Χωρίς το κλασσικό χάπι εντ «και ζήσαν αυτοί καλά», αλλά αφήνοντας ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα με τη φράση «ούτε καλά… ούτε τέλεια… ούτε wow! Αλλά… όσο καλύτερα μπορούσαν… Κι εμείς;… Θα δούμε», ένα παραμύθι έγινε όπερα και… για παιδιά.
Χωρίς το κλασσικό χάπι εντ «και ζήσαν αυτοί καλά», αλλά αφήνοντας ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα με τη φράση «ούτε καλά… ούτε τέλεια… ούτε wow! Αλλά… όσο καλύτερα μπορούσαν… Κι εμείς;… Θα δούμε», ένα παραμύθι έγινε όπερα και… για παιδιά.
Σαν ένα ανατρεπτικό παραμύθι, όπου όλα είναι λίγο «πειραγμένα» και τίποτα δεν «είναι», όπως «φαίνεται» στην αρχή, και με στόχο όχι να δώσει απαντήσεις, αλλά να γεννήσει ερωτήματα, η όπερα του Νίκου Κυπουργού, σε λιμπρέτο και σκηνοθεσία του Θωμά Μοσχόπουλου, «Προσοχή! Ο πρίγκιπας λερώνει», μετά τη μεγάλη της επιτυχία, παρουσιάζεται από την Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ), για δεύτερη χρονιά, στο θέατρο Ολύμπια.
Απευθυνόμενη σε όλες τις ηλικίες, η όπερα βασίζεται στο διάσημο παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, «Ο πρίγκιπας χοιροβοσκός», αναμειγνύοντας το δράμα με την κωμωδία, το συναίσθημα με τον κυνισμό και τη γοητεία με την απογοήτευση. Πρίγκιπες και πριγκίπισσες που είναι και λίγο «βρωμόπαιδα», λασπωμένα ζωάκια με πολύ… μα πάρα πολύ «ανθρώπινα» στοιχεία στον χαρακτήρα τους, μεγάλοι που φέρονται σαν παιδάκια και «παιδιά» που ωριμάζουν, πρωτοστατούν σε μια ιστορία, που δημιουργήθηκε κατά παραγγελία της ΕΛΣ.
Ένα παραμύθι πιο πραγματικό
Όπως εξηγεί ο Θωμάς Μοσχόπουλος: «Ο “Πρίγκιπας χοιροβοσκός”, το παραμύθι του Άντερσεν, πάνω στο οποίο βασίζεται η όπερά μας, χαρακτηρίζεται - και στον τίτλο του ακόμη - από αυτήν την αποκαλυπτική αμφισημία. Εδώ, τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Οι πρίγκιπες και οι πριγκίπισσες δεν είναι καθόλου αναμενόμενοι και, σίγουρα, όχι ιδανικοί. Είναι συναρπαστικό το στοιχείο των ανατροπών των κλισέ που έχει αυτό το παραμύθι και αυτό είναι κάτι, που φέρω κατευθείαν από τις παιδικές μου μνήμες.
Η επιλογή του συγκεκριμένου παραμυθιού, για να αποτελέσει το υλικό του λιμπρέτου της καινούριας μας δουλειάς με τον Νίκο Κυπουργό, ήταν για μένα αυθόρμητη. Όλες οι αναλύσεις και η αιτιολόγηση της επιλογής ήρθαν μετά. Όπως δευτερογενής ήταν και η επεξεργασία ή η προσθήκη ηρώων, που δεν υπογραμμίζονται στο παραμύθι του Άντερσεν.
Η δική μας ιστορία δίνει χώρο στη μικρή ακόλουθο της κόρης του Αυτοκράτορα, που τολμάει να είναι διαφορετική, χωρίς να χάσει τη σεμνότητά της. Που ξέρει τι θέλει και τι δε θέλει, χωρίς να κραυγάζει τις απόψεις τις. Και, φυσικά, στα γουρούνια που, με κάποιο τρόπο, γίνονται αυτά οι συμπαθητικοί - αντιπαθητικοί αφηγητές της ιστορίας, δείχνοντάς μας τον κόσμο των ανθρώπων μέσα από τα μάτια τους. Ένα πραγματικό “χοιροστάσιο”. Στον κόσμο αυτόν, οι πρίγκιπες και οι πριγκίπισσες “λερώνονται” και “λερώνουν”, χάνουν τις βεβαιότητές τους, αλλά και την αλαζονεία τους, ανοίγοντας, ίσως έτσι, τον δρόμο για ένα παραμύθι πιο βιωμένο, πιο πραγματικό, εντέλει πιο χειροπιαστό…».
Δυο αντίθετοι κόσμοι
«Στο έργο υπάρχουν δύο κόσμοι» σημειώνει ο Νίκος Κυπουργός. «Ο ένας είναι πολύ καθαρός, είναι ένας “γυάλινος κόσμος”, το παλάτι του βασιλιά, στο οποίο ζει η πριγκίπισσα, προστατευμένη από τον έξω κόσμο. Ο βασιλιάς δεν την αφήνει να βγει. Υπάρχει, όμως, και ο έξω κόσμος, στον οποίο ζουν τα γουρούνια. Είναι πρωτόγονος, βρώμικος, ενστικτώδης.
Καθένας από τους δύο χαρακτηρίζεται από τη δική του μουσική. Στον κόσμο της πριγκίπισσας, κυριαρχούν πιο “καθαροί”, πιο κρυστάλλινοι ήχοι, όπως αυτός των εγχόρδων και της τσελέστας. Στον έξω κόσμο, η μουσική αντιμετώπιση είναι πιο σύγχρονη και, ταυτόχρονα, πιο πρωτόγονη: κυριαρχούν τα χάλκινα και κρουστά. Ο ένας κόσμος είναι πιο μελωδικός, ο άλλος πιο ρυθμικός. Σταδιακά, οι δύο κόσμοι, που στην αρχή είναι διαχωρισμένοι, συνδέονται. Φυσικά, στο σημείο όπου συναντώνται, βρίσκεται το μεγαλύτερο ενδιαφέρον: εκεί ενώνονται μουσικά όλα τα στοιχεία, τα διαφορετικά όργανα, οι ρυθμοί και η τονική αρμονία με πιο σύγχρονα στοιχεία».
Ταυτότητα παράστασης
Μουσική: Νίκος Κυπουργός, ποιητικό κείμενο - σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος, την Ορχήστρα της Παιδικής Σκηνής της ΕΛΣ διευθύνουν οι: Γιώργος Αραβίδης και Χρύσανθος Αλισάφης, αναβίωση σκηνοθεσίας: Ξένια Θεμελή - Κωνσταντίνα Ψωμά, σκηνικά: Ευαγγελία Θεριανού, κοστούμια: Κλαίρ Μπρέισγουελ, επιμέλεια φωτισμών: Νικόλαος Ξύδης. Διανομή: Πρίγκιπας: Νίκος Στεφάνου - Χαράλαμπος Αλεξανδρόπουλος - Ιωάννης Κάβουρας, Πριγκίπισσα: Βάσια Ζαχαροπούλου - Μαρία Μαυρομμάτη, Βασιλιάς: Κωστής Ρασιδάκης - Κωστής Μαυρογένης, Ακόλουθος: Θεοδώρα Μπάκα - Μιράντα Μακρυνιώτη - Αθηνά Καστρινάκη, Αυλικοί: Νίκη Χαζιράκη - Αικατερίνη Κρασσά - Λητώ Μεσσήνη - Μαριλένα Στριφτόμπολα, τρία γουρουνάκια: Μανώλης Λορέντζος - Αρκάδιος Ρακόπουλος - Βασίλης Κωστόπουλος - Αναστάσιος Στέλλας - Βασίλης Ασημακόπουλος - Αλέξανδρος Λούτας.
Πληροφορίες
Θέατρο Ολύμπια: Ακαδημίας 59 - 61, Αθήνα (στάση Μετρό: Πανεπιστήμιο), τηλ.: 210 3643725. Ημέρες και ώρες παρατάσεων: έως 8 Μαρτίου: πρωινές παραστάσεις, στις 11.00: 16, 18, 19, 20, 21 και 23 Νοεμβρίου, 21, 23 και 24 Δεκεμβρίου, 14, 15, 16, 18, 20, 21, 22, 23, 25, 27, 28 και 29 Ιανουαρίου, 1, 3, 8, 15, 17, 18, 19 και 20 Φεβρουαρίου και 5, 6 και 8 Μαρτίου, βραδινές παραστάσεις, στις 20.00: 7 και 22 Νοεμβρίου και 24 και 30 Ιανουαρίου. Τιμές εισιτηρίων: 25, 20, 15, 10 ευρώ, θέσεις περιορισμένης ορατότητας: 12, 10, 7, 5 ευρώ, ειδικές προσφορές: για τις βραδινές παραστάσεις (εκτός της πρεμιέρας) θα διατεθούν 150 θέσεις για ανέργους, στην τιμή των 5 ευρώ. Προπώληση εισιτηρίων: ταμεία θεάτρου (Τρίτη - Κυριακή: 9.00 - 21.00, Δευτέρα: 9.00 - 16.00), τηλεφωνικά: 210 3662100, ομαδικά εισιτήρια: 210 3711342, ηλεκτρονικά: www.nationalopera.gr.
naftemporiki.gr