Του Γιάννη Κοτζιά
O κ. Γιάννης Κοτζιάς είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Μεσιτών Ναυτιλιακών Συμβάσεων
Η ψηφιακή τεχνολογία και η ραγδαία πρόοδος και εξέλιξη της κοινωνίας της πληροφορίας πιστεύουμε ότι θα αλλάξουν την ανθρωπότητα περισσότερο τα επόμενα 20 χρόνια από ό,τι τα περασμένα 300! Μόνο να δούμε το γράφημα τι συμβαίνει σε ένα ιντερνετικό λεπτό μας προκαλεί σοκ και δέος! Ρομποτικά αυτοκίνητα, Drones, μη επανδρωμένα έξυπνα πλοία στο «άμεσο» μέλλον, προγραμματιζόμενα αεροπλάνα που απογειώνονται και προσγειώνονται μόνα τους με τον πιλότο να είναι τυπικά παρών, έξυπνα σπίτια, τηλε-ιατρική, ρομποτικά κατοικίδια που «μεγαλώνουν» με «στοργή» και «αγάπη», ακόμα και εικονικές παρέες και cirtualv ή actual φιλίες διά μέσω πολλαπλών πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης, αυτό είναι το σήμερα. Ωραίο ή όχι, αυτό είναι και με αυτό μεγαλώνουν οι νέες γενιές. Αν δεν είσαι part of it… you are out of it…!
Η ψηφιακή μετάλλαξη και η είσοδος όλων των νέων τεχνολογιών και στη ναυτιλία είναι αναπόφευκτη. Για να πάρουμε μια εικόνα το 2000, ο παγκόσμιος πληθυσμός ήταν 6,2 δισεκατομμύρια και ο αριθμός των χρηστών ίντερνετ μόλις 400 εκατομμύρια χρήστες. Το 2010 παγκόσμιος πληθυσμός λίγο κάτω από 7 δισ., 1,7 δισ. χρήστες ίντερνετ. Το 2020 ο πληθυσμός κοντά στα 7,4 δισ. και οι χρήστες ίντερνετ υπολογίζονται στα 5 δισ.! Βλέπουμε ότι τελικά «It’s all about Internet», or «The Internet of Things» δηλαδή ΙοΤ και όχι ΙΤ! Ο εκθετικός ρυθμός (exponential) που αυξάνεται η δύναμη των επεξεργαστών (processors) των υπολογιστών, είναι ασύλληπτος και είναι γεγονός ότι η τεχνολογία σήμερα δίνει γιγάντια υπολογιστική δύναμη στα χέρια μας, στην παλάμη μας.
Αυτό που έχει τεράστια σημασία σήμερα είναι η δικτύωση. «Connectivity is the new Oxygen». Intelligence, Automation, Connected, τα πάντα περνάνε στην δικτύωση, πλέον θέλουμε να τα αποκαλούμε έξυπνα, αποτελεσματικά, βελτιστοποιημένα. BIG DATA!
Το 2020 υπολογίζεται ότι η αγορά του ΙοΤ θα είναι μια αγορά κοντά στα 9 τρισεκατομμύρια δολάρια, με περίπου 230 δισεκατομμύρια συνδεδεμένες συσκευές. Θεωρούμε πως ότι μπορεί να ψηφιοποιηθεί ή να αυτοματοποιηθεί, θα γίνει.
Για να έρθουμε λίγο στο σήμερα και στη ναυτιλία. Στη σημερινή ψηφιακή εποχή, όλοι θέλουν να είναι συνδεδεμένοι και διαδικτυωμένοι και αυτό ισχύει και για τα πληρώματα των πλοίων. Πάνε πια οι εποχές του Ελλάς Ράδιο και του «έτοιμος» στις ραδιοεπικοινωνίες μας. Πάνε τα One-way εκπέμπω/λαμβάνω. Είναι παρελθόν οι εποχές, όχι τόσο πίσω μας χρονικά, που ο ναυτικός έβλεπε το παιδί του και την οικογένειά του να μεγαλώνουν σε κάθε disembarkation/ repatriation… τώρα οι χαρές και οι λύπες είναι real-time! Τα δίκτυα και το ίντερνετ είναι ζωτικό μέρος της ευημερίας του πληρώματος και η δορυφορική τεχνολογία αναπτύσσεται ραγδαία για να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση. Σύμφωνα με μελέτη της NSR, το 2023 θα υπάρχουν 1 εκατομμύριο δορυφορικές συνδέσεις που θα απαιτήσουν 160 δορυφορικούς transponders.
Μη επανδρωμένο πλοίο; Δεν το θεωρώ τόσο άμεσο και τόσο σύντομο που να το δούμε να γίνεται απειλή, τουλάχιστον προς τα εκατομμύρια των ναυτικών παγκοσμίως. Και αυτό, για έναν λόγο. Ένα πλοίο θέλει κόσμο να τρέξει, θέλει πολυπράγμονες ναυτικούς που να μπορούν να εκτελέσουν τα καθήκοντά τους με τη ναυτοσύνη και την εμπειρία τους. Ο ναυτικός επίσης αυτοσχεδιάζει πολλές φορές εκτός του «βιβλίου» (by the book) και με έξυπνο τρόπο προλαβαίνει ή λύνει καταστάσεις. Το πλοίο έχει επίσης καπετάνιο που διοικεί μια μικροκοινωνία, και αυτή η μικροκοινωνία έχει τον λόγο να υπάρχει και δεν μπορούμε να βάλουμε κομπιούτερ και ρομπότ στη θέση τους... Τουλάχιστον όχι ακόμα...
Σύννεφα!
Τα πάντα όλα οδηγούνται στο λεγόμενο Cloud. Στο Intelligent Cloud θα έλεγα, που πλέον δεν αποθηκεύει μόνο δεδομένα, αλλά business Intelligence, Strategy και Analysis. Δεδομένα θέσης/GPS, κίνησης, μοτίβα, τάσεις, προτιμήσεις, επαναλαμβανόμενα ή μη σενάρια της καθημερινότητάς μας, τι αγοράζουμε, τι κοιτάμε, τι ψάχνουμε, τι καταναλώνουμε, τι τρώμε, είναι όλα αποτυπωμένα σε κάποιες βάσεις δεδομένων σε κάποια cloud-συστοιχία και ο μεγάλος αδελφός, αν υπάρχει, ξέρει όχι μόνο τι κάναμε έως σήμερα, αλλά είναι σε θέση και μπορεί να προβλέψει τι θα θελήσουμε να κάνουμε σε μελλοντικό χρόνο.
H εξέλιξη των μαζικών δεδομένων και η ανάλυση αυτών δημιουργεί τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε αλγορίθμους για να εξετάσουμε συσχετίσεις και αλληλεπίδραση ανάμεσα στις διαφορετικές μορφές δεδομένων. Όμως παρά τα πλεονεκτήματα των ευρύτερων δεδομένων και την καλύτερη ανάλυση αυτών, παραμένει φλέγων ζήτημα, αυτό της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και της προστασίας των δεδομένων και πώς αυτά θα διατηρούνται ασφαλή από κακόβουλες κυβερνο-επιθέσεις. Εδώ λύνουμε ένα πρόβλημα, αλλά γεννάμε ένα άλλο!
Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι πολλά πράγματα προχωράνε στη συνδρομή και στο pay as you use, και όχι στην άμεση αγορά τους. Από την ιδιοκτησία περνάμε σταδιακά στο service and access.
Αυτό που επίσης βλέπουμε να είναι η νέα τάση, είναι τα Predictive Analytics και anticipatory services και αυτά εισάγονται στα πλοία και στη ναυτιλία γενικά.
Η ναυτιλιακή βιομηχανία, που οδηγείται από επενδύσεις σε νέες καινοτομίες εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων, έχει πάντα την ανάγκη να μειώσει το κόστος και σε συνδυασμό με την αυξανόμενη ζήτηση μεταξύ των φορτωτών για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, ταχύτητα και διαφάνεια, δείχνει ξεκάθαρα ότι η βιομηχανία είναι έτοιμη να θέσει την ψηφιακή τεχνολογία στην καρδιά πολλών διαδικασιών της.
Το Blockchain, το Internet of Things, και η τεχνητή νοημοσύνη (AI) είναι μερικές από τις τεχνολογίες που έχουν περάσει τους τελευταίους μήνες από απλή εμφάνιση νέων ιδεών σε ιδέες που συζητούνται ολοένα και περισσότερο όσον αφορά την πιθανότητα μετασχηματισμού των επιπτώσεων στη ναυτιλία. Πολλά startups, με περισσότερα από 500 εκατ. δολάρια έχουν επενδυθεί ως venture capital, σε εταιρείες με νέες καινοτομίες και νέες φρέσκες ιδέες τεχνολογίας. Ιδέες που καλύπτουν online πλατφόρμες για ναυλώσεις, logistics services, για shipment tracking περισσότερο για μεταφορά Containers, Port Terminal activities ειδικά μέσω Blockchain, που αυτό καθαυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί ένα ισχυρό όπλο για τη ναυτιλιακή βιομηχανία, χάρη στην ικανότητα του blockchain να επιτρέψει σε όλους τους συμμετέχοντες σε μια συναλλαγή, να χρησιμοποιήσουν μια ενιαία πλατφόρμα, αντί να έχουν πρόσβαση σε πολλαπλές τοποθεσίες όπως συμβαίνει τώρα.
Η ψηφιακή επανάσταση θα φέρει τεράστιες εμπορικές ευκαιρίες στις εταιρείες. Αυξημένα δεδομένα που παρέχουν καλύτερο και πιο ακριβές δείγμα στατιστικής, και η διαφάνεια που παρέχεται προς τους πελάτες, μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά τις εταιρείες να κάνουν καλύτερες και ταχύτερες αποφάσεις σωστής τιμολόγησης και να επιτύχουν πωλήσεις με ενισχυμένα κέρδη.
Όσο περισσότερο κατανοείται το blockchain, τόσο πιο εννοιολογικά κατανοεί ο κόσμος την ιδέα της διάσπασης των εγγράφων, των πληροφοριών και των δεσμεύσεων που σχετίζονται με το διεθνές εμπόριο και την ναυτιλία μέσα από μια σειρά από ψηφιακές λειτουργίες διά των οποίων όμως φαίνονται οι σημαντικές ανεπάρκειες που η βιομηχανία συνεχίζει να ζει καθημερινά.
Αλλά στην πραγματικότητα, η μετάβαση του συστήματος από τη διαδικασία που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο χαρτί του σήμερα, στον επιθυμητό παράδεισο του blockchain όπου τα πράγματα θα συμβαίνουν στιγμιαία και το κόστος θα οδηγείται προς τα κάτω, είναι σίγουρο, αν και θα αποδειχθεί ένα πολύ δύσκολο έργο.
Για το επάγγελμα του ναυλομεσίτη, προσωπική μου γνώμη ότι όσο και να βολεύει η ψηφιοποίηση της δουλειάς μας και η λειτουργία πλατφόρμας για ναυλώσεις και για αγοραπωλησίες πλοίων, αυτό ακόμα και αν είναι τέλεια σχεδιασμένη και περιλαμβάνει τεχνητή νοημοσύνη και να σκέφτεται και να πράττει σαν ένας άνθρωπος, δεν θα μπορέσει να αντικαταστήσει ποτέ επάξια αυτό που ο μεσίτης είναι εδώ να προσφέρει. Και αυτό είναι το διαπροσωπικό που θέλει να αισθάνεται ο Principal μας, να νιώθει ότι έχει έναν σύμμαχο δίπλα του να τον προστατεύει και να τον συμβουλεύει και να απορροφάει επικίνδυνους «κραδασμούς», ένα buffer cushion! Σημαντική λοιπόν είναι η δουλειά του μεσίτη να εντοπίζει καλές δουλειές, να τις κοινοποιεί στον πελάτη του, να φροντίζει να γίνονται αυτές οι δουλειές με τον καλύτερο τρόπο, και με την εμπειρία του να είναι εκεί πάντα δίπλα στον πελάτη του με τις γνώσεις, το ήθος, την εμπειρία και τη συμβουλή από την αρχή μέχρι το τέλος σε κάθε deal. Ένα deal για τον μεσίτη δεν τελειώνει με το κλείσιμο της δουλειάς. Τότε, ουσιαστικά αρχίζει η σκληρή καθημερινή δουλειά της παρακολούθησης και του daily Monitoring της κάθε δουλειάς ότι όλα πάνε καλά. Και όταν δεν πάνε καλά, τότε η χρησιμότητά μας είναι ακόμα πιο άμεση και αναγκαία.
Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφέρω τρεις σημαντικές ρήσεις που έχω ακούσει πρόσφατα. Ο Gary Hamel είχε πει: «The single biggest reason companies fail is they overinvest in what is, as opposed to what might be», ο Kevin Kelly είχε πει: «Machines are for Answers, Humans are for Questions!» και αφήνω για το τέλος το καλύτερο, του Alan Kay: «The best way to predict the future is to create it».
