Της Σοφίας Εμμανουήλ
[email protected]

Το σύνθημα «Ελλάς-Γαλλία Συμμαχία», που δημιουργήθηκε για να περιγράψει την πολιτικο-διπλωματική στήριξη που παρείχε η Γαλλία στην Ελλάδα το 1974, με την επάνοδο της δημοκρατίας, ίσως μπορεί και σήμερα να εκφράσει τη στενή διπλωματική συνεργασία αλλά και τη σχέση αλληλεγγύης των δύο λαών, μια σχέση που καλλιεργήθηκε στα χρόνια και επιχειρηματικά με τις γαλλικές επενδύσεις να φθάνουν σήμερα στην Ελλάδα τα 2,6 δισ. ευρώ, από 120 εταιρείες με 30.000 εργαζόμενους.

Γενικότερα, η Γαλλία παραμένει σημαντικός εταίρος για την Ελλάδα, είναι ο 7ος προμηθευτής και ο 11ος πελάτης της (13ος το 2015). Το συνολικό διμερές εμπόριο (trade exchanges totaled) αποτιμάται σε 2,7 δισ. ευρώ (επίσημα στοιχεία 2016). Τα κυριότερα προϊόντα που εισάγει η Ελλάδα από τη Γαλλία είναι κυρίως γεωργικά, χημικά και καλλυντικά, φαρμακευτικά, οχήματα και μέταλλα (αλουμίνιο και χαλκός) και τα αντίστοιχα προϊόντα από την Ελλάδα στη Γαλλία είναι γεωργικά και προϊόντα διατροφής, καθώς και φαρμακευτικά προϊόντα. «Οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών θα επωφεληθούν ευρύτερα από την επιστροφή στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας» τονίζεται χαρακτηριστικά από τη γαλλική αντιπροσωπεία.

Εξαγωγές

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τα οποία έχουν αντληθεί από τη Eurostat, το διμερές εμπόριο Ελλάδας-Γαλλίας παρουσίασε αύξηση της τάξης του 12,3% κατά το διάστημα Ιανουαρίου - Μαρτίου 2018, με τον όγκο εμπορίου να διαμορφώνεται σε 786 εκατ. ευρώ. Οι ελληνικές εξαγωγές κατά το α’ τρίμηνο 2018 σημείωσαν σημαντική αύξηση της τάξης του 17,3% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017, φθάνοντας τα 227 εκατ. ευρώ, από 193 εκατ. ευρώ το 2017. Οι εισαγωγές της Ελλάδας από τη Γαλλία κατά το υπό εξέταση διάστημα κινήθηκαν και αυτές ανοδικά κατά 10,3% και ανήλθαν σε 559 εκατ. ευρώ. Το εμπορικό ισοζύγιο παρέμεινε έντονα ελλειμματικό για τη χώρα μας (-332 εκατ. ευρώ). Το ποσοστό κάλυψης των εισαγωγών από τις εξαγωγές βελτιώθηκε σημαντικά και ανήλθε σε 40,6%.

Το 2017 το διμερές εμπόριο Γαλλίας-Ελλάδας παρουσίασε πτώση της τάξης του 0,4%, με τον όγκο εμπορίου να διαμορφώνεται σε 2,7 δισ. ευρώ. Η αξία των ελληνικών εξαγωγών κατά το ανωτέρω διάστημα σημείωσε αξιόλογη άνοδο της τάξης του 13,8% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2016, φθάνοντας τα 720,7 εκατ. ευρώ, από 633,1 εκατ. ευρώ το 2016. Οι εισαγωγές της Ελλάδας από τη Γαλλία κατά το υπό εξέταση διάστημα κινήθηκαν πτωτικά κατά 4,7% και ανήλθαν σε 1,99 δισ. ευρώ. Το εμπορικό ισοζύγιο παρουσίασε μικρή βελτίωση κατά 186 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2016, παραμένοντας, ωστόσο, έντονα ελλειμματικό για τη χώρα μας (-1,3 δισ. ευρώ). Το ποσοστό κάλυψης των εισαγωγών από τις εξαγωγές για την Ελλάδα ανήλθε σε 36,2%.

Μια έρευνα στις ελληνικές επενδύσεις στη Γαλλία δείχνει ότι αυτές ακολουθούν φθίνουσα πορεία πάνω από μια δεκαετία. Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι ελληνικές επενδύσεις στη Γαλλία εμφανίζουν συνεχή μείωση από το 2001, οπότε και ανέρχονταν σε 81,2 εκατ. ευρώ. Παρατηρήθηκε δηλαδή μία διαρκής μείωση των επενδυτικών ροών, η οποία σε ποσοστιαία βάση θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί σημαντική: από 64,1 εκατ. ευρώ το 2003, το 2006 υποχώρησαν σε 49,4 εκατ. ευρώ, το 2010 σε 34,5 εκατ. ευρώ, ενώ παρατηρήθηκε μία μικρή αύξηση από το 2012 στα 17,1 εκατ. ευρώ ως και το 2014, στα 23,6 εκατ. ευρώ. Τo 2015 οι ελληνικές άμεσες επενδύσεις στη Γαλλία μειώθηκαν δραματικά σε 16,5 εκατ. ευρώ, για να επανέλθουν το 2016 στα 23 εκατ. ευρώ αυξημένες κατά 39%. Παρ’ όλα αυτά, οι ελληνικές άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) στη Γαλλία παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα (μερίδιο 0,1% επί των συνολικών ελληνικών ΑΞΕ, 18η θέση μεταξύ των προορισμών των ελληνικών ΑΞΕ).

Με βάση στοιχεία που μας παραχώρησε η ελληνική πρεσβεία στο Παρίσι, φαίνεται να υπάρχει μια σημαντική απόκλιση ως προς τα στοιχεία επενδύσεων μεταξύ των Κεντρικών Τραπεζών των δύο χωρών. Σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Γαλλίας, οι ροές ελληνικών άμεσων επενδύσεων στη Γαλλία το 2017 ανήλθαν σε 292 εκατ. ευρώ, δίνοντας στην Ελλάδα τη 18η θέση μεταξύ των χωρών προέλευσης των εισροών ΑΞΕ στη Γαλλία για το 2017, με μερίδιο 0,66% (Η Κεντρική Τράπεζα της Γαλλίας δεν έχει κοινοποιήσει τα αντίστοιχα στοιχεία έτους 2016). Ως αποτέλεσμα, το συνολικό απόθεμα ελληνικών ΑΞΕ στη Γαλλία διαμορφώθηκε σε 303 εκατ. ευρώ το 2017 και η Ελλάδα βρέθηκε στην 44η θέση μεταξύ των ξένων επενδυτών στη Γαλλία, με μερίδιο 0,04% επί του συνολικού αποθέματος άμεσων ξένων επενδύσεων που έχει υποδεχθεί η Γαλλία.

Οι επενδύσεις ελληνικών εταιρειών στη Γαλλία κατευθύνονται αμιγώς στην πραγματική οικονομία της χώρας και οι σημαντικότερες εξ αυτών έχουν πραγματοποιηθεί -κυρίως μέσω θυγατρικών εταιρειών. Παρακάτω παραθέτουμε κάποιους ενδεικτικούς τομείς.

Δομικά υλικά και βιομηχανικά προϊόντα 

Η εταιρεία πλαστικών Lariplast κατασκεύασε το 2011 τη 2η παραγωγική μονάδα της στη Γαλλία και το 2013 ξεκίνησε τη λειτουργία της, με συνολική έκταση 9.000 τετρ. μέτρα (παραγωγή, αποθηκευτικοί χώροι, γραφεία) και 5.000 τετρ. μέτρα κτηριακές εγκαταστάσεις. Το εργοστάσιο βρίσκεται 145 χλμ. βόρεια του Παρισιού στα γαλλο-βελγικά σύνορα στην πόλη Marle, της περιφέρειας Picardie.

Η εταιρεία Πλαστικά Κρήτης το 2006 συγχώνευσε δύο γαλλικές εταιρείες, τις Producteurs Agricole και Polyane Prolen (Deltatex) σε μια νέα εταιρεία, την Agripolyane. Η εταιρεία αυτή είναι κορυφαία παραγωγός προστατευτικών μεμβρανών στη Γαλλία, ενώ παράλληλα εξάγει τα προϊόντα της σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο.

Η εταιρεία Αλουμίλ διαθέτει θυγατρική εταιρεία στη Γαλλία, την ALUMIL FRANCE SAS, με εμπορική κυρίως δραστηριότητα, ενώ η μητρική εταιρεία διαθέτει πάνω από 5.000 σημεία πώλησης σε 45 χώρες, 18 εργοστάσια και 24 θυγατρικές εταιρείες σε όλο τον κόσμο.

Ο Όμιλος Χαλκόρ αναπτύσσεται ισχυρότερα στη γαλλική αγορά μετά την ενσωμάτωση στις εμπορικές του δραστηριότητες του τομέα χαλκού της εταιρείας Reynolds European SA τον Φεβρουάριο 2015. Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα της στρατηγικής επένδυσης που πραγματοποίησε ο μητρικός όμιλος Viohalco στην εταιρεία Reynolds European SA με την εξαγορά των εμπορικών δραστηριοτήτων και του δικτύου διανομής της τελευταίας και την ίδρυση της Reynolds Cuivre SA, ως νέας θυγατρικής του ομίλου.

Ο όμιλος εταιρειών Μαΐλλης το 1999 εξαγόρασε μια μικρή γαλλική εταιρεία στην ευρύτερη περιοχή των Παρισίων που εξειδικεύεται στο χονδρεμπόριο βιομηχανικού εξοπλισμού. 

Η εταιρεία κατασκευής ανελκυστήρων Kleemann διαθέτει Γραφείο Αντιπροσωπείας στη Γαλλία, με έδρα στο Παρίσι, από το 2014, ενώ το 2017 προχώρησε στην ίδρυση της εταιρείας KLEEMANN Ascenseurs, με σκοπό να αναβαθμίσει τις υπηρεσίες προς τους τοπικούς πελάτες και να ενισχύσει τη θέση της στην τοπική αγορά, αναλαμβάνοντας ιδιαίτερα απαιτητικά έργα. Η γκάμα των έργων της εταιρείας στη Γαλλία περιλαμβάνει έργα όπως το Πανεπιστήμιο Jussieu και τα καταστήματα ΙΚΕΑ. 

Η εταιρεία ξύλινων κατασκευών EPEXYL ίδρυσε Γραφείο Αντιπροσωπείας στη Γαλλία το 2015 και έχει έκτοτε αναλάβει σειρά έργων στη χώρα, όπως την ανακαίνιση του Palais de Justice, καθώς και διάφορα οικιστικά συγκροτήματα στο Παρίσι. Επίσης, η εταιρεία συνεργάζεται με την Accor Hotel Group, συμμετέχοντας σε μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες του γαλλικού ομίλου. 

Υπηρεσίες τουρισμού

Στον τομέα του τουρισμού, το 1993 ο όμιλος Κυριακούλη συμμετείχε στη σύσταση της γαλλικής εταιρείας Sarl Vent Portant, με ποσοστό 66,67%. Η τελευταία το 1999 εξαγόρασε τη γαλλική εταιρεία Sarl Point D’Amure, η οποία δραστηριοποιείται στον χώρο του θαλάσσιου τουρισμού στη Γαλλία. Η εξαγορασθείσα εταιρεία μετονομάστηκε σε Sarl Kiriacoulis Point D’Amure Vent Portant.

Επίσης, η αεροπορική εταιρεία Aegean Airlines αναπτύσσει σημαντική δραστηριότητα με απευθείας τακτικές πτήσεις, καθώς και άλλες εποχικές πτήσεις, ιδιαίτερα κατά τη θερινή περίοδο. Και η ελληνική αντιπροσωπεία στο Παρίσι επισημαίνει ως ιδιαίτερα σημαντική την πρόσφατη ανακοίνωση συμφωνίας (28/3/2018) και υπογραφή σχετικού MoU μεταξύ της Aegean και της Airbus για την αγορά 30 αεροσκαφών (20 Airbus-A320neo και 10 Airbus-A321neo), με συμβόλαιο επέκτασης για επιπλέον 12 αεροσκάφη, τα οποία θα αυξήσουν τον τελικό αριθμό σε 42 συνολικά αεροσκάφη. Η παράδοση των αεροσκαφών θα ξεκινήσει το 2020, ενώ υπολογίζεται να έχει ολοκληρωθεί έως το 2025. Τα εν λόγω αεροσκάφη κατασκευάζονται κατά μεγάλο μέρος στις εδώ εγκαταστάσεις της γαλλο-γερμανικής εταιρείας. Η συμφωνία αγγίζει το ποσό των 5 δισ. δολαρίων ΗΠΑ και αποτελεί τη μεγαλύτερη επένδυση του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα.  

Φάρμακα και καλλυντικά

Η Lavipharm - ερευνητικά εργαστήρια είναι μια άλλη σημαντική παρουσία. Το 1989 ο όμιλος επιχειρήσεων Λαβίδα ιδρύει την εταιρεία Laboratoires Lavipharm στο Παρίσι. Tο 1992 ίδρυσε κοινοπραξίες με τη Synthelabo (Synthelabo-Lavipharm) και τη L’Oreal Cosmetique Active (Lavicosmetica). Το 1995 κυκλοφόρησε στην αγορά της Γαλλίας το διαδερμικό σύστημα νιτρογλυκερίνης και το 1997 το επιδερμικό σύστημα κατά της ακμής ιδίας Έρευνας και Ανάπτυξης της Lavipharm, από τη L’Oreal, σε 40 χώρες. Το 2000 η Lavipharm προχώρησε στην εξαγορά της Hitex. 

Επίσης η εταιρεία Gerolymatos International διαθέτει από το 2007 στη Γαλλία ιδιόκτητο εργαστήριο ερευνών Laboratoire AIM. 

Ο ελληνικός όμιλος Famar το 2001 εξαγόρασε τα εργοστάσια της Novartis στην Ορλεάνη και της Aventis στη Νορμανδία, το 2002 το κέντρο διανομής Sephora στο Boigny και το 2004 τη μονάδα παραγωγής της Aventis στο Saint Genis Laval. Το 2005 η Famar αποκτά έδρα στο Παρίσι. Το 2006 προέβη στην εξαγορά του εργοστασίου Abbott στο Saint Remy και το 2009 στην εξαγορά του εργοστασίου Johnson & Johnson στην Ορλεάνη. Έπειτα από τα οικονομικά προβλήματα του ομίλου Μαρινόπουλου, του οποίου μέλος αποτελούσε και η Famar, η διοίκηση της φαρμακευτικής πέρασε στα χέρια της Pillarstone, πλατφόρμας διαχείρισης δανείων που έχει σχηματιστεί από το fund ΚΚR. Σημειώνεται πως η FAMAR βρισκόταν από το φθινόπωρο του 2016 σε διαδικασία εξωδικαστικής διευθέτησης του χρέους της με τις πιστώτριες τράπεζες, κατά την οποία ζητούνταν η αναδιάρθρωση του δανεισμού της ύψους άνω των 150 εκατ. ευρώ. Αξίζει επίσης να αναφέρουμε ότι η οικογένεια Μαρινόπουλου είχε επιχειρήσει πέρυσι να πουλήσει το σύνολο των δραστηριοτήτων του ομίλου FAMAR, κάτι που απέβη άκαρπο.

Η εταιρεία ΚΟΡΡΕΣ διαθέτει τα προϊόντα της σε 30 χώρες, με παρουσία σε περισσότερα από 4.700 σημεία διανομής και σε πάνω από 8.000 φαρμακεία. Στη Γαλλία διαθέτει σημαντική παρουσία σε πολυκαταστήματα, όπως το Monoprix, Le Bon Marche και Monop Beaute. Τέλος, τα προϊόντα της πωλούνται διαδικτυακώς και σε περισσότερα από 80 φαρμακεία σε όλη τη Γαλλία.

Τρόφιμα

Από τον κλάδο των τροφίμων η εταιρεία IFANTIS, μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής αλλαντικών και έτοιμων μερίδων στην Ελλάδα, ίδρυσε εντός του 2016 θυγατρική εταιρεία στη Γαλλία, με την επωνυμία IFANTIS FRANCE SAS με έδρα στα προάστια των Παρισίων.

Κοσμήματα

Δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε την παρουσία του οίκου Ζολώτα, μέλους της Επιτροπής Colbert, που εγκαινίασε πρόσφατα διώροφο κατάστημα σε περιοχή των Παρισίων με πολυτελή καταστήματα. 

Παρουσία στον κλάδο έχει και η Folli Follie με δύο καταστήματα στην ευρύτερη περιοχή των Παρισίων.

Οινοποιία

Στα κρασιά ξεχωρίζει η οινοποιία Μπουτάρη, που το 2006 εξαγόρασε το Domaine de Mayrac, οινοποιείο που περιβάλλεται από έναν αμπελώνα 700 στρεμμάτων βιολογικής καλλιέργειας στη Ν. Γαλλία 

Άλλες κατηγορίες 

Σε άλλες κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών θα πρέπει να σημειώσουμε την εταιρεία ελληνικών συμφερόντων Autovision που δραστηριοποιείται στον έλεγχο οχημάτων, με περισσότερα από 1.000 κέντρα ελέγχου οχημάτων στη Γαλλία, 65 εκ των οποίων στην ευρύτερη περιοχή των Παρισίων.

Η εταιρεία Cocomat επίσης προμηθεύει με προϊόντα της 4 ξενοδοχεία στη Γαλλία και επιπλέον διαθέτει ένα κατάστημα στο Παρίσι. 

Επιπροσθέτως, σειρά εταιρειών, κυρίως του χώρου των δομικών υλικών (μεταλλικές και ξύλινες κατασκευές), δραστηριοποιούνται στη γαλλική αγορά, μέσω ανάληψης έργων, συχνά ως υπεργολάβοι γαλλικών ή άλλων εταιρειών. Ενδεικτικά αναφέρεται η περίπτωση της εταιρείας ΣΤΕΛΜΑ ΑΤΕ, που είχε αναλάβει έργο συντήρησης του Πύργου Άιφελ και το οποίο έχει ολοκληρωθεί. 

Επίσης, αξιόλογος είναι ο αριθμός επιχειρήσεων ελληνικών συμφερόντων που δραστηριοποιούνται στον τομέα εισαγωγών ελληνικών τροφίμων και ποτών στη Γαλλία, ενώ στην τοπική αγορά δραστηριοποιούνται ελληνικά σήματα εστίασης και καταστήματα που πωλούν προϊόντα τροφίμων και έτοιμα φαγητά (traiteur).