων προγραμμάτων είτε έχουν δοκιμάσει τις δυνατότητές τους στο «επιχειρείν». 

Ως στρατηγικός συνεργάτης του Innovathens, η Samsung έχει υποστηρίξει ενεργά και έχει αναπτύξει και η ίδια επιμορφωτικές δράσεις που σχετίζονται τόσο με τις νέες τεχνολογίες όσο και με τις soft skills δεξιότητες. Από τα εκπαιδευτικά προγράμματα που έχει αναπτύξει η ίδια η εταιρεία σε συνεργασία με διάφορους φορείς τα τελευταία τέσσερα χρόνια, έχουν λάβει πιστοποίηση περισσότερα από 3.500 άτομα μέχρι και τον περασμένο μήνα, ενώ οι αιτήσεις έχουν ξεπεράσει τις 10.000. 

Μια ακόμη ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία είναι ο Μαραθώνιος Καινοτομίας της ΚΕΔΕ. Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιώργος Πατούλης ανέφερε εν όψει της διοργάνωσης: «Η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας για 2η χρονιά διοργανώνει τον Μαραθώνιο Καινοτομίας για τις έξυπνες πόλεις. 

Φέτος φτάνουμε σε κάθε γωνιά της Ελλάδας με τα 16 τοπικά εργαστήρια CityLabs που πραγματοποιούμε. Είναι στρατηγικός μας στόχος να στηρίξουμε στην πράξη τους νέους μας που θέλουν να δημιουργήσουν στην Ελλάδα και να δημιουργήσουμε ευκαιρίες και νέες θέσεις εργασίας μέσα από την τοπική ανάπτυξη και τον ψηφιακό μετασχηματισμό των πόλεών μας. Το επόμενο διάστημα ξεκινά η λειτουργία του ΚΕΔΕ Innovation Lab, ενός εργαστηρίου καινοτομίας για τις έξυπνες πόλεις, μέσα από το οποίο θα υποστηρίζουμε την ολοκλήρωση αυτών των ιδεών σε έτοιμες υπηρεσίες και την άμεση λειτουργία τους στους δήμους». 

Σημειώνεται ότι παράλληλα με το City Challenge Crowdhackathon διοργανώνεται και Μαθητικός Διαγωνισμός Καινοτομίας με θέμα τις «έξυπνες» πόλεις για μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων. Ο τελικός θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της τετραήμερης διοργάνωσης στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» και θα αναδείξει 6 νικήτριες ομάδες, που θα κερδίσουν πλούσια δώρα. 

Ένα άλλο σημαντικό θέμα που αναδεικνύεται είναι η προώθηση της αξίας του εθελοντισμού μέσα από συνεργασίες αλλά και μεμονωμένες πρωτοβουλίες της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ο Δήμος Σικίνου και το Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη ανακοίνωσαν πρόσφατα τη συνεργασία τους, την οποία επισφράγισαν σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο δημοτικό σχολείο του νησιού, παρουσία κατοίκων και τοπικών επιχειρηματιών. Συγκεντρώθηκαν περισσότερα από 8.000 πλαστικά καλαμάκια και διανεμήθηκαν δωρεάν 25.000 βιοδιασπώμενα. Επίσης, διανεμήθηκαν δωρεάν 200 γυάλινα ποτήρια. Οι κάτοικοι ενημερώθηκαν για τα οφέλη της κατάργησης των πλαστικών μιας χρήσης με προβολές των ντοκιμαντέρ «EGEO - H θάλασσα για μένα» και «Straws» και δεσμεύτηκαν να αναλάβουν δράση.