Η επιλογή ομάδας προσανατολισμού (κατεύθυνσης όπως λέγαμε μέχρι τώρα) ξεκινά στη Β Λυκείου, τάξη στην οποία παίρνονται οι πρώτες αποφάσεις.
Η επιλογή ομάδας προσανατολισμού (κατεύθυνσης όπως λέγαμε μέχρι τώρα) ξεκινά στη Β Λυκείου, τάξη στην οποία παίρνονται οι πρώτες αποφάσεις. Οι προσφερόμενες επιλογές είναι δύο: Οι Ανθρωπιστικές Σπουδές και οι Θετικές Σπουδές. Τα μαθήματα των ομάδων προσανατολισμού διδάσκονται για πέντε ώρες την εβδομάδα και είναι για τις Ανθρωπιστικές Σπουδές Αρχαία Ελληνικά 3 ώρες την εβδομάδα και Αρχές Κοινωνικών Επιστημών 2 ώρες. Στις Θετικές Σπουδές διδάσκονται Φυσική 3 ώρες και Μαθηματικά 2 ώρες. Το σύνολο των διδασκομένων ωρών μαθημάτων προσανατολισμού διδάσκονται 5 ώρες την εβδομάδα σε σύνολο 35 ωρών, πράγμα που δείχνει ότι δεν δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις ομάδες προσανατολισμού.
Η Γ Λυκείου, αντίθετα, κυριαρχείται από τα μαθήματα των ομάδων προσανατολισμού, με τη διδασκαλία τους να περιλαμβάνει 20 διδακτικές ώρες από τις 33 του προγράμματος. Αν συνυπολογίσουμε και τις ώρες διδασκαλίας της Νέας Ελληνικής Γλώσσας και της Λογοτεχνίας για άλλες 6 ώρες έχουμε 26 ώρες την εβδομάδα διδασκαλία των μαθημάτων προσανατολισμού, με συνέπεια η τάξη αυτή να είναι σχεδόν αποκλειστικά αφιερωμένη στις πανελλήνιες εξετάσεις. Τα μαθήματα γενικής παιδείας που δεν εξετάζονται στις πανελλήνιες περιορίζονται στα απολύτως απαραίτητα: Ιστορία, Θρησκευτικά, Ξένη γλώσσα και Γυμναστική. Έτσι πιθανόν να περιοριστεί το φαινόμενο που κυριάρχησε τα τελευταία χρόνια να έχουμε μαθήματα δύο ταχυτήτων αυτά που εξετάζονται στις πανελλήνιες και τα παρακολουθούν προσεκτικά οι μαθητές και τα μαθήματα που δεν εξετάζονται στις πανελλήνιες που είναι αδιάφορα για τους περισσότερους μαθητές που βρίσκονται στο κυνήγι των μορίων για την εισαγωγή τους στις ανώτατες σχολές.
Η μεγάλη αλλαγή που καθιερώνεται με το νέο σύστημα εισαγωγής είναι ότι στην αρχή της Γ Λυκείου ο μαθητής επιλέγει την ομάδα προσανατολισμού και ένα μόνο επιστημονικό πεδίο εξειδίκευσης, τις σχολές του οποίου (και μόνο αυτές) θα μπορεί να δηλώσει στο μηχανογραφικό του. Μέχρι τώρα οι υποψήφιοι μπορούσαν να επιλέξουν τις σχολές μέχρι και δύο επιστημονικών πεδίων και αυτή η επιλογή γινόταν εν μέρει το Φεβρουάριο της Γ Λυκείου (με την επιλογή του 6ου μαθήματος γενικής παιδείας) αλλά κυρίως γινόταν με τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου και μάλιστα γνωρίζοντας τη βαθμολογία που έχει στις πανελλήνιες εξετάσεις.
Τώρα πρέπει μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου της Γ Λυκείου (στην αρχή της χρονιάς δηλαδή) να αποφασίσει οριστικά για το επιστημονικό πεδίο για την εισαγωγή στις σχολές του οποίου θα διαγωνιστεί. Τα επιστημονικά πεδία γίνονται έξι, μετά την εισαγωγή της πληροφορικής στα πανελληνίως εξεταζόμενα μαθήματα. Η επιλογή της ομάδας προσανατολισμού και του επιστημονικού πεδίου είναι ελεύθερη στη Γ Λυκείου, όπως ήταν πάντα σε όλα τα εξεταστικά συστήματα. Μερικές επιλογές, όμως, είναι αταίριαστες, καθώς απαιτούν από τους μαθητές να αναπληρώσουν γνώσεις που θα έπρεπε να πάρουν στη Β Λυκείου και πιθανόν δεν έχουν. Ένας μαθητής ο οποίος στη Β Λυκείου επέλεξε Θετικές Επιστήμες αν θέλει στη Γ Λυκείου να εισαχθεί στη Νομική θα πρέπει να επιλέξει τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες, πράγμα που επιτρέπεται. Για να είναι, όμως, ανταγωνιστικός στις εξετάσεις και να καταφέρει να εισαχθεί θα πρέπει να διαβάσει μόνος του τα Αρχαία προσανατολισμού της Β Λυκείου που δεν διδάχθηκε γιατί παρακολουθούσε τα μαθήματα της ομάδας προσανατολισμού των Θετικών Σπουδών. Ορίζοντας ως εύστοχη επιλογή την επιλογή ομάδας προσανατολισμού που δεν απαιτεί επιπλέον προσπάθεια για να καλυφθούν ελλείπουσες γνώσεις οι εύστοχες επιλογές για την Γ Λυκείου φαίνονται στο διάγραμμα.
Βασικό στοιχείο διαφοροποίησης του νέου συστήματος σε σχέση με το ισχύον είναι ότι η επιλογή ομάδας προσανατολισμού και επιστημονικού πεδίου γίνεται στην αρχή της Γ Λυκείου, πριν ο υποψήφιος δοκιμάσει τις δυνάμεις του στις πανελλήνιες. Αυτό εμπεριέχει τον κίνδυνο κάποιος υποψήφιος να επιθυμεί την εισαγωγή του στην Ιατρική, αλλά να μην έχει τις δυνατότητες να επικρατήσει στον ανταγωνισμό με τους άλλους υποψηφίους και να βρεθεί εγκλωβισμένος στις λίγες επιλογές σχολών που λογικά θα έχουν οι υποψήφιοι των επιστημών υγείας, όπως συνέβαινε στον καιρό των δεσμών με τους υποψήφιους της 2ης δέσμης. Απαιτείται λοιπόν ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή του επιστημονικού πεδίου εξειδίκευσης γιατί η λάθος επιλογή του μπορεί να αφήσει τον υποψήφιο εκτός τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Βέβαια μπορεί να αλλάξει πεδίο την επόμενη χρονιά και να δώσει ξανά εξετάσεις, αλλά αυτό είναι χάσιμο χρόνου και αποτελεί επιπλέον διάβασμα και προσπάθεια.
ΣΤΡΑΤΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΑΚΗΣ
Μαθηματικός - ερευνητής