Γυρνώντας τον χρόνο δύο αιώνες πίσω

Από την έντυπη έκδοση

Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]

Δύο αιώνες και κάμποσα δισ. μας χωρίζουν από μία πολύ ωραία ιστορία, που απείλησε να τινάξει στον αέρα την ευρωπαϊκή οικονομική σταθερότητα, κάτι που τελικά αποφεύχθηκε με αμφίπλευρες υποχωρήσεις. Με ρεαλισμό και καλό λογαριασμό.

Πρωταγωνιστές ήταν από τη μια πλευρά η καταρρέουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία, οι Ελληνες Κωνσταντινουπολίτες πιστωτές της και τα μεσογειακά τραπεζικά τους δίκτυα και από την άλλη η Κρατική Τράπεζα της Γαλλίας, που εξαπέλυσε δυσφημιστική εκστρατεία κατά των Ελλήνων τραπεζιτών και της Υψηλής Πύλης, με απειλές και ύβρεις για να τους αναγκάσει να πληρώσουν το χρέος τους.

Η παύση πληρωμών που είχε επιβάλει φάνηκε ότι κάθε άλλο παρά έλυνε το πρόβλημα. Κι αυτό διότι ή θα έπρεπε να συνεχίσει να δανείζει επισφαλώς όλο το ελληνικό δίκτυο και τον Σουλτάνο, αποδεχόμενη τους ριψοκίνδυνους οθωμανικούς τίτλους, με την ελπίδα να πάρει κάποτε τα λεφτά της, ή να διατηρεί άχρηστα χαρτιά χωρίς ελπίδα αποπληρωμής.

Ο βαρόνος υποδιοικητής της τράπεζας τα μέτρησε από δω, τα μέτρησε από κει και κατέληξε ότι καλή η ηθική, αλλά η εμπλοκή δεν συμφέρει, ιδίως όταν έχεις να κάνεις με «συρφετό» και τον ορισμό της «ανυποληψίας».

«Ας μου επιτραπεί να σας απευθύνω μια τελευταία ευχή, χρησιμοποιώντας μια διάσημη αποστροφή: προτιμοτέρα η απώλεια ηθικής τινός αρχής, παρά των εκατομμυρίων μας», παραδέχεται και δέχεται μια συμφωνία. Εντιμη, ρεαλιστική, βιώσιμη, αμοιβαία επωφελής, πείτε την όπως θέλετε. Πάντως, αυτός που ανέλαβε το έργο της μεσολάβησης το έφερε επιτυχώς εις πέρας. Οταν ανακοινώνεις πράγματα, χωρίς να έχεις τα μέσα και την εξουσιοδότηση να τα ολοκληρώσεις, μπορεί να αποδειχθεί χειρότερο από την κρίση. Είναι σαν να μπαίνεις σε ένα μπαρ μ’ ένα πιστόλι για να σταματήσεις έναν καυγά, κι όταν πατάς τη σκανδάλη να βγαίνει ένα σημαιάκι.