Από την έντυπη έκδοση
Επιμέλεια: Σοφία Εμμανουήλ
[email protected]
Σχεδόν οι μισές οικογενειακές επιχειρήσεις υλοποιούν επενδύσεις με κοινωνικό αντίκτυπο στο πλαίσιο της φιλανθρωπικής τους δράσης, σύμφωνα με έρευνα του Κέντρου Αριστείας Οικογενειακών Επιχειρήσεων της ΕΥ (ΕΥ Global Family Business Center of Excellence).
Η φιλανθρωπία για τις οικογενειακής επιχειρήσεις είναι οι εθελοντικές δωρεές πόρων (δηλαδή χρήματα, γνώσεις, χρόνος και δράσεις) για την υποστήριξη κοινωνικών ή περιβαλλοντικών σκοπών.
Υπάρχουν δύο μεγάλες μορφές φιλανθρωπίας: η παραδοσιακή φιλανθρωπία, που ορίζεται ως ο τρόπος αποκατάστασης τυχόν επιπτώσεων της επιχειρηματικής δραστηριότητας σε μια τοπική κοινότητα, η οποία μπορεί να γίνει μέσω οικονομικών δωρεών σε φιλανθρωπικά σχέδια -συχνά οργανώνονται από μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς όπως η UNICEF ή ο Ερυθρός Σταυρός- ή με παροχή μιας υπηρεσίας όπως η διάθεση χρόνου για ένα τοπικό έργο.
Οι επενδύσεις με κοινωνικό αντίκτυπο αφορούν επενδύσεις σε εταιρείες, οργανισμούς ή ταμεία με σκοπό να δημιουργήσουν κοινωνικό ή περιβαλλοντικό αντίκτυπο παράλληλα με μια οικονομική απόδοση. Τέτοιες επενδύσεις αποτελούν μια νέα μορφή φιλανθρωπίας που έχει πρόσφατα γίνει πολύ δημοφιλής.
Εκτός απ’ αυτές τις δύο κύριες μορφές φιλανθρωπίας, υπάρχει και η έννοια της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης (ΕΚΕ).
Δραστηριότητες που αναλαμβάνονται ως μέρος μιας στρατηγικής εταιρικής κοινωνικής ευθύνης μπορούν να θεωρηθούν ως πρόσθετες μορφές φιλανθρωπίας.
Η έκθεση Family business philanthropy - creating lasting impact through values and legacy, που ερεύνησε τις απόψεις 525 ιδιοκτητών και διαχειριστών οικογενειακών επιχειρήσεων σε 21 χώρες, εξέτασε, τον τρόπο με τον οποίο αυτές οι επιχειρήσεις προσεγγίζουν τη φιλανθρωπία, τους παράγοντες που επηρεάζουν τις σχετικές αποφάσεις τους, τον ρόλο των κινήτρων της πολιτείας και τους τρόπους μέτρησης και αξιολόγησης της απόδοσης της φιλανθρωπικής δράσης.
Σχεδόν οι μισοί (44%) από τους ιδιοκτήτες και διαχειριστές οικογενειακών επιχειρήσεων δηλώνουν ότι έχουν ενεργό ρόλο σε επενδύσεις με κοινωνικό αντίκτυπο, δηλαδή επενδύσεις οι οποίες θέτουν σκόπιμα συγκεκριμένους κοινωνικούς στόχους, παράλληλα με την οικονομική τους απόδοση.
Κατά μέσο όρο, οι οικογενειακές επιχειρήσεις παγκοσμίως επενδύουν το 3,1% του πλούτου τους σε επενδύσεις με κοινωνικό αντίκτυπο, με τις επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή (3,5%), την Ευρώπη και την Ασία (3,4%) να ηγούνται αυτής της τάσης.
Παράλληλα, η πλειοψηφία των ιδιοκτητών και διαχειριστών των οικογενειακών επιχειρήσεων αντιλαμβάνονται την υποστήριξη της πολιτείας προς τις επενδύσεις με κοινωνικό αντίκτυπο ως καλύτερη (28%) ή παρόμοια (62%) με τη στήριξη προς την παραδοσιακή φιλανθρωπία, παρά το γεγονός ότι στην πραγματικότητα μόνο μία χώρα, το Ηνωμένο Βασίλειο, έχει εισαγάγει συγκεκριμένη νομοθεσία για να τις διευκολύνει και να τις ενθαρρύνει.
Η διαχείριση της φιλανθρωπικής δράσης
Ο τρόπος οργάνωσης και διαχείρισης της φιλανθρωπίας από τις οικογενειακές επιχειρήσεις ποικίλλει. Το 70% των ιδιοκτητών οικογενειακών επιχειρήσεων οργανώνει τις φιλανθρωπικές του δράσεις μέσω ενός ειδικού οικογενειακού σχήματος, με το 40% να χρησιμοποιεί ένα οικογενειακό ίδρυμα ή καταπίστευμα και το 30% να λειτουργεί μέσω ενός οικογενειακού γραφείου.
Ωστόσο, το 50% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι οι φιλανθρωπικές δράσεις μπορούν να οργανωθούν και απευθείας, μέσω της οικογενειακής επιχείρησης.
Τα άτομα τα οποία εμπλέκονται στη διαχείριση της φιλανθρωπικής δράσης της οικογένειας είναι κατά κανόνα ενεργά και στην επιχείρηση, ιδίως ως Διευθύνοντες Σύμβουλοι (40%) ή ως μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου (40%).
Μόνο το 15% των ερωτηθέντων αναφέρει ότι μέλη της οικογένειας που δεν δραστηριοποιούνται στην επιχείρηση εμπλέκονται στις φιλανθρωπικές δραστηριότητές της.
Σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση της επιτυχίας, περισσότεροι από τους μισούς (56%) ιδιοκτήτες οικογενειακών επιχειρήσεων επιβλέπουν προσωπικά την πρόοδο και την αποτελεσματικότητα των φιλανθρωπικών τους έργων.
Οι πολύ μικρές και οι πολύ μεγάλες οικογενειακές επιχειρήσεις ασκούν μεγαλύτερο οικογενειακό έλεγχο, σε σχέση με τις μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις. Παρά το επίπεδο της προσωπικής αυτής ανάμιξης στον έλεγχο, το 59% των ιδιοκτητών - διαχειριστών θα ήθελε να ενισχύσει περαιτέρω την ικανότητα να αξιολογεί τη φιλανθρωπική δράση.
Ελλάδα και Οικογενειακή Επιχειρηματικότητα
Ο Ανδρέας Χατζηδαμιανού, επικεφαλής της ΕΥ Ελλάδος για την Οικογενειακή Επιχειρηματικότητα, παρατηρεί ότι στη σημερινή δύσκολη συγκυρία, η ανάγκη για φιλανθρωπική δράση των επιχειρήσεων στη χώρα μας είναι μεγαλύτερη από ποτέ.
Προσθέτει ότι «οι Έλληνες επιχειρηματίες έχουν την ευκαιρία να ακολουθήσουν το παράδειγμα πρωτοπόρων προκατόχων τους του 19ου και του 20ού αιώνα, οι οποίοι άφησαν το αποτύπωμά τους στη χώρα.
Η πολιτεία, από την πλευρά της, θα πρέπει να ενισχύσει τις εταιρείες με φορολογικά και άλλα κίνητρα, ούτως ώστε η φιλανθρωπική διάθεσή τους να έχει το μεγαλύτερο δυνατό αντίκτυπο.
Ενώ η έκθεση αναδεικνύει ότι η φιλανθρωπία των οικογενειακών επιχειρήσεων είναι ένας χώρος με ποικιλομορφία και διαρκή εξέλιξη, η συνεργασία μας με οικογενειακές επιχειρήσεις δείχνει ότι οι περισσότερες θεωρούν τη φιλανθρωπία ως ένα βασικό στοιχείο διατήρησης δυνατών οικογενειακών δεσμών από γενιά σε γενιά.
Η εστίαση στη φιλανθρωπία καταδεικνύει στην πράξη τις βασικές αξίες της οικογένειας, τους επιτρέπει να προσφέρουν στις κοινότητες που θεωρούν οικείες και βοηθά τις νεότερες γενιές να ασχοληθούν με την οικογενειακή επιχείρηση».
