Οι αμερικανικές υπηρεσίες αντικατασκοπίας εκτιμούν ότι είναι πολύ νωρίς για να βγάλουν ασφαλή συμπεράσματα για το ποιός ευθύνεται για το μακελειό στη Μαδρίτη, αλλά επισημαίνουν ότι η επίθεση έχει ορισμένα χαρακτηριστικά που θυμίζουν τη βασκική αυτονομιστική οργάνωση ΕΤΑ και άλλα που θυμίζουν την Αλ Κάιντα.
«Θα είναι ομιχλώδης η κατάσταση για κάποιο διάστημα μέχρι να αρχίσουν οι ισπανικές αρχές τις νεκροψίες», δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος.
Οι αναλυτές των μυστικών υπηρεσιών αντιμετωπίζουν με επιφυλάξεις το μήνυμα της ισλαμικής οργάνωσης που διεκδίκησε την ευθύνη εξ ονόματος της Αλ Κάιντα, αν και δεν αποκλείουν την εμπλοκή ισλαμιστών.
«Αυτοί δεν είναι οι εκπρόσωποι της Αλ Κάιντα, αν και ισχυρίζονται κάτι τέτοιο», δήλωσε ένας αμερικανός αξιωματούχος, υπενθυμίζοντας ότι η οργάνωση αυτή έχει στο παρελθόν διεκδικήσει την ευθύνη για επιθέσεις, αλλά χωρίς να έχει αποσαφηνισθεί η σχέση της με την Αλ Κάιντα.
Το γεγονός ότι οι συντονισμένες επιθέσεις έχουν κάποια χαρακτηριστικά των χτυπημάτων της ΕΤΑ και άλλα της Αλ Κάιντα, οδηγεί ορισμένους αναλυτές στη θεωρία της συνεργασίας των δύο οργανώσεων.
«Υποθέτω ότι πρόκειται για κάτι τέτοιο, υπάρχουν ενδείξεις ότι ίσως η επίθεση έγινε από την Αλ Κάιντα σε συνεργασία την ΕΤΑ», δήλωσε ο επικεφαλής της Επιτροπής Αντικατασκοπίας της αμερικανικής Βουλής, Πόρτερ Γκος. «Βεβαίως και μπορεί να υπάρχει τέτοιου είδους σχέση», πρόσθεσε ο ρεπουμπλικανός βουλευτής από τη Φλόριντα.
«Πιστεύω ότι η Αλ Κάιντα συνεργάζεται με τρομοκρατικά στοιχεία σε πολλές χώρες στον κόσμο και χρησιμοποιεί αυτά τα στοιχεία, εκμεταλλεύεται την οργή και τον τοπικό χαρακτήρα αυτών των στοιχείων για να πλήττει στόχους σε ξένες χώρες», πρόσθεσε η βουλευτής Τζέιν Χάρμαν, του Δημοκρατικού Κόμματος.
Ωστόσο, επισήμανε ότι η μεθοδολογία του χτυπήματος στη Μαδρίτη δεν θυμίζει την ΕΤΑ. «Δεν πρόκειται για την τυπική υπογραφή της ΕΤΑ, άρα, υπάρχει πιθανότητα να πρόκειται για επίθεση σχεδιασμένη από την Αλ Κάιντα, που εκτελέσθηκε από μέλη της ΕΤΑ», πρόσθεσε η Τζέιν Χάρμαν.
Οι πολλαπλές εκρήξεις σε διαφορετικές τοποθεσίες μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα «θυμίζουν πολύ την Αλ Κάιντα», δήλωσε άλλος Αμερικανός αξιωματούχος.
Αλλοι επισημαίνουν ότι ασφαλή συμπεράσματα θα βγουν όταν απαντηθεί το ερώτημα εάν οι επιθέσεις έγιναν από καμικάζι ή χρησιμοποιήθηκαν βόμβες που είχαν τοποθετηθεί στα τρένα. Πάντως οι ισπανικές αρχές έχουν ανακοινώσει ότι πιθανότατα χρησιμοποιήθηκαν βαλίτσες παγιδευμένες με δεκάδες κιλά εκρηκτικών.