Τεχνολογία-Επιστήμη
Τετάρτη, 24 Δεκεμβρίου 2014 13:59

Θα μπορούσε ο νάνος-πλανήτης Δήμητρα να φιλοξενεί ζωή;

Τον επόμενο Μάρτιο, το διαστημόπλοιο Dawn της ΝΑΣΑ θα γίνει το πρώτο ρομποτικό σκάφος που «επισκέφθηκε» ποτέ τη Δήμητρα, ξεκινώντας αμέσως μετά μετρήσεις που θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να απαντήσουν στο κατά πόσο οι συνθήκες που επικρατούν στον νάνο-πλανήτη είναι ευνοϊκές για την ανάπτυξη ζωής. Το Dawn έχει βάλει «πλώρη» για τη Δήμητρα από τον Σεπτέμβριο του 2012, όταν ολοκλήρωσε τη μελέτη του αστεροειδή Εστία.

Τον επόμενο Μάρτιο, το διαστημόπλοιο Dawn της ΝΑΣΑ θα γίνει το πρώτο ρομποτικό σκάφος που «επισκέφθηκε» ποτέ τη Δήμητρα, ξεκινώντας αμέσως μετά μετρήσεις που θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να απαντήσουν στο κατά πόσο οι συνθήκες που επικρατούν στον νάνο-πλανήτη είναι ευνοϊκές για την ανάπτυξη ζωής. Το Dawn έχει βάλει «πλώρη» για τη Δήμητρα από τον Σεπτέμβριο του 2012, όταν ολοκλήρωσε τη μελέτη του αστεροειδή Εστία.

Η Δήμητρα είναι το μεγαλύτερο ουράνιο σώμα στη κύρια ζώνη αστεροειδών, ανάμεσα στον Άρη και τον Δία. Σύμφωνα με μερικούς επιστήμονες, η θερμοκρασία της αλλά και η ύπαρξη νερού την καθιστά ιδανικό υποψήφιο για την αναζήτηση εξωγήινων μικροοργανισμών.

«Δεν νομίζω πως η Δήμητρα είναι λιγότερο ενδιαφέρουσα από τη σκοπιά της αστροβιολογίας, συγκριτικά με άλλους πιθανά κατοικήσιμους κόσμους», ανέφερε πριν από λίγες ημέρες στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ένωσης Γεωφυσικής ο Γιάν-Γιάνγκ Λι, από το αμερικανικό Ινστιτούτο Πλανητικής Επιστήμης στην πόλη Τούσον της Αριζόνα.

Όπως πρόσθεσε ο Λι, οι βασικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη ζωής είναι νερό σε υγρή μορφή, κάποια πηγή ενέργειας, και η ύπαρξη ορισμένων χημικών «συστατικών – κυρίως άνθρακα, υδρογόνου, αζώτου, οξυγόνου, φώσφοροι και θείου. Όσον αφορά το «υγρό στοιχείο», οι έως τώρα ενδείξεις συνηγορούν στο ότι αφθονεί στη Δήμητρα. Κάτι που προκύπτει τόσο από την ολική πυκνότητά της, όσο και από το γεγονός πως ότι έχουν ανιχνευθεί ένυδρα ορυκτά στην επιφάνειά της.

Μάλιστα, σύμφωνα με τον Λι, το νερό φαίνεται πως αντιστοιχεί στο 40% του όγκου του νάνου-πλανήτη. «Στην πραγματικότητα, η Δήμητρα είναι το μεγαλύτερο “κοίτασμα” νερού στο εσώτερο ηλιακό σύστημα, με εξαίρεση τη Γη. Προς το παρόν, ωστόσο, δεν ξέρουμε αν ένα ποσοστό του βρίσκεται σε υγρή μορφή», πρόσθεσε.

Όσον αφορά την πηγή ενέργειας, η Δήμητρα θερμαίνεται σε ικανοποιητικό βαθμό από τον Ήλιο, από τη στιγμή που απέχει μόλις 2,8 αστρονομικές μονάδες (ΑU) από αυτόν. Σε αντίθεση, η Ευρώπη και ο Εγκέλαδος, δορυφόροι του Δία και του Κρόνου αντίστοιχα, στους οποίους θεωρείται εξίσου πιθανόν να έχει αναπτυχθεί ζωή, απέχουν 5,2 και 9 αστρονομικές μονάδες.

Το ερώτημα είναι αν η Δήμητρα έχει αποθηκευμένη θερμότητα και στο εσωτερικό της, όπως η Ευρώπη και ο Εγκέλαδος. Ένα ερώτημα που έκανε ακόμη πιο βάσιμο φέτος οι αστρονόμοι οι οποίοι ανακάλυψαν πίδακες ατμού να αναβλύζουν από τον νάνο-πλανήτη. Πάντως, σύμφωνα με τον Λι, εκτός από αποτέλεσμα της εσωτερικής θερμότητας, είναι πιθανό οι πίδακες να οφείλονται στη θέρμανση επιφανειακού πάγου από τον Ήλιο. 

Οι επιστήμονες ελπίζουν πως το Dawn θα εξηγήσει το φαινόμενο, φωτίζοντας αρκετά ακόμη άγνωστα στοιχεία για τη Δήμητρα. Το διαστημόπλοιο θα χαρτογραφήσει λεπτομερώς την επιφάνεια του νάνου-πλανήτη, στέλνοντας πίσω στη Γη πολλές πληροφορίες σχετικά τη γεωλογία και τις θερμοκρασιακές συνθήκες μέχρι τον Ιούλιο του 2015, όταν θα ολοκληρωθεί η αποστολή του.