Πρόοδος σημειώθηκε για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια στις συνομιλίες για το πυρηνικό πρόγραμμα της Βορείου Κορέας, μετά την προσωρινή συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι διαπραγματευτές στις εξαμερείς συνομιλίες του Πεκίνου. Βάσει της συμφωνίας, η Βόρεια Κορέα θα λάβει ενεργειακή βοήθεια ενός εκατομμυρίου τόνων πετρελαίου, με αντάλλαγμα τη διάλυση των πυρηνικών της εγκαταστάσεων. Παράλληλα η Πιονγιάνκ δεχθηκε να επιτρέψει τις επιθεωρήσεις της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενεργείας (IAEA).
Όπως προκύπτει από δηλώσεις του αμερικανού διαπραγματευτή στις εξαμερείς συνομιλίες του Πεκίνου, Κρίστοφερ Χιλ, εντός 30 ημερών θα αρθούν οι οικονομικές κυρώσεις της Ουάσινγκτον κατά της Πιονγιάνγκ (επεβλήθησαν το 2005). «Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεσμεύονται, και το είπαμε στις άλλες πλευρές κατά τις συνομιλίες, να επιλύσουν εντός 30 ημερών το θέμα των κυρώσεων που αφορούν την BDA (Banco Delta Asia de Macao)», δήλωσε ο Κρίστοφερ Χιλ στους δημοσιογράφους μετά την υπογραφή της συμφωνίας για τη διάλυση των πυρηνικών εγκαταστάσεων της Βόρειας Κορέας.
Οι εν λόγω κυρώσεις της Ουάσινγκτον αφορούν το πάγωμα περίπου 24 εκατομμυρίων δολαρίων που έχουν κατατεθεί σε λογαριασμούς της Πιονγκγιάνγκ στην BDA, ύστερα από κατηγορίες για ξέπλυμα χρήματος.
Ωστόσο ο Κρίστοφερ Χιλ σημείωσε ότι μένει ακόμα να γίνει «πολλή δουλειά», αν και εξέφρασε ικανοποίηση για την επίτευξη της συμφωνίας. «Είναι μόνο το τέλος μιας αρχής της διαδικασίας. Εχουμε ακόμα πολλή δουλειά να κάνουμε», παρατήρησε ο αμερικανός διαπραγματευτής, τονίζοντας ότι είναι πολύ ευχαριστημένος με τη συμφωνία, την οποία χαρακτήρισε ως «το πρώτο σταθερό βήμα».
Σημαντικές υποχωρήσεις από Ουάσινγκτον
Διεθνείς αναλυτές επισημαίνουν πως οι Ηνωμένες Πολιτείες προχώρησαν σε σημαντικές υποχωρήσεις για να οδηγήσουν τη Βόρεια Κορέα να αποδεχθεί τη διακοπή της λειτουργίας των πυρηνικών της εγκαταστάσεων, ώστε να καλύψουν τις αποτυχίες τους σε άλλα διεθνή θέματα. Σύμφωνα με τον Μπράιαν Μπρίτζες, πολιτικό αναλυτή στο Χονγκ Κονγκ, η εσωτερική αμερικανική πολιτική ήταν ένας από τους καταλύτες που επέτρεψαν την επίτευξη συμφωνίας βάσει της οποίας η πιο απομονωμένη χώρα του κόσμου, με τεράστιες ενεργειακές ανάγκες, δεσμεύεται να διαλύσει την πυρηνική της υποδομή.
Για τον Χιντέσι Τακεσάντα, αναλυτή του National Institute for Defence Studies του Τόκιο, η συμφωνία αποτελεί νίκη της Πιονγιάνγκ επί της Ουάσινγκτον. Όπως επισημαίνει, η συμφωνία δεν περιλαμβάνει απευθείας αναφορά στο βορειοκορεατικό πρόγραμμα εμπλουτισμού του ουρανίου. «Από την άποψη αυτή η συμφωνία χάνει την ουσία της διότι το πρόγραμμα αντιπροσωπεύει σχεδόν το ήμισυ της πυρηνικής ανάπτυξης της Βόρειας Κορέας», σημειώνει.
Οι αναλυτές προειδοποιούν επίσης ότι η συμφωνία απειλεί να ενεργοποιήσει τη διάδοση των πυρηνικών σε άλλες περιοχές και ειδικά το Ιράν. «Οι Ιρανοί παρακολούθησαν από πολύ κοντά αυτό που έκαναν οι Βορειοκορεάτες εδώ και μερικά χρόνια. Θεωρώ ότι μπορούν να προχωρήσουν περισσότερο εκτιμώντας ότι θα είναι στη συνέχεια σε θέση ισχύος για να διαπραγματευθούν», σημειώνει ο Μπράιαν Μπρίτζες, αναφερόμενος στην πυρηνική δοκιμή της Πιονγκγιάνγκ, που επέτρεψε την επιτάχυνση της εξαμερούς διαπραγματευτικής διαδικασίας.
Δεν συναινεί το Τόκιο
Από την πλευρά της η Ιαπωνία δήλωσε ότι αρνείται να μετάσχει στη χρηματοδότηση της ενεργειακής βοήθειας προς τη Βόρεια Κορέα, εάν δεν σημειωθεί πρόοδος στο ζωτικό για το Τόκιο πρόβλημα των ιαπώνων πολιτών που απήχθησαν από βορειοκορεάτες πράκτορες στη διάρκεια των δεκαετιών '70 και '80. Η άρνηση όμως της Ιαπωνίας, δεύτερης παγκόσμιας οικονομικής δύναμης, κινδυνεύει να δυσχεράνει τη χρηματοδότηση της φιλόδοξης αυτής συμφωνίας.
