Τεχνολογία-Επιστήμη
Τετάρτη, 27 Αυγούστου 2014 11:19

Ρομποτικός εγκέφαλος που «μαθαίνει» από το Ίντερνετ

Το σενάριο της επανάστασης των υπολογιστών/ μηχανών είναι παλιό σχεδόν όσο και οι ίδιοι οι υπολογιστές, αποτελώντας έναν από τους γνωστότερους πυλώνες της επιστημονικής φαντασίας (ΕΦ).

Το σενάριο της επανάστασης των υπολογιστών/ μηχανών είναι παλιό σχεδόν όσο και οι ίδιοι οι υπολογιστές, αποτελώντας έναν από τους γνωστότερους πυλώνες της επιστημονικής φαντασίας (ΕΦ). Από αυτή την άποψη, το πρόγραμμα Robo Brain, στο οποίο εργάζονται ερευνητές στις ΗΠΑ, ενδεχομένως να δημιουργήσει «πονοκεφάλους» στους φίλους της ΕΦ, καθώς στο επίκεντρό του βρίσκεται η συγκέντρωση δεξιοτήτων και γνώσεων από δημόσια διαθέσιμες πηγές πληροφοριών- εν ολίγοις, το Ίντερνετ- προκειμένου να «τροφοδοτεί» με γνώση τα ρομπότ.

Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του προγράμματος, το Robo Brain αποτελεί ένα υπολογιστικό σύστημα μεγάλης έκτασης που «μαθαίνει από δημόσια διαθέσιμες πηγές στο Ίντερνετ, εξομοιώσεις υπολογιστών και δοκιμές ρομπότ στον πραγματικό κόσμο. Συγκεντρώνει ο,τιδήποτε έχει σχέση με τη ρομποτική σε μία εκτενή και διασυνδεδεμένη βάση γνώσης». Όπως επισημαίνεται, οι εφαρμογές του περιλαμβάνουν τη δημιουργία πρωτοτύπων για έρευνες πάνω στη ρομποτική, οικιακά ρομπότ και αυτοοδηγούμενα οχήματα.

Ένα παρεμφερές πρόγραμμα αναπτύσσουν και ερευνητές του Πανεπιστημίου του Αϊντχόφεν στην Ολλανδία: πρόκειται για το RoboEarth, που έχει περιγραφεί ως «ένα world wide web για ρομπότ», το οποίο προορίζεται να αποτελέσει μία παγκόσμια βάση δεδομένων στην οποία θα μπορούν να έχουν πρόσβαση τα ρομπότ- ωστόσο, το Robo Brain θα αποκτά μόνο του τις απαιτούμενες πληροφορίες (τις οποίες θα διαθέτει στα «ενδιαφερόμενα» ρομπότ για καθημερινές εργασίες) μέσω του Ίντερνετ αντί να απαιτεί ειδικό προγραμματισμό από ανθρώπους.

Στο πλαίσιο του προγράμματος συνεργάζονται ερευνητές από τα πανεπιστήμια Cornell, Brown, Stanford και UC Berkeley, ενώ υπάρχει υποστήριξη από εταιρείες τεχνολογίας όπως η Google και η Microsoft.

Το σύστημα άρχισε την επεξεργασία πληροφοριών από το Ίντερνετ τον προηγούμενο μήνα, με τους ερευνητές του να επισημαίνουν ότι διαχειρίζεται περίπου ένα δισ. εικόνες, 120.000 βίντεο του YouTube και 100 εκατ. αρχεία οδηγιών και manuals. Σύμφωνα με τους ερευνητές, το Robo Brain δεν είναι απλά ικανό να αναγνωρίζει αντικείμενα, αλλά και να κατανοεί το πώς χρησιμοποιούνται- καθώς και πιο σύνθετες έννοιες, όπως η ανθρώπινη γλώσσα και συμπεριφορά.

«Τα laptops και τα κινητά μας τηλέφωνα έχουν πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες που θέλουμε. Αν ένα ρομπότ βρεθεί απέναντι σε μία κατάσταση την οποία δεν έχει δει στο παρελθόν, μπορεί να προβεί σε αναζήτηση στο Robo Brain στο cloud» διευκρινίζει ο Ασουτός Σαξένα του Cornell University, επίκουρος καθηγητής τεχνολογίας υπολογιστών.

Το Robo Brain επεξεργάζεται εικόνες για να ξεχωρίσει τα αντικείμενα μέσα σε αυτές, και συνδέοντας εικόνες και βίντεο με κείμενα, μαθαίνει να αναγνωρίζει ποια είναι και πώς χρησιμοποιούνται – καθώς και, όπως προαναφέρθηκε, την ανθρώπινη γλώσσα και συμπεριφορά. Το σύστημα χρησιμοποιεί αυτό που οι επιστήμονες υπολογιστών χαρακτηρίζουν «structured deep learning», όπου οι πληροφορίες αποθηκεύονται σε πολλαπλά επίπεδα έννοιας: μία καρέκλα εντάσσεται σε ένα είδος καρεκλών, και οι καρέκλες είναι έπιπλα. Κάποιος μπορεί να κάτσει σε μία καρέκλα, αλλά μπορεί να κάτσει και σε ένα σκαμνί κ.ο.κ.

«Το Robo Brain θα μοιάζει με ένα γιγαντιαίο, πολυκλαδικό γράφημα με δυνατότητες για ερωτήματα (queries) σε πολλές διαστάσεις» σημειώνει ο Αντίτια Τζάμι, ο ερευνητής που σχεδίασε τη μεγάλης κλίμακας βάση δεδομένων του εγκεφάλου- ειδικότερα, μπορεί να παραπέμπει σε γράφημα που απεικονίζει τις φιλίες/ σχέσεις στο Facebook, αλλά σε μία κλίμακα που αντιστοιχεί μάλλον στον Γαλαξία. Παράλληλα, το Robo Brain θα έχει και «δασκάλους», χάρη στο crowdsourcing: στην ιστοσελίδα του προγράμματος θα προβάλλονται τα πράγματα που έχει «μάθει» το σύστημα και οι επισκέπτες θα είναι σε θέση να προβαίνουν σε προσθέσεις και διορθώσεις.

Το πρόγραμμα υποστηρίζεται από το National Science Foundation, το Office of Naval Research, το Army Research Office, την Google, τη Microsoft, την Qualcomm, το Alfred P. Sloan Foundation και τη National Robotics Initiative.