«Φτάσαμε στο τέρμα του δρόμου. Δεν είμαι βέβαιος ότι θα παρουσιαστεί μια νέα τέτοια ευκαιρία σύντομα. Ωστόσο θέλω οι άνθρωποι στην Κύπρο να γνωρίζουν ότι δεν τους εγκαταλείπω», είχε δηλώσει τα ξημερώματα της Tρίτης 11 Μαρτίου 2003 ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, μετά το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων στη Χάγη.
Η υπόθεση εκεί που φαινόταν να έχει μέλλον, απεδείχθη ότι είχε πολύ περισσότερο παρελθόν. Σήμερα, βρίσκεται επί θύραις η επανέναρξη των συνομιλιών. Τρίτη κατέρρευσαν, 11 μήνες μετά και πάλι Τρίτη θα αρχίσουν.
Το σχέδιο Ανάν σίγουρα δεν είναι ιδανικό, ούτε για τους Τουρκοκύπριους, ούτε και για τους Ελληνοκύπριους. Αλλά, δεν ήταν οι αδυναμίες του που οδήγησαν στο ναυάγιο της Χάγης. Υπήρχε έλλειμμα βούλησης να ζήσουν μαζί οι δύο κοινότητες. Χωρίς αυτή τη βούληση, δεν υπάρχει σχέδιο που να μπορεί να αποδειχτεί καλό και λειτουργικό.
Γι' αυτό και στις επιστολές που απέστειλε χθες, ο Γενικός Γραμματέας στους ηγέτες των δύο πλευρών στην Κύπρο καλώντας τους σε συνομιλίες στις 10 Φεβρουαρίου, στην έδρα του διεθνούς Οργανισμού, στη Νέα Υόρκη, απευθύνει έκκληση να λειτουργήσουν με την αναγκαία πολιτική βούληση για να φέρουν αποτέλεσμα μέσα στο σύντομο διαθέσιμο χρονικό διάστημα.
Ο σκοπός των διαπραγματεύσεων είναι «να θέσουν ένα ολοκληρωμένο κείμενο σε δημοψήφισμα τον Απρίλιο του 2004, την (κατάλληλη) ώρα, ώστε μια επανενωμένη Κύπρος να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση την 1η Μαϊου 2004». Ο Γενικός Γραμματέας έγραψε επίσης στους πρωθυπουργούς της Ελλάδας, της Τουρκίας και του Ηνωμένου Βασιλείου ζητώντας τους να έχουν αντιπροσώπους για να στηρίξουν το γεγονός αυτό, στη Νέα Υόρκη.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, η επίσημη έναρξη των συνομιλιών, παρουσία του Γενικού Γραμματέα, θα διαρκέσει μισή ημέρα και στη συνέχεια θα μεταφερθούν στη Λευκωσία και θα διεξάγονται υπό τον Αλβάρο Ντε Σότο. Σύμφωνα με τις επιστολές, οι συνομιλίες θα διαρκέσουν έως τις 25 Μαρτίου με στόχο η συμφωνία που θα επιτευχθεί να τεθεί σε δημοψηφίσματα στις 21 Απριλίου. Βάση των συνομιλιών θα είναι το σχέδιο Ανάν στην τρίτη του εκδοχή, όπως κατατέθηκε στη Χάγη. Ο Γενικός Γραμματέας αναφέρει στις επιστολές του ότι αντιλαμβάνεται πως αν τα μέρη προσέλθουν στις συνομιλίες, τότε συμμερίζονται όλα αυτά τα οποία περιέχονται στην επιστολή του.
Σύμφωνα με τη δήλωση του εκπροσώπου του ΓΓ, ο κ. Ανάν κινήθηκε για να αναλάβει αυτή την πρωτοβουλία λόγω των πρόσφατων «ενθαρρυντικών επαφών» για το Κυπριακό.
Σήμερα ο τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι δεν θα υπάρξει αποτέλεσμα, αν δεν γίνει σεβαστή η διζωνικότητα, η οποία αντανακλά την προσέγγισή τους περί δύο κρατών.
Η Αγκυρα επιδιώκει πρωτίστως την «ανακατανομή των ευθυνών» στην περίπτωση ενός νέου αδιεξόδου.
Στην προσπάθειά της αυτή η Τουρκία έχει την εμφανή υποστήριξη των Αμερικανών αλλά και των Βρετανών. Αυτό οφείλεται πρωτίστως στην προσπάθεια της Ουάσιγκτον να αμβλύνει τις αρνητικές για την Αγκυρα εντυπώσεις μεταξύ των Ευρωπαίων, εν όψει της 1ης Μαΐου, οπότε η Τουρκία θα εμφανίζεται να κατέχει τμήμα εδάφους χώρας-μέλους της Ενωσης.
Οι τουρκικές ιδέες περί «συνοπτικής συμφωνίας» στην αρχή και διευθέτησης των άλλων ουσιωδών ζητημάτων εν καιρώ αφενός είναι εκ του πονηρού και αφετέρου οδηγούν στην αποδόμηση του Σχεδίου Αναν και σε μια λύση «α λα καρτ».
Οψόμεθα. Αρκεί να έχουμε και κατά νου και τη ρήση με την προίκα και τη νύφη. Πριν το γάμο, η μεν πρώτη είναι παχιά και η κοπέλα αδύνατη. Μετά τον υμέναιο, τα δεδομένα αλλάζουν.
K.T.