Κόσμος
Πέμπτη, 15 Απριλίου 2004 19:28

Κραυγές και ψίθυροι

1955-59: Απελευθερωτικός αγώνας κατά των Αγγλων.

1959: Διάσκεψη Ζυρίχης: συμφωνία Ελλάδας-Τουρκίας σε σχέδιο επίλυσης (11 Φεβρουαρίου).

Διάσκεψη Λονδίνου: υπογραφή συμφωνίας από τους εκπροσώπουςτης Ελλάδας, της Τουρκίας, της Βρετανίας και των δύο κοινοτήτων της Κύπρου (19 Φεβρουαρίου). Μαζί με τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου υπογράφεται η Συνθήκη Εγγυήσεως (μεταξύ Κύπρου-Ελλάδας-Βρετανίας-Τουρκίας) και η Συνθήκη Συμμαχίας (Κύπρου-Ελλάδας-Τουρκίας). Στη βάση των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου γράφεται το σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

1960: Η Κύπρος αποκτά την ανεξαρτησία της. Ιδρυση Κυπριακής Δημοκρατίας (16 Αυγούστου).

1963: Ο Μακάριος υποβάλλει 13 σημεία για αλλαγή του συντάγματος (30 Νοεμβρίου). Αποχώρηση Τ/Κ αντιπροέδρου, Τ/Κ υπουργών και Τ/Κ δημοσίων υπαλλήλων, από την κυβέρνηση. Οι Τ/Κ συγκεντρώνονται σε περιοχές με αμιγή Τ/Κ πληθυσμό (θύλακες). Τα τουρκικά στρατεύματα που βρίσκονται στην Κύπρο βάσει της συνθήκης εγγυήσεως αναπτύσσονται στο βόρειο τμήμα της Λευκωσίας, καταλαμβάνοντας κυπριακό έδαφος. Εναρξη διακοινοτικών ταραχών (21 Δεκεμβρίου).Χάραξη ''πράσινης γραμμής'' (31 Δεκεμβρίου).

1964: Πενταμερής διάσκεψη στο Λονδίνο με τη συμμετοχή των τριών εγγυητριών δυνάμεων και των εκπροσώπων των δύο κοινοτήτων (Ιανουάριος). Οι ΗΠΑ και η Βρετανία υποβάλλουν σχέδιο λύσης που απορρίπτεται από την κυπριακή κυβέρνηση ως διχοτομικό (αρχές Φεβρουαρίου). Ψήφισμα 186 του ΣΑ ΟΗΕ για αποστολή ειρηνευτικής δύναμης των Ηνωμένων Εθνών (UNFICYP) στην Κύπρο και διορισμό μεσολαβητή για την προώθηση ειρηνικής επίλυσης του προβλήματος (4 Μαρτίου).Ιδρυση Εθνικής Φρουράς υπό την ηγεσία του στρατηγού Γεώργιου Γρίβα. Συμφωνία ελληνικής και κυπριακής κυβέρνησης για αποστολή ελληνικής μεραρχίας στην Κύπρο (30 Απριλίου). Σχέδιο πρώην ΥΠΕΞ ΗΠΑ, Ατσεσον, το οποίο προτείνει την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, με κυριότερο αντάλλαγμα την παραχώρηση μεγάλης στρατιωτικής βάσης στην Τουρκία στην περιοχή Καρπασίας. Το σχέδιο απορρίπτεται ως διχοτομικό, τόσο από την ελληνική όσο και από την κυπριακή κυβέρνηση. Εναρξη των γεγονότων της Τηλλυρίας (7 Αυγούστου). Τουρκικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν για πρώτη φορά την Κύπρο. Τερματισμός των συγκρούσεων με παρέμβαση ΣΑ (ψήφισμα 193 - 9/8). Νέο σχέδιο Ατσεσον απορρίπτεται και από τις δύο πλευρές.

1965: Εκθεση μεσολαβητή Γκάλο Πλάζα προς το ΓΓ του ΟΗΕ, Ου Θαντ (26 Μαρτίου).Ψήφισμα Γενικής Συνέλευσης (ΓΣ) του ΟΗΕ (18 Δεκεμβρίου).

1967: ''Επιχείρηση'' Κοφίνου (14 Νοεμβρίου). Ανάκληση στρατηγού Γρίβα από την Εθνική Φρουρά (Νοέμβριος). Αποχώρηση της ελληνικής μεραρχίας (Δεκέμβριος).Απόφαση ΣΑ ΟΗΕ για έναρξη διακοινοτικού διαλόγου (22 Δεκεμβρίου).

1968: Εναρξη διακοινοτικών συνομιλιών (24 Ιουνίου).

1974:Πραξικόπημα με την στήριξη της ελληνικής χούντας εναντίον του Προέδρου Μακαρίου (15 Ιουλίου).Ο Μακάριος διαφεύγει. Τουρκική εισβολή και ψήφισμα 353 ΣΑ ΟΗΕ (20 Ιουλίου). Συνομιλίες ΥΠΕΞ Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας (25-30/7) και υπογραφή της διακήρυξης της Γενεύης, η οποία προνοεί, μεταξύ άλλων, παύση των εχθροπραξιών και έναρξη συνομιλιών στις 8/8 στη Γενεύη με τη συμμετοχή Ε/Κ και Τ/Κ (30/7). Δεύτερη φάση τουρκικής εισβολής (14 Αυγούστου). Ψήφισμα 3212 ΓΣ ΟΗΕ (1η Νοεμβρίου). Ψήφισμα 365 ΣΑ ΟΗΕ (13 Δεκεμβρίου).

1975: Το Φεβρουάριο οι Τ/Κ ανακηρύσσουν το ''Τουρκικό Ομόσπονδο Κράτος της Κύπρου'', με ''πρόεδρο'' τον Ντενκτάς. Ψήφισμα 367 ΣΑ ΟΗΕ (12 Μαρτίου). Τρεις γύροι συνομιλιών στη Βιέννη, υπό την αιγίδα του ΓΓ (28 Απριλίου-3 Μαϊου, 5-7 Ιουνίου, 31 Ιουλίου-2 Αυγούστου). Συμφωνία για τους εγκλωβισμένους κατά τον τρίτο γύρο των συνομιλιών (''συμφωνία τρίτης Βιέννης''). Ψήφισμα της ΓΣ ΟΗΕ (20 Νοεμβρίου). Ψήφισμα ΓΣ ΟΗΕ για τους αγνοούμενους (9 Δεκεμβρίου).

1976: Συνομιλίες στη Βιέννη (17-20 Φεβρουαρίου). Προσφυγή της κυπριακής κυβέρνησης στη ΓΣ και ψήφισμα του Σώματος (12 Νοεμβρίου).

1977: Συνάντηση Μακαρίου-Ντενκτάς στην παρουσία του ειδικού αντιπροσώπου του ΓΓ, Πέρεζ Ντε Κουέγιαρ (27 Ιανουαρίου). Δεύτερη συνάντηση Μακαρίου-Ντενκτάς, παρουσία του ίδιου του ΓΓ, στην Κύπρο. Συμφωνία επί τεσσάρων σημείων (''συμφωνία κορυφής'', 12 Φεβρουαρίου).

1. Ανεξάρτητη, αδέσμευτη, δικοινοτική ομόσπονδη Δημοκρατία 2. Η εδαφική περιοχή που θα βρίσκεται υπό τη διοίκηση κάθε κοινότητας θα συζητηθεί υπό το φως της οικονομικής βιωσιμότητας και παραγωγικότητας και της ιδιοκτησίας γης 3. Θέματα αρχής όπως η ελευθερία διακίνησης, ελευθερία εγκατάστασης, το δικαίωμα της ιδιοκτησίας και άλλα σχετικά ζητήματα είναι ανοικτά σε συζήτηση λαμβάνοντας υπόψη τη θεμελιώδη βάση για ένα δικοινοτικό ομόσπονδο σύστημα και και ορισμένες πρακτικές δυσκολίες που είναι δυνατό να εγερθούν από την τουρκοκυπριακή κοινότητα. 4. Οι εξουσίες και οι λειτουργίες της κεντρικής ομόσπονδης κυβέρνησης θα είναι τέτοιες ώστε να εγγυώνται την ενότητα της χώρας, λαμβάνοντας υπόψη το δικοινοτικό χαρακτήρα του κράτους.

Οι δύο πλευρές συμφωνούν να επαναλάβουν τις συνομιλίες τους στη Βιέννη, στα τέλη Μαρτίου. Νέος γύρος διακοινοτικών συνομιλιών. Στις 24 Μαρτίου 1977 το Εθνικό Συμβούλιο, υπό την Προεδρία του Προέδρου Μακαρίου αποδέχεται διπεριφερειακή ομοσπονδία. Η τελική γενική πρόταση της Ελληνοκυπριακής πλευράς είναι για ''ανεξάρτητη, αδέσμευτη, δικοινοτική, διζωνική ομόσπονδη δημοκρατία.''

Η Ε/Κ πλευρά αποδέχεται για πρώτη φορά την διπεριφερειακή (διζωνική) ομοσπονδία (31 Μαρτίου-7 Απριλίου). Ψήφισμα ΓΣ (9 Νοεμβρίου).

1978: Διαβουλεύσεις ΓΓ με τις δύο πλευρές στην Κύπρο και με την Τουρκία. Οι Τ/Κ συμφωνούν να υποβάλουν συγκεκριμένες προτάσεις επί του συνταγματικού και του εδαφικού και εν συνεχεία ο ΓΓ, μετά από διαβουλεύσεις με τα μέρη, να αποφασίσει αν οι προτάσεις συνιστούν βάση για διαπραγματεύσεις, ώστε να συγκλιθεί νέος γύρος συνομιλιών (Ιανουάριος). Υποβολή προτάσεων εκ μέρους της Τ/Κ πλευράς (Απρίλιος). Με δήλωσή του, ο ΓΓ επιβεβαιώνει την ύπαρξη μεγάλων διαφορών μεταξύ των δύο πλευρών. Πρόταση Κυπριανού για αφοπλισμό (Μάιος). Ψήφισμα Τρίτης Επιτροπής ΓΣ ΟΗΕ για τους αγνοούμενους (12 Δεκεμβρίου).

1979: Συνάντηση Κυπριανού-Ντενκτάς (18-19 Μαϊου). Συνομολόγηση δεύτερης ''συμφωνίας κορυφής'', η οποία αποτελείται από 10 σημεία (19/5). Οι δύο πλευρές συμφωνούν να δώσουν προτεραιότητα στο ζήτημα της επανεγκατάστασης των Βαρωσίων (όπως αποκαλούν οι Τούρκοι τη νέα πόλη της Αμμοχώστου), υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Εναρξη νέου γύρου συνομιλιών και διακοπή τους μία εβδομάδα αργότερα (15-22 Ιουνίου). Ψήφισμα ΓΣ ΟΗΕ (20 Νοεμβρίου).

1980: Συμφωνία για επανάληψη των συνομιλιών με εναρκτήρια δήλωση του ΓΓ ΟΗΕ για ύπαρξη ''κοινού εδάφους'' μεταξύ των δύο πλευρών (6 Ιουνίου). Την επομένη, ο Ντενκτάς αποσύρει την υποστήριξή του στη νέα προσπάθεια του ΟΗΕ. Με δήλωσή του, ο ΓΓ επιρρίπτει σαφώς στην Τ/Κ πλευρά την ευθύνη για το αδιέξοδο. Διαβουλεύσεις του ειδικού αντιπροσώπου του ΓΓ, Ούγκο Γκόμπι, για την επανάληψη των συνομιλιών. Συμφωνία για επανέναρξή τους χωρίς προηγούμενες δεσμεύσεις ή όρους (Ιούλιος). Συνάντηση διαπραγματευτών Ιωαννίδη-Ονάν (9 Αυγούστου).Εναρξη πρώτου γύρου συνομιλιών (16 Σεπτεμβρίου). Η Ε/Κ πλευρά παρουσιάζει τις προτάσεις της για το συνταγματικό (Οκτώβριος).

1981: Η Τ/Κ πλευρά υποβάλλει τις προτάσεις της για το συνταγματικό (Ιανουάριος). Δημιουργία διεθνούς διερευνητικής επιτροπής για τους αγνοούμενους, βάσει προηγούμενου ψηφίσματος της ΓΣ (Απρίλιος). Η Τ/Κ πλευρά υποβάλλει προτάσεις για συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, καθώς και τις προτάσεις της επί του συνταγματικού και του εδαφικού, συμπεριλαμβανομένου και χάρτη. Η Ε/Κ πλευρά καταθέτει τις απόψεις της επί των Τ/Κ προτάσεων (5, 26 Αυγούστου, αντίστοιχα). Η Ε/Κ πλευρά υποβάλλει επεξεργασμένες προτάσεις των θέσεών της επί του συνταγματικού και του εδαφικού (9 Σεπτεμβρίου). Ψήφισμα Τρίτης Επιτροπής ΓΣ ΟΗΕ για τους αγνοούμενους (4 Δεκεμβρίου).

1982: Εναρξη γύρου συναντήσεων της διερευνητικής επιτροπής για τους αγνοούμενους, στη Λευκωσία (10 Φεβρουαρίου). Η Τ/Κ ηγεσία αποφασίζει να δώσει τίτλους ιδιοκτησίας επί των Ε/Κ περιουσιών σε Τ/Κ και εποίκους από την Τουρκία (Ιούλιος). Ψήφισμα Τρίτης Επιτροπής ΓΣ για τους αγνοούμενους (9 Δεκεμβρίου).

1983: Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το θέμα των αγνοουμένων (11Ιανουαρίου). Συνάντηση Κυπριανού-ΓΓ στο Παρίσι (24 Απριλίου). Ψήφισμα ΓΣ ΟΗΕ (13 Μαϊου). Η ''Βουλή'' των Κατεχομένων εγκρίνει ψήφισμα για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος περί ανακήρυξης κράτους στη βόρεια Κύπρο (17 Iουνίου). Ο ΓΓ ΟΗΕ ανακοινώνει σε διάσκεψη Τύπου στη Γενεύη την πρόθεσή του να αναλάβει νέα προσπάθεια για την αναζήτηση λύσης στο Κυπριακό (7 Ιουλίου). Ο ΓΓ μεταφέρει στις δύο πλευρές ανεπίσημο και εμπιστευτικό έγγραφο με προτάσεις επί του συνταγματικού και του εδαφικού (8 Αυγούστου). Η Ε/Κ πλευρά επιδίδει στο ΓΓ τις απαντήσεις της επί του εγγράφου του (30 Σεπτεμβρίου). Ανακήρυξη ψευδοκράτους (15 Νοεμβρίου). Ψήφισμα 541 ΣΑ ΟΗΕ (18 Νοεμβρίου), με το οποίο καταδικάζεται η μονομερής ανακήρυξη του ψευδοκράτους.

1984: Σχέδιο πέντε σημείων ΓΓ (18 Απριλίου). Ψήφισμα 550 ΣΑ (κατά εποικισμού Βαρωσίων - 11 Μαϊου). Εκ του σύνεγγυς συνομιλίες (χωριστές συναντήσεις του ΓΓ με τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων - Αύγουστος).

1985: Συνάντηση υψηλού επιπέδου Κυπριανού-Ντενκτάς (Ιανουάριος). Ο ΓΓ παρουσιάζει δήλωση και ενοποιημένο σχέδιο συμφωνίας (Απρίλιος), το οποίο απορρίπτει ο Ντενκτάς (Αύγουστος).

1986: Νέο έγγραφο του ΓΓ (29 Μαρτίου). Αντιρρήσεις της Ε/Κ πλευράς. Επιστολές Κυπριανού προς τον ΓΓ (20 Απριλίου, 10 Ιουνίου). Επιστολές Ντενκτάς προς τον ΓΓ, με τις οποίες αποδέχεται το έγγραφο (21, 27 Απριλίου).

1987: Πρόταση της κυπριακής κυβέρνησης για διάλυση της Εθνικής Φρουράς (Ιούλιος). Ομιλία Κυπριανού στη ΓΣ του ΟΗΕ (Οκτώβριος).

1988: Εκλογή Βασιλείου στην προεδρία της Δημοκρατίας (Φεβρουάριος). Συνάντηση Βασιλείου-Ντενκτάς στη Γενεύη (24 Αυγούστου).

1989: Προτάσεις της Ε/Κ πλευράς για λύση (30 Ιουνίου). Δέσμη Ιδεών ΓΓ Γκάλι(Ιούλιος).

1990: Από τις 26 Φεβρουαρίου έως τις 2 Μαρτίου πραγματοποιούνται συναντήσεις των Βασιλείου-Ντενκτάς στη Νέα Υόρκη. Ο ΓΓ κηρύσσει το τέλος των συνομιλιών και με δήλωσή του επιρρίπτει την ευθύνη για το αδιέξοδο στον Ντενκτάς. Ψήφισμα 649 ΣΑ (12 Μαρτίου). Από τον Ιούνιο έως το Δεκέμβριο οι αντιπρόσωποι του ΓΓ συναντώνται χωριστά με τους Βασιλείου-Ντενκτάς. Αναφορά στο Κυπριακό γίνεται κατά τη διάρκεια της συνάντησης κορυφής ΗΠΑ-Σοβιετικής Ενωσης (Ιούνιος). Στις 4 Ιουλίου η Κύπρος καταθέτει αίτηση για ένταξη στην ΕΟΚ. Αντιδρώντας, οι Τ/Κ απειλούν να εποικίσουν την Αμμόχωστο. Εκθεση ΓΓ προς το ΣΑ (12/7). Το Σεπτέμβριο το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΟΚ παραπέμπει την αίτηση της Κύπρου στην Επιτροπή για εξέταση, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται από τη Συνθήκη της Ρώμης.

1991: Τον Ιανουάριο ξεσπά ο πόλεμος στον Κόλπο. Το Μάρτιο το ψευδοκράτος υποβάλλει αίτηση να γίνει πλήρες μέλος της Οργάνωσης Ισλαμικής Διάσκεψης (ΟΙΔ). Προφορική έκθεση ΓΓ προς το ΣΑ (27/3). Ενημέρωση ΣΑ ότι οι συζητήσεις που διεξάγονταν από το Μάρτιο δεν είχαν καταφέρει να προχωρήσουν στα κύρια θέματα (27/6). Τον Ιούλιο η Τουρκία επιβεβαιώνει συμφωνία που είχε σχεδιαστεί τον Ιούνιο για κατάργηση της χρήσης διαβατηρίων με το ψευδοκράτος. Επίσκεψη Μπους στην Ελλάδα (18/7). Τον ίδιο και τον επόμενο μήνα (Αύγουστος) οι εκπρόσωποι του ΓΓ διεξάγουν συνομιλίες για το Κυπριακό στην Κύπρο, την Ελλάδα και την Τουρκία. Εκθεση ΓΓ προς το ΣΑ (Οκτώβριος - 8/10). Ψήφισμα 716 ΣΑ (12/10).

1992: Επιστολές ΓΓ προς τους πρωθυπουργούς της Ελλάδας και της Τουρκίας (Ιανουάριος, 9/1). Συνάντηση ΓΓ με Βασιλείου-Ντενκτάς (20, 21/1).Πρώτος γύρος συνομιλιών εκπροσώπων ΓΓ με τους Βασιλείου-Ντενκτάς (5-9/2). Απαντήσεις Μητσοτάκη, Ντεμιρέλ στις επιστολές του ΓΓ (Φεβρουάριος, 13, 16/2). Επίσκεψη εκπροσώπων ΓΓ στην Τουρκία (18-20/2), στην Κύπρο (συναντήσεις με Ντενκτάς,25-27/2) και στην Ελλάδα (28, 29/2). Συνάντηση ΓΓ με Βασιλείου-Ντενκτάς (26, 30/3). Εκθεση ΓΓ προς το ΣΑ ( Δέσμη Ιδεών Γκάλι, 3/4). Ψήφισμα 750 ΣΑ ΟΗΕ (10/4). Επίσκεψη αντιπροσώπων ΓΓ σε Κύπρο, Ελλάδα, Τουρκία (8-15/5).Επιστολές ΓΓ προς Βασιλείου-Ντενκτάς, με τις οποίες τους καλεί σε συνάντηση στη Νέα Υόρκη για ένα πλαίσιο συμφωνίας επί της Δέσμης Ιδεών (1/6). Χωριστές συναντήσεις (εκ του σύνεγγυς συνομιλίες) του ΓΓ με Βασιλείου-Ντενκτάς στην έδρα του ΟΗΕ (18-23/6). Δήλωση ΣΑ ΟΗΕ (13/7). Επανάληψη των εκ του σύνεγγυς συνομιλιών (15/7-11/8). Ο ΓΓ παρουσιάζει το κείμενο της Δέσμης Ιδεών μαζί με χάρτη, ο οποίος περιλαμβάνει τις προτεινόμενες εδαφικές διευθετήσεις (15/7). Κοινές συναντήσεις (12, 13, 14/8). Συμφωνία επανάληψης κοινών συζητήσεων στην έδρα του ΟΗΕ στις 26/10. Εκθεση ΓΓ προς το ΣΑ ΟΗΕ (21/8). Ψήφισμα 774 ΣΑ ΟΗΕ (υιοθέτηση Δέσμης Ιδεών, χάρτη - 26/8). Επίσκεψη αντιπροσώπων ΓΓ σε Κύπρο,Ελλάδα, Τουρκία (9-22/10). Κοινές συναντήσεις των δύο ηγετών υπό την προεδρία του ΓΓ (28/10). Εκθεση ΓΓ, πρόταση για ΜΟΕ (19/11). Ψήφισμα ΣΑ ΟΗΕ (24/11).

1993: Εκλογή Κληρίδη στην προεδρία της Δημοκρατίας (28/2). Συνομιλίες Κληρίδη και Ντενκτάς υπό την αιγίδα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη για την προώθηση του πακέτου των ΜΟΕ (24/5-1/6). Κληρίδης-Παπανδρέου αποφασίζουν την ένταξη της Κύπρου στον ενιαίο αμυντικό χώρο της Ελλάδας (''ενιαίο αμυντικό δόγμα''- Νοέμβριος). Πρόταση Κληρίδη για απαστρατιωτικοποίηση (17/12).

1994: Εκ του σύνεγγυς συνομιλίες. Ατυπο έγγραφο με την τελική πρόταση του ΟΗΕ επί των ΜΟΕ το οποίο αποδέχεται η Ε/Κ πλευρά (21/3). Διαβουλεύσεις στη Βιένη, με τη συμμετοχή εκπροσώπων των Τ/Κ, των ΗΠΑ, του ΟΗΕ και της Τουρκίας (11-12/5). Απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων κρίνει ως παράνομη την εισαγωγή στα κράτη-μέλη της ΕΕ προϊόντων από τα Κατεχόμενα (5/7). Ψήφισμα 939 ΣΑ ΟΗΕ (29/7). Η Βουλή των ΗΠΑ καλεί τον πρόεδρο Κλίντον να διεξαγάγει έρευνα για τη διακρίβωση της τύχης πέντε αμερικανών αγνοουμένων (1/8). Πέντε άτυπες συναντήσεις Κληρίδη-Ντενκτάς στην κατοικία του αναπληρωτή ειδικού αντιπροσώπου του ΓΓ στη Λευκωσία (18-31/10).

1995: Διορισμός προσωπικού απεσταλμένου του προέδρου Κλίντον για το Κυπριακό (5/1).Επιστολές Κλίντον προς τους Κληρίδη-Ντενκτάς με τις οποίες τους καλεί να εφαρμόσουν τα ΜΟΕ (23/1). Το συμβούλιο ΥΠΕΞ της ΕΕ αποφασίζει ότι οι διαπραγματεύσεις ένταξης της Κύπρου θα ξεκινήσουν έξι μήνες μετά το τέλος της Διακυβερνητικής Διάσκεψης του 1996 για την αναθεώρηση της συνθήκης του Μάαστριχτ (6/3). Επανεκλογή Ντενκτάς στην ''προεδρία'' του ψευδοκράτους (22/4). Πρωτοβουλία ΗΠΑ-Βρετανίας στο Κυπριακό, μυστικές συνομιλίες στο Λονδίνο (21-24/5). Διορισμός επικεφαλής των ερευνών για τη διακρίβωση της τύχης πέντε αμερικανών αγνοουμένων (17/5). Ψήφισμα 1000 ΣΑ ΟΗΕ για την παράταση της θητείας της UNFICYP (23/6). Ψήφισμα της Βουλής των ΗΠΑ για την αποστρατιωτικοποίηση της Κύπρου (18/9). Ερωτηματολόγιο ΗΠΑ σε Κληρίδη-Ντενκτάς επί έξι θεμάτων που αφορούν τις βασικές πτυχές του Κυπριακού (Οκτώβριος). Διαδηλώσεις μαθητών στη νεκρή ζώνη, σύγκρουση με την UNFICYP (9/11).

1996: Διορισμός νέου ειδικού αντιπροσώπου του ΓΓ ΟΗΕ στην Κύπρο (Χαν, Απρίλιος).Διορισμός βρετανού ειδικού απεσταλμένου (Χάνι, Μάιος). Δολοφονία εθνοφρουρού στη νεκρή ζώνη της Λευκωσίας (19/6). Η πορεία των μοτοσικλετιστών -δολοφονίες Ισαάκ, Σολωμού (11, 14/8). Δολοφονία Τ/Κ στρατιώτη στον Αγιο Κενδέα (8/9). Δολοφονία Κακουλλή (13/10). Επίσκεψη Κάβανο σε Ελλάδα και Κύπρο -πρόταση για μορατόριουμ (13-15/11). Δεκάλογος Ρίφκιντ (15, 16/12). Απόφαση Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για υπόθεση Λοϊζίδου (18/12). Ψήφισμα 1092 ΣΑ ΟΗΕ (23/12).

1997: Υπογραφή συμβολαίων S300 (4/1). Ο ΓΓ ΟΗΕ διορίζει ειδικό σύμβουλό του για το Κυπριακό τον Ντιέγκο Κόρντοβεζ (18/4). Προσωπικός απεσταλμένος του προέδρου Κλίντον ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ (4/6). Πρώτος γύρος απευθείας συνομιλιών στο Τράουτμπεκ. Υποβολή εγγράφου Κόρντοβεζ (9-12/7). Η ΕΕ προτείνει την έναρξη προενταξιακού διαλόγου με πέντε χώρες της πρώην ανατολικής Ευρώπης και την Κύπρο (15/7). Συμφωνία Κληρίδη-Ντενκτάς για αγνοούμενους (31/7). Υπογραφή συμφωνίας μερικής ενσωμάτωσης των Κατεχομένων στην Τουρκία, δημιουργία ''συμβουλίου σύνδεσης'' (6/8). Δεύτερος γύρος απευθείας συνομιλιών στην Γκλιόν. Ο Ντενκτάς απορρίπτει τροποποιημένη εκδοχή του εγγράφου Κόρντοβεζ (11-15/8). Σε αποτυχία καταλήγουν οι προσπάθειες των ΗΠΑ να διατηρηθεί ο διάλογος:Συναντήσεις Κληρίδη-Ντενκτάς στη Λευκωσία για θέματα ασφαλείας, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ (26-29/9) και παρουσία Χόλμπρουκ (11/11). Η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ στο Λουξεμβούργο αποφασίζει την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Κύπρο και άλλες έντε χώρες της πρώην ανατολικής Ευρώπης, απορρίπτοντας την υποψηφιότητα της Τουρκίας (13/12). Διακοπή των διακοινοτικών συνομιλιών.

1998: Επανεκλογή Κληρίδη στην προεδρία (Φεβρουάριος). Ο Ντενκτάς εμμένει στην αναγνώριση του ψευδοκράτους, οδηγώντας σε αποτυχία την αποστολή Κόρντοβεζ (18-21/3). Έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων (30/3).Η επιμονή Ντενκτάς στην εκπλήρωση τριών όρων-''πακέτο'' (αναγνώριση του ψευδοκράτους, απόσυρση αίτησης κυπριακής ένταξης στην ΕΕ και άρση του λεγόμενου οικονομικού εμπάργκο προς το ψευδοκράτος) οδηγούν σε αποτυχία και την αποστολή Χόλμπρουκ (1/5). Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επιδικάζει ποσό τριακοσίων χιλιάδων κυπριακών λιρών στην Τιτίνα Λοϊζίδου ως αποζημίωση για τη στέρηση του δικαιώματος χρήσης της ιδιοκτησίας της στην Κερύνεια, λόγω της τουρκικής εισβολής και κατοχής (29/7). Ο Ντενκτάς προτείνει την εγκαθίδρυση συνομοσπονδίας μεταξύ ''δύο κρατών'' στην Κύπρο (31/8). Εναρξη εκ του σύνεγγυς επαφών Χέρκους (16/10). Ματαιώνεται η εγκατάσταση των S300 (29/12).

1999: Πρόταση G8 για έναρξη συνομιλιών το φθινόπωρο (20/6). Αποτυχία αποστολής Μόουζες στην Κύπρο (19-21/10). Επίσκεψη Κλίντον στην Τουρκία και στην Ελλάδα (Νοέμβριος). Εναρξη εκ του σύνεγγυς συνομιλιών στη Νέα Υόρκη (3 Δεκεμβρίου). Σύνοδος κορυφής ΕΕ στο Ελσίνκι: άρση του ελληνικού βέτο στην υποψηφιότητα της Τουρκίας - αποσύνδεση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Κύπρου από την επίλυση του Κυπριακού (11/12). Λήξη πρώτου γύρου εκ των σύνεγγις συνομιλιών (14/12).

2000: Δεύτερος γύρος εκ του σύνεγγυς συνομιλιών (Γενεύη (31/1-8/2). Επισκέψεις ντε Σότο (29/2-8/3), ξένων αντιπροσώπων (Μόουζες 7-13/11, Χάνι 13-14/3), Φερχόιγκεν (23-25/3). Αναβολή τρίτου γύρου (επρόκειτο να ξεκινήσει στις 23 Μαϊου στη Νέα Υόρκη), λόγω ασθένειας Κληρίδη. Μέτρα του ψευδοκράτους κατά της UNFICYP, λόγω παράλειψης addendum από το ψήφισμα του ΣΑ ΟΗΕ (29/6), προέλαση στα Στροβίλια (1/7). Τρίτος γύρος εκ του σύνεγγυς συνομιλιών σε δύο φάσεις (5-12/7 και 24/7-1/8). Τέταρτος γύρος στη Νέα Υόρκη, εναρκτήρια δήλωση Ανάν (12-26/9). Πέμπτος γύρος στη Γενεύη (1-10/11). Σύσκεψη στην Αγκυρα, απόφαση για αποχώρηση της τουρκοκυπριακής πλευράς από τις συνομιλίες (24/11). Ψήφισμα 1331 ΣΑ ΟΗΕ (13/12).

2001: Συνεδρία συμβουλίου σύνδεσης Τουρκίας-Κατεχομένων. Έγκριση ''σχεδίου δράσης'', υπογραφή πρωτοκόλλου συνεργασίας. Οικονομική βοήθεια 350 εκατομμυρίων δολαρίων στο ψευδοκράτος για τα επόμενα τρία χρόνια (12/1). Το Κυπριακό στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Τουρκίας για τη σύγκλιση με την ΕΕ (19/3). Καταδίκη Τουρκίας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για μαζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο από το 1974 και μετά (10/5). Απόφαση τουρκικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας: καμία επιστροφή στην προ του 1974 κατάσταση (29/5). Έκθεση ΓΓ ΟΗΕ για την UNFICYP, χωρίς addendum - ευθύνες στον Ντενκτάς για τη διακοπή των συνομιλιών (4/6), ψήφισμα 1354 ΣΑ (15/6). Αποφάσεις συνόδου κορυφής ΕΕ στο Γκέτεμποργκ - ολοκλήρωση ενταξιακών διαπραγματεύσεων έως το 2002, συμμετοχή στις ευρωεκλογές του 2004 (16/6). Πρόσκληση Ανάν για συνομιλίες - ο Ντενκτάς απορρίπτει (5/9). Πρόσκληση Ντενκτάς στον Κληρίδη για ''από καρδιάς'' συνομιλίες πρόσωπο με πρόσωπο (συνέντευξη στο Ρόιτερ, 19/11). Νέα επιστολή (13/11), τρίτη επιστολή Ντενκτάς (δηλώσεις Ντενκτάς, 16/11). Ο Κληρίδης αποδέχεται την πρόταση Ντενκτάς (19/11). Συζήτηση κεκλεισμένων των θυρών για το Κυπριακό στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ύστερα από αίτημα 126 βουλευτών από όλα τα κόμματα (23/11). Συνάντηση Κληρίδη-Ντενκτάς στην κατοικία Βλόσοβιτς. Συμφωνία για έναρξη απευθείας συνομιλιών στα μέσα Ιανουαρίου στην Κύπρο (4/12). Δείπνο Ντενκτάς στον Κληρίδη και τον ντε Σότο (5/12). Ανταποδοτικό δείπνο Κληρίδη στον Ντενκτάς παρουσία Βλόσοβιτς (29/12).

2002: Συναντήσεις Κληρίδη-Ντενκτάς στην κατοικία Βλόσοβιτς για το θέμα των αγνοουμένων (11/1). Έναρξη απευθείας συνομιλιών (16/1). Τέλος Α΄ γύρου (19/2). Β΄γύρος (1-27/3). Γ' γύρος (9-29/4). Ο Ντενκτάς καταθέτει σχέδιο συνολικής λύσης (29/4). Απάντηση Κληρίδη στο έγγραφο Ντενκτάς (2/5). Το ΣΑ ΟΗΕ καλεί τα δύο μέρη, ''ιδιαίτερα την τουρκική πλευρά'', να συνεργαστούν πλήρως με τον ντε Σότο (3/5). Έναρξη Δ΄γύρου (7/5). Επίσκεψη Ανάν (14-16/5). Λύση μέχρι τον Ιούνιο των τεσσάρων βασικών πτυχών (συνταγματικό, ασφάλεια, εδαφικό, περιουσίες). Απόφαση για επέκταση των ''χωρικών υδάτων'' του ψευδοκράτους στα 12 μίλια (30/5). Το τουρκικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας ζητεί από την ΕΕ συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων (30/5). Σε αδιέξοδο καταλήγει η συνάντηση Κληρίδη-Ντενκτάς για το θέμα της ασφάλειας λόγω υπαναχώρησης του Ντενκτάς από προηγούμενες θέσεις του (5/6). Δηλώσεις Χάνι στο CNN Turk για λύση δύο χωριστών κρατών, διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και δημιουργία ενός νέου κράτους (διάβημα Κασουλίδη, 17/6). Σύνοδος κορυφής ΕΕ στη Σεβίλη (22/6). Ο Κληρίδης παρουσιάζει τις θέσεις της ε/κ πλευράς για το εδαφικό: 24% υπό τ/κ διοίκηση (25/6). Λήξη Δ΄ γύρου, κατάθεση άτυπου εγγράφου ε/κ πλευράς για το βελγικό μοντέλο (2/7). Επίσκεψη νέου τούρκου ΥΠΕΞ Γκιουρέλ στα Κατεχόμενα (19-21/7). Έναρξη Ε΄γύρου (16/7). Ο Ντενκτάς καταθέτει άτυπο έγγραφο για το εδαφικό (30/7). Πρόσκληση Ανάν για συνομιλίες στις 6 Σεπτεμβρίου στο Παρίσι (31/7). Λήξη Ε΄ γύρου (2/8). Έναρξη Στ΄ γύρου (27/8). Συνάντηση Ανάν-Κληρίδη-Ντενκτάς στο Παρίσι. Νέα πρόσκληση για συνάντηση στις 3 και 4 Οκτωβρίου στη Νέα Υόρκη (6/9). Ο Ντενκτάς επιδίδει ''βελτιωμένη'' εκδοχή του εγγράφου της 29ης Απριλίου με το ''όραμά'' του για λύση του Κυπριακού (11/9). Συνάντηση Ανάν-Κληρίδη-Ντενκτάς στη Νέα Υόρκη - δημιουργία δύο τεχνικών επιτροπών που θα ασχοληθούν με ζητήματα ισχυουσών συνθηκών και μελλοντικών θεσμών σε ένα μελλοντικό κράτος (3-4/10). Επίδοση σχεδίου Ανάν (11/11). Η ε/κ πλευρά αποδέχεται την έναρξη διαπραγματεύσεων στη βάση του σχεδίου Ανάν (18/11) - και η τουρκοκυπριακή, με καθυστέρηση εννέα ημερών (27/11). Η ε/κ και η τ/κ πλευρά επιδίδουν τα σημεία για τα οποία ζητούν διευκρινίσεις ή επιθυμούν διαπραγμάτευση (5/12). Επίδοση αναθεωρημένου σχεδίου Ανάν (10/12). Αποτυγχάνουν οι διαπραγματεύσεις για επίλυση του κυπριακού στην Κοπεγχάγη - η ΕΕ αποφασίζει την ένταξη της Κύπρου χωρίς όρους και προϋποθέσεις το Μάιο του 2004 - αναστέλλεται η εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου στα κατεχόμενα (13/12).

2003: Ξαναρχίζουν οι απευθείας συνομιλίες (15/1). Η τουρκοκυπριακή και η ελληνοκυπριακή πλευρά υποβάλλουν τις προτάσεις τους για αλλαγές του σχεδίου Ανάν (27 και 29/1, 29 και 31/1, αντίστοιχα). Νέος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας εξελέγη ο Τάσσος Παπαδόπουλος (16/2). Επίσκεψη Ανάν σε Τουρκία, Ελλάδα και Κύπρο. Επίδοση νέου αναθεωρημένου σχεδίου (26/2). Πρόσκληση για τις 10 Μαρτίου στη Χάγη (28/2). Αποτυχία διαπραγματεύσων στη Χάγη (10/3). Υπογραφή συνθήκης προσχώρησης της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Στοά του Αττάλου (16/4), επίσκεψη Σημίτη στην Κύπρο (18/4). Το κατοχικό καθεστώς αποφασίζει τη μερική άρση των περιορισμών στη διακίνηση (23/4). Η κυβέρνηση ανακοινώνει μέτρα για τη στήριξη των Τουρκοκυπρίων (30/4). Η τουρκική κυβέρνηση ανακοινώνει το άνοιγμα των τουρκικών συνόρων στους Ελληνοκύπριους από τις 22/5 (17/5). Η ΕΕ ανακοινώνει μέτρα για οικονομική στήριξη των Τουρκοκυπρίων περιλαμβανομένης και της εξαγωγής τουρκοκυπριακών προϊόντων μέσω της Κυπριακής Δημοκρατίας (3/6). Ο βρετανός ΥΠΕΞ ανακοινώνει την αποχώρηση Χάνι από τη θέση του ειδικού απεσταλμένου για το κυπριακό (4/6). Επιστολή Ντενκτάς προς ΓΓ ΟΗΕ - προτείνει επιστροφή των ελλήνων κατοίκων των Βαρωσίων με αντάλλαγμα το άνοιγμα του αεροδρομίου της Λευκωσίας για χρήση και από τις δύο πλευρές (11/7) - πρόταση Ντενκτάς στον ΟΗΕ για εκκαθάριση των ναρκοπεδίων (24/7). Ο ΓΓ ΟΗΕ αναθέτει νέα καθήκοντα στον ντε Σότο (7/8). Επαφές Παπαδόπουλου στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο των εργασιών της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ - ομιλία και συνάντηση με τον ΓΓ ΟΗΕ - εν αναμονή των εκλογών στα κατεχόμενα (25/9). Έγκριση ψηφίσματος 1517 από ΣΑ ΟΗΕ για UNFICYP (Οκτώβριος). Η Τουρκία ''καταβάλλει'' την αποζημίωση που επεδίκασε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Τιτίνα Λοϊζίδου από την Κερύνεια για αποστέρηση της περιουσίας της στα Κατεχόμενα (2/12) - εκλογές στα κατεχόμενα - νίκη της αντιπολίτευσης σε ψήφους αλλά ισοκατανομή των εδρών στη «βουλή› - πρώτο το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα του Μεχμέτ Αλί Ταλάτ (14/12) -επιστολή Παπαδόπουλου προς Ανάν για επανάληψη των συνομιλιών (17/12) -επιστολή Μπους σε Σημίτη.

2004: Ιανουάριος: επιστολές Μπους προς Ερντογάν και Παπαδόπουλο - το τουρκικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας αποφασίζει την αποδοχή του σχεδίου Ανάν ως σημείου αναφοράς για ταχεία λύση στο κυπριακό στη βάση των λεγόμενων πραγματικοτήτων (23/1) - συνάντηση Ερντογάν με Ανάν στη Γενεύη (24/1) και στην Ουάσινγκτον με Μπους (28/1) - συνάντηση Παπαδόπουλου-Ανάν στις Βρυξέλλες (31/1). Σχηματισμός «κυβέρνησης› συνασπισμού στα κατεχόμενα - «πρωθυπουργός› ο Ταλάτ - «αντιπρόεδρος› και «υπουργός Εξωτερικών› ο Σερντάρ Ντενκτάς (13/1). Φεβρουάριος: επιστολές Ανάν προς Παπαδόπουλο-Ντενκτάς και Ελλάδα-Τουρκία-Βρετανία για έναρξη συνομιλιών στη Νέα Υόρκη (5/2) - έναρξη συνομιλιών στη Νέα Υόρκη (13/2) - συμφωνία για έναρξη απευθείας συνομιλιών στη Λευκωσία (19/2-22/3) και, εάν δεν υπάρξει συμφωνία, συνάντηση των δύο πλευρών με τη συμμετοχή της Ελλάδας και της Τουρκίας έως τις 29/3 - εάν δεν υπάρξει συμφωνία ο ΓΓ ΟΗΕ θα συμπληρώσει το κείμενο που θα τεθεί σε χωριστά δημοψηφίσματα (13/2) - έναρξη απευθείας συνομιλιών (19/2). Μάρτιος: λήξη απευθείας συνομιλιών (22/3) - έναρξη διευρυμένων συνομιλιών, με τη συμμετοχή της Ελλάδας και της Τουρκίας, στο Μπούργκενστοκ κοντά στη Λουκέρνη (24/3) - επίδοση (τέταρτου) σχεδίου Ανάν (29/3) - η ελληνοκυπριακή και η τουρκοκυπριακή πλευρά επιδίδουν τις απαντήσεις τους (30/3) - παράδοση τελικού (πέμπτου) σχεδίου Ανάν το οποίο θα παραπεμφθεί στις 24/4 σε δημοψηφισματα (31/3 - πρώτες πρωινές ώρες 1ης Απριλίου).