Kάθε ιστορία πρέπει να έχει αρχή, μέση και τέλος. Αλλά όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά» έλεγε ο Γαλλοελβετός σκηνοθέτης Ζαν Λικ Γκοντάρ, με μια διάθεση ανατροπής, γράφει η Νατάσα Στασινού.
Από την έντυπη έκδοση
ΝΑΤΑΣΑ ΣΤΑΣΙΝΟΥ
[email protected]
Kάθε ιστορία πρέπει να έχει αρχή, μέση και τέλος. Αλλά όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά» έλεγε ο Γαλλοελβετός σκηνοθέτης Ζαν Λικ Γκοντάρ, με μια διάθεση ανατροπής.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση, sui generis μόρφωμα, όπως συνηθίζουμε να λέμε, έχει βαλθεί να κάνει πράξη τις αρχές της Nouvelle Vague, αντιμετωπίζοντας τις «ιστορίες» της ως εξής: βλέπει πρώτα το τέλος και μετά βάζει μπρος για την αρχή.
Οσο γοητευτικό, όμως, είναι αυτό στην 7η Τέχνη, άλλο τόσο εξοργιστικό είναι στην πολιτική. Και ενώ στην πρώτη περίπτωση οδηγεί σε νέα μονοπάτια, στη δεύτερη καταδικάζει στο τέλμα και σε λύσεις κατόπιν εορτής.
Το ζήτημα της υποδοχής μεταναστών και προσφύγων είναι χαρακτηριστικό.
Χρειάστηκε οι τραγωδίες στη Μεσόγειο να λάβουν διαστάσεις επιδημίας για να αποφασιστούν «τα πρώτα βήματα προς την κατεύθυνση μιας καλής ευρωπαϊκής απάντησης», όπως δήλωσε η ύπατη εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Φεντερίκα Μονγκερίνι, συμπληρώνοντας: «Η Ευρώπη διέγνωσε τον χαρακτήρα του επείγοντος στο πρόβλημα και τώρα δείχνει μια ισχυρή αντίδραση».
Στην πρόσφατη έκτακτη Σύνοδο Κορυφής για το θέμα αποφασίστηκε ο τριπλασιασμός των κονδυλίων για τη φύλαξη των συνόρων και τη διάσωση των ανθρώπων που προσπαθούν να τα περάσουν.
Και η «ευρωπαϊκή απάντηση» σταμάτησε εκεί.
Γιατί στο κρίσιμο ζήτημα της επανεγκατάστασης και του καταμερισμού των προσφύγων, τα κράτη μέλη περιορίστηκαν για ακόμη μία φορά στο να συμφωνήσουν ότι διαφωνούν.
Το μεταναστευτικό δεν είναι το μόνο μέτωπο στο οποίο βλέπουμε επίμονες κωλυσιεργίες, αντίδραση σε δεύτερο χρόνο, αποσπασματική και αναποτελεσματική.
Η ιδέα της τραπεζικής ένωσης υπήρχε χρόνια. Αρχισε να γίνεται πράξη έπειτα από μία κρίση, η οποία «λύγισε» όχι μόνο το χρηματοπιστωτικό σύστημα, αλλά και ολόκληρα κράτη.
Ομοίως και οι προσπάθειες για ενεργειακή ένωση, η οποία θα προσφέρει επάρκεια και ασφάλεια, χωρίς εξαρτήσεις από τρίτες χώρες, άρχισαν ουσιαστικά αφότου τεντώθηκε επικίνδυνα το σχοινί στις σχέσεις με τη Ρωσία.
Ακόμη και σε «μικρότερα» ζητήματα, όμως, κυριαρχεί η ίδια λογική.
Αφήνουμε ένα πρόβλημα να γιγαντωθεί, να δούμε το «τέλος» στο οποίο οδηγεί και μετά κινητοποιούμαστε στην κατεύθυνση της λύσης.
Στις 28 Απριλίου τα ευρωπαϊκά συνδικάτα θυμούνται τους 100.000 ανθρώπους που φεύγουν κάθε χρόνο από τη ζωή από τον λεγόμενο «επαγγελματικό» καρκίνο.
Το πρόβλημα της έκθεσης των εργαζομένων σε καρκινογόνες χημικές ουσίες ετέθη επί τάπητος από την Κομισιόν το 2013.
Εκτοτε, εν μέσω αντιπαραθέσεων, νομικά όρια έκθεσης υιοθετήθηκαν μόνο για τρεις ουσίες, την ώρα που οι ειδικοί ζητούσαν τουλάχιστον για 50.
Το κείμενο αυτό δεν είναι μία διαμαρτυρία απέναντι στην Ε.Ε. ως κάτι απρόσωπο, ως έναν περίπλοκο γραφειοκρατικό μηχανισμό, του οποίου τα νήματα δεν γνωρίζουμε ποιος κινεί.
Η Ενωση είναι τα κράτη της.
Και είναι και οι πολίτες της, που όταν βλέπουν τις κυβερνήσεις τους να αδρανούν, θα πρέπει μάλλον να κάνουν εκείνοι το πρώτο βήμα για να βάζουν στις ιστορίες αρχή, μέση και τέλος.