Από την έντυπη έκδοση
Επιμέλεια: Σοφία Εμμανουήλ
[email protected]
Η πλήρης ενσωμάτωση των Παγκόσμιων Στόχων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (SDGs) στον επιχειρησιακό σχεδιασμό βρίσκεται στην αρχή της τόσο στην Ελλάδα όσο και ευρύτερα στην Ευρώπη, αν και αναφορά έχει αρχίσει ήδη να γίνεται στις σχετικές εκθέσεις.
Ειδικότερα κατά την περίοδο 2015-2016, 5% των εκθέσεων Εταιρικής Υπευθυνότητας στην Ελλάδα είχαν ήδη αναφορά στους Στόχους των Ηνωμένων Εθνών για το 2030 σύμφωνα με έρευνα του Κέντρου Αειφορίας(CSE) για τους SDGs.
Αντιπροσωπευτικοί παράγοντες της ελληνικής αγοράς μιλούν για την πρόοδο που έχει γίνει και για τον δρόμο που μένει ακόμη να διανυθεί με ορίζοντα το 2030.
Οι SDGs στο επίκεντρο της Επιχειρηματικής Στρατηγικής
Ο Μιχάλης Σπανός, Διευθύνων Σύμβουλος της Global Sustain, υπενθυμίζει μιλώντας στη «N» ότι πρόσφατα οι οργανισμοί GlobeScan και SustainAbility δημοσιοποίησαν αποτελέσματα παγκόσμιας έρευνας για την πρόοδο υλοποίησης των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (Evaluating Progress Towards the SDGs).
Η έρευνα αυτή στην οποία συμμετείχαν πάνω από 500 εκτελεστικά στελέχη επιχειρήσεων σε ειδικότητες βιώσιμης ανάπτυξης κατέγραψε τους στόχους όπου οι επιχειρήσεις έχουν σημειώσει μεγαλύτερη πρόοδο αλλά και τους στόχους στους οποίους υπάρχει ακόμα πολλή δουλειά να γίνει.
Μιχάλης Σπανός, διευθύνων σύμβουλος Global Sustain: «Oι επιχειρήσεις έχουν δείξει, ίσως περισσότερο από ποτέ, να αγκαλιάζουν μια τέτοια υπερεθνική και διακρατική συμφωνία, ανακοινώνοντας αρκετά φιλόδοξα οράματα, στρατηγικές και πυλώνες δράσης αναφορικά με τη συνεισφορά τους στην επίτευξη των 17 στόχων».
Σε γενικές γραμμές, σύμφωνα με τον κ. Σπανό, τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά μιας και δεν έχουν περάσει ούτε δύο έτη από την ψήφιση των στόχων, ωστόσο, οι επιχειρήσεις έχουν δείξει, ίσως περισσότερο από ποτέ, να αγκαλιάζουν μια τέτοια υπερεθνική και διακρατική συμφωνία, ανακοινώνοντας αρκετά φιλόδοξα οράματα, στρατηγικές και πυλώνες δράσης αναφορικά με τη συνεισφορά τους στην επίτευξη των 17 στόχων.
Ως ήταν αναμενόμενο, στόχοι όπως «Ζωή στο Νερό» (νο. 13), «Ζωή στη Στεριά» (νο. 14) και «Λιγότερες Ανισότητες» (νο. 10) έλαβαν χαμηλό ενδιαφέρον από τους συμμετέχοντες, ενώ αντίστοιχα στόχοι όπως «Δράση για το Κλίμα» (νο. 13), «Ποιοτική Εκπαίδευση» (νο. 4) και «Υπεύθυνη Κατανάλωση και Παραγωγή» (νο. 12) έτυχαν μεγαλύτερης προσοχής.
Αδιαμφισβήτητα οι στόχοι νο. 16 και 17, «Ειρήνη, Δικαιοσύνη και Ισχυροί Θεσμοί» και «Συνεργασία για τους Στόχους» αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη όλων των υπολοίπων.
Η στοχοθεσία
Οι επιχειρήσεις στο πλαίσιο των Απολογισμών (Εκθέσεων) Εταιρικής Υπευθυνότητας και Βιώσιμης Ανάπτυξης κάνουν πλέον αναφορά ποιοι από τους στόχους τις αφορούν, τι δράσεις αναλαμβάνουν έναντι αυτών των στόχων, ενώ κάποιες στοχοθετούν έναντι αυτών των στόχων.
Ένας άλλωστε από τους στόχους, ο νο. 12 «Υπεύθυνη Κατανάλωση και Παραγωγή» κάνει ειδική μνεία στον υποστόχο 12.6 για ανάγκη απολογισμού των επιχειρήσεων για την πρόοδό τους έναντι των στόχων.
Ως απόρροια, οι μεγαλύτερες παγκόσμιες πρωτοβουλίες έκδοσης κατευθυντήριων οδηγιών για δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών (όπως Global Reporting Initiative, Global Compact, ISO) έχουν αρχίσει να δημοσιοποιούν έγγραφα, οδηγίες και εργαλεία υποβοήθησης των επιχειρήσεων, με τη σημαντικότερη αυτών το SDG Compass.
Καλές πρακτικές
Αντίστοιχα παραδείγματα επιχειρήσεων στην Ελλάδα που έχουν πραγματοποιήσει κάποιου είδους αναφορά σε απολογισμό (έτος αναφοράς 2015) είναι μεταξύ άλλων οι Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, Global Sustain, Νηρέας, Novartis, ΤΕΡΝΑ και ΤΙΤΑΝ.
Άξια αναφοράς επίσης σε παγκόσμιο επίπεδο αποτελεί η πρακτική της πολυεθνικής Walgreens Boots Alliance, η οποία έχει θέσει τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης ως επιχειρηματικούς στόχους και τους έχει ενσωματώσει στην εταιρική της στρατηγική.
Η βραβευμένη από τον ΟΗΕ αυτή πρακτική θα παρουσιαστεί από την ίδια την Walgreens Boots Alliance στις 5 Οκτωβρίου στο ετήσιο πολυθεματικό Sustainability Forum της Global Sustain στην Αθήνα (www.sustainabilityforum.gr).
Έρευνα του Κέντρου Αειφορίας (CSE) για τους SDGs
Ο Νίκος Αυλώνας, Πρόεδρος του Κέντρου Αειφορίας (CSE), καθηγητής Eταιρικής Υπευθυνότητας DePaul University, σημειώνει στη «N» ότι η Ελλάδα αναγνωρίζει τη σημαντική συμβολή των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης στην προαγωγή, μεταξύ άλλων, της κοινωνικής ευημερίας, την εξάλειψη της φτώχειας και τη δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.
Νίκος Αυλώνας, διευθύνων σύμβουλος του Κέντρου Αειφορίας (CSE): «Aποκτά ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα μας η κινητοποίηση των δυνάμεών της προκειμένου να θέσει τις προτεραιότητές της αναφορικά με την Ατζέντα 2030 και να εφαρμόσει αποτελεσματικά τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης μέσα από την κατάλληλη προσαρμογή τους στις εθνικές προτεραιότητες».
Στο πλαίσιο αυτό, αποκτά ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα μας η κινητοποίηση των δυνάμεών της προκειμένου να θέσει τις προτεραιότητές της αναφορικά με την Ατζέντα 2030 και να εφαρμόσει αποτελεσματικά τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης μέσα από την κατάλληλη προσαρμογή τους στις εθνικές προτεραιότητες και ανάγκες.
Από την επιχειρηματική σκοπιά η ενεργός εμπλοκή των επιχειρήσεων αποτελεί ξεκάθαρο ζήτημα με την ανάληψη δράσης για τη συμβολή στην επίτευξη των στόχων που είναι στρατηγικής σημασίας γι’ αυτές από την άποψη τόσο της αντιμετώπισης ενδεχόμενων κινδύνων όσο και της ανάπτυξης.
Η επιτυχής εφαρμογή των προγραμμάτων επίτευξης των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης θα μπορούσε να ενισχύσει τη δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για την επιχειρηματική δραστηριότητα και στην χώρα μας.
Τα ευρήματα
Κατά την περίοδο 2015-2016, 5% των εκθέσεων Εταιρικής Υπευθυνότητας στην Ελλάδα είχαν ήδη αναφορά στους Στόχους των Ηνωμένων Εθνών για το 2030, ένα ποσοστό που υποδηλώνει την άμεση ανταπόκριση και αποδοχή των εταιρειών στην παγκόσμια προσπάθεια, καθώς και την ανάγκη για διασύνδεση των εταιρικών στόχων και ενεργειών με τους στόχους της παγκόσμιας κοινότητας.
Παράλληλα από πρόσφατη έρευνα του CSE στην Βόρεια Αμερική (Αμερική και Καναδά) για την έκδοση Απολογισμών Εταιρικής Υπευθυνότητας διαπιστώθηκε ότι ήδη 6,2% των εταιρειών έχουν μερικώς ενσωματώσει τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης στη στρατηγικής τους μόλις έναν χρόνο μετά την επίσημη ανακοίνωση των Ηνωμένων Εθνών. Σύμφωνα με τον κ. Αυλώνα, υπάρχει πολύ δρόμος ακόμα για να διανύσουν οι επιχειρήσεις.
Με τη χρήση πρακτικών εργαλείων, αλλά και άλλων πρωτοβουλιών από διεθνείς φορείς και κυβερνήσεις οι στόχοι αυτοί μπορούν να δημιουργήσουν μια πιο ισορροπημένη επιχειρηματική ανάπτυξη και να ενισχύσουν τις συνέργειες μεταξύ μη κυβερνητικών οργανώσεων και επιχειρήσεων με καλύτερα αποτελέσματα για όλους.
Η Ατζέντα 2030
Ο κ. Αυλώνας υπενθυμίζει επίσης ότι η Ατζέντα για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη που περιλαμβάνει 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης και 169 υποστόχους υιοθετήθηκαν στο πλαίσιο της 70ής Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στις 25 Σεπτεμβρίου 2015.
Οι στόχοι είναι παγκόσμιου χαρακτήρα και γενικής εφαρμογής με χρονοδιάγραμμα υλοποίησης έως το 2030. Δημιουργούν δεσμεύσεις υλοποίησης για όλες τις χώρες, ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές εθνικές πραγματικότητες, επίπεδα ανάπτυξης, εθνικές πολιτικές και προτεραιότητες.
Η Ατζέντα 2030 προωθεί την ενσωμάτωση και των τριών διαστάσεων της βιώσιμης ανάπτυξης - κοινωνική, περιβαλλοντική και οικονομική - σε όλες τις τομεακές πολιτικές, ενώ παράλληλα προάγει τη διασύνδεση και τη συνοχή των σχετικών με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης πολιτικών και νομοθετικών πλαισίων.
Η ενσωμάτωση των SDGs
Aπό την πλευρά της η Kατερίνα Κατσούλη, Sustainability & CSR Director της Grant Thornton, υπενθυμίζει μιλώντας στη «N» ότι τον Απρίλιο του 2017, το Ευρωπαϊκό Δίκτυο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (CSR Europe) σε συνεργασία με τη GlobeScan, ολοκλήρωσε μια έρευνα η οποία είχε στόχο να διερευνήσει τη σημερινή κατάσταση αναφορικά με την ενσωμάτωση των 17 Παγκόσμιων Στόχων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (SDG’s) στον επιχειρησιακό σχεδιασμό.
Καταγράφηκαν οι απόψεις 160 ευρωπαίων επιχειρηματιών, οι οποίοι εκπροσώπησαν διαφορετικούς τομείς και ηγούνται του κλάδου τους.
Κατερίνα Κατσούλη, CSR & Sustainability Director Grant Thornton: «H πλήρης ενσωμάτωση των Παγκόσμιων Στόχων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στον επιχειρησιακό σχεδιασμό, βρίσκεται μάλλον στην αρχή της. Η γνώση του επιχειρηματικού κόσμου σχετικά με τα SDG’s περιορίζεται μέχρι στιγμής στην Ανώτατη Διοίκηση ή / και μόνο σε εκείνους που ασχολούνται με την ΕKE. »
Οι χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα ήταν: Αλβανία, Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Δανία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Λιθουανία, Μάλτα, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σερβία, Σλοβενία, Τσεχία, Σουηδία, Τουρκία, Ουκρανία, Φινλανδία και FYROM.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, η πλήρης ενσωμάτωση των Παγκόσμιων Στόχων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στον επιχειρησιακό σχεδιασμό, βρίσκεται μάλλον στην αρχή της και έχει πολύ δρόμο ακόμα να διανύσει.
Η γνώση του επιχειρηματικού κόσμου σχετικά με τα SDG’s περιορίζεται μέχρι στιγμής στην Ανώτατη Διοίκηση ή / και μόνο σε εκείνους που ασχολούνται με την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη.
Τα αντικίνητρα
Η έρευνα προχώρησε ένα βήμα ακόμα, προσπαθώντας να εντοπίσει τους λόγους για τους οποίους παραμένει ακόμα περιορισμένη η ενσωμάτωση των Παγκόσμιων Στόχων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη.
Βασικοί λόγοι φαίνονται να είναι η έλλειψη πίεσης από τα ενδιαφερόμενα μέρη για ανάληψη δράσεων σχετικά με τους Στόχους, η περιορισμένη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι Παγκόσμιοι Στόχοι σχετίζονται με την εκάστοτε εταιρεία, η αίσθηση ότι οι
Στόχοι είναι μάλλον περίπλοκοι και τέλος η ανεπαρκής δέσμευση από την πλευρά των κυβερνήσεων που έχει ως αποτέλεσμα την έλλειψη υποστήριξης του επιχειρηματικού κόσμου στον τομέα αυτό.
Οι ευκαιρίες
Η έρευνα κατέδειξε πως, σύμφωνα με την άποψη της πλειοψηφίας των επιχειρηματιών που συμμετείχαν, εντοπίζεται πολύ σημαντική ευκαιρία στη διαδικασία ενσωμάτωσης των Παγκόσμιων Στόχων στον επιχειρηματικό σχεδιασμό και την εταιρική στρατηγική.
Οι Παγκόσμιοι Στόχοι, σύμφωνα με τις εταιρείες που ερευνήθηκαν, σαφώς ευθυγραμμίζονται με τις αξίες και την πορεία τους προς τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, όμως εκλαμβάνονται και ως σημαντικός καταλύτης για τον εντοπισμό νέων επιχειρηματικών ευκαιριών και για την ανάπτυξη πολύ κερδοφόρων συνεργασιών με διαφορετικούς φορείς.
Η έρευνα στο σύνολό της ανέδειξε το γεγονός πως οι επιχειρήσεις - ηγέτες έχουν αναγνωρίσει πολύ σημαντική ευκαιρία στην ενσωμάτωση των SDG’s στον στρατηγικό σχεδιασμό τους.
Παράλληλα, ανέδειξε τη θετική διάθεση για ανάπτυξη ευρύτερων συνεργασιών, προκειμένου να ανταποκριθούν στο «κάλεσμα» της παγκόσμιας κοινωνίας των πολιτών για την επίτευξη των Παγκόσμιων Στόχων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη.