Του Απόστολου Σίγουρα
O κ. Απόστολος Σίγουρας είναι Project Leader, KPMG 

Η αντίστροφη μέτρηση έως το 2020 για την εφαρμογή των Κανονισμών χαμηλών εκπομπών οξειδίων του Θείου SOx έχει ξεκινήσει. Ο International Maritime Organization (ΙΜΟ) δεν έχει δώσει για την ώρα παράταση, η Ευρωπαϊκή Ένωση και αυτή κινείται στα ίδια πλαίσια, ενώ ήδη εφαρμόζονται διεθνώς οι κανονισμοί για τις χαμηλές εκπομπές οξειδίων του Αζώτου (NOx) και τη Διαχείριση του Θαλασσίου Έρματος (Ballast Water Treatment). Όλοι αυτοί οι κανονισμοί απαιτούν επενδύσεις στα πλοία που κινούνται σε ευρωπαϊκά ύδατα (και όχι μόνο) και προφανώς δημιουργούν πονοκέφαλο στους ιδιοκτήτες τους. Για την ώρα το σκηνικό μεταξύ εφοπλιστών και IMO φαίνεται να είναι έκρυθμο, όπου οι δύο πλευρές πιέζουν μέχρι τελευταία στιγμή η μία την άλλη να κάνουν πίσω πριν την καθοριστική σύγκρουση.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) ως ένδειξη καλής θέλησης και όπως συνηθίζει σε αυτές τις περιπτώσεις, έχει δημιουργήσει μία σειρά μηχανισμών επιδότησης, χρηματοδότησης κτλ. των εργασιών «πράσινης» μετασκευής των πλοίων, έτσι ώστε αυτά να συμμορφωθούν με τους κανονισμούς. Η λογική είναι ότι «αφού στο ζητάω και στο επιβάλλω, σε βοηθώ να το υλοποιήσεις». Ενδεικτικά αναφέρουμε τους παρακάτω μηχανισμούς και τα αντίστοιχα ποσά:

• Μέσω του Connecting Europe Facility (CEF) for transport θα διατεθούν 24 δισ. ευρώ την περίοδο 2014-2020 στις μεταφορές
• Μέσω του προγράμματος Horizon 2020 θα διατεθούν πάνω από δισ. ευρώ μέχρι το 2020 σε έργα Έξυπνων και Πράσινων μεταφορών και σε έργα χρήσης καθαρής ενέργειας
• Μέσω διαφόρων άλλων προγραμμάτων (COSME, SME Instrument, LIFE κτλ.) χρηματοδοτούνται αντίστοιχες ενέργειες
• Η European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) χρηματοδοτεί την Πράσινη Ναυτιλία εντός και εκτός συνόρων Ε.Ε. και έχει συνάψει σχετική συμφωνία με τον ΙΜΟ
• Η European Investment Bank (EIB) δανειοδοτεί με 250 εκατ. ευρώ μετασκευές Πράσινης Ναυτιλίας με την υποστήριξη του European Fund for Strategic Investments (EFSI)
• Μέσω ενός προγράμματος ύψους 750 εκατ. ευρώ, η ΕΙΒ χρηματοδοτεί έργα Πράσινης Ναυτιλίας σε συνεργασία με ιδιωτικές τράπεζες, με στόχο συνολικού προϋπολογισμού έργα ΕUR 3 δισ. Μέχρι στιγμής έχουν υπογραφεί συμβάσεις συγχρηματοδότησης με την ABN AMRO, την ING και τη Societe Generale. 

Αναμενόμενο είναι ότι η Βόρεια Ευρώπη πρωτοπορεί για άλλη μία φορά σε θέματα εξέλιξης και καθώς οι κανονισμοί ήδη εφαρμόζονται εκεί (Environmental Control Areas - ECA Zones), υπάρχει μεγάλη κινητικότητα και ο Νότος κινδυνεύει να μείνει (πάλι) πίσω.

Όπως φαίνεται πάντως από τα παραπάνω, η χρηματοδότηση είναι διαθέσιμη. Γιατί τότε οι εφοπλιστές δεν φαίνεται να ενδιαφέρονται; Η απάντηση είναι πολυδιάστατη: Υπάρχει η αντίληψη ότι τελικά θα δοθεί παράταση και όσο πιο αργά γίνουν οι εργασίες πιθανόν να γίνουν με χαμηλότερο κόστος, καθώς μπαίνουν περισσότεροι προμηθευτές στην αγορά κτλ. Αυτό πάντως που είναι σίγουρο είναι το ότι το καθεστώς ιδιοκτησίας μεγάλου ποσοστού πλοίων, ειδικά στην ποντοπόρο ναυτιλία, δεν συνάδει με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επειδή πάντως οι εξελίξεις συχνά μας ξεπερνούν, καλό θα είναι να βρεθεί άμεσα λύση.

Και κάτι τελευταίο που μας έρχεται από την Ιαπωνία: H NΥΚ Group ανακοίνωσε προ δύο μηνών την έκδοση Green Bond ύψους 77 εκατ. ευρώ περίπου, για να καλύψει μέρος των αναγκών της σε «πράσινες» μετασκευές.  Μπορεί αυτό να είναι μία καλή λύση για τη ναυτιλία μας;