Στο μυθιστόρημα του Ντοστογιέφσκι «Αδελφοί Καραμαζόφ», ο Ιβάν, ένας από τους αδελφούς, σκέφτεται να γράψει ένα διήγημα, που να διαδραματίζεται στον Μεσαίωνα, γράφει η Κατερίνα Τζωρτζινάκη.
Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Στο μυθιστόρημα του Ντοστογιέφσκι «Αδελφοί Καραμαζόφ», ο Ιβάν, ένας από τους αδελφούς, σκέφτεται να γράψει ένα διήγημα, που να διαδραματίζεται στον Μεσαίωνα.
Στους δρόμους μιας πόλης της Ισπανίας εμφανίζεται μια μέρα ο Χριστός. Σχηματίζεται πίσω του μέγα πλήθος, οπότε βγαίνει μπροστά ο Μέγας Ιεροεξεταστής, και του αποδεικνύει τη ματαιότητα της διδασκαλίας Του.
Τίποτε απ’ όσα εδίδαξε δεν εφαρμόστηκε. Αντίθετα, τα κηρύγματά του διαστρεβλώθηκαν από τους ισχυρούς και χρησιμοποιήθηκαν απ’ αυτούς διαστρεβλωμένα. Εντελώς κυνικά είπε στον Χριστό ότι η Εκκλησία διόρθωσε το δικό Του έργο.
Την Εκκλησία, όμως, τη γεννάει μια κλήση, όπως λέει η ίδια η λέξη. Κλήση συμμετοχής, που είναι κορύφωμα ελευθερίας. Γι’ αυτό και δεν κατανοώ τη μετοχή στο εκκλησιαστικό γεγονός κατόπιν εντολής. Γι’ αυτό και απορώ και ενίσταμαι που αξιωματικοί υποχρεώθηκαν να παρευρεθούν σε εκδηλώσεις για την υποδοχή λειψάνου. Ολοι οι αξιωματικοί του Πυροβολικού που υπηρετούν στο Λεκανοπέδιο.
Αναρωτιέμαι μήπως κάποιοι έχουν την αίσθηση, επειδή απέκτησαν εξουσία, ότι Τον διορθώνουν. Εμείς, όμως, αλειτούργητοι και εκκλησίασμα, άπιστοι και πιστοί, δεν εκλέξαμε τους εκπροσώπους μας για τη σωτηρία της ψυχής, εκλέξαμε αντιπροσώπους, που οφείλουν να μεριμνούν για το δημόσιο συμφέρον.
Δεν είναι καθόλου προφανές ότι το δημόσιο συμφέρον επιτάσσει συμμετοχή του κράτους σε υποδοχή σκηνώματος με τιμές αρχηγού κράτους και σε λιτανευτικές πομπές, ενώ δίνει και «όπλα» σε όσους έχουν αναγάγει τον προοδευτισμό σε θρησκεία και περιφρονούν το θρησκευτικό συναίσθημα ή την ανάσταση της πνευματικότητας.
Ουδείς αμφισβητεί τη συνταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία της θρησκείας. Δυσκολεύεται, όμως, και ο πλέον καλοπροαίρετος να αποδεχτεί τον «κομπασμό μετ’ εγκοσμίου υπεροψίας».
Δυσκολεύεται, όμως, και ο πλέον καλοπροαίρετος να αποδεχτεί την εκμετάλλευση κειμηλίων και τη νοθεία την επιγενόμενη εις τον θρησκευτικόν βίον από συμπεριφορές, περιφορές και περιοδείες.