Ποιοι είναι οι Γιαζιντίτες (Γιεζίντι) που διώκονται από τους τζιχαντιστές;

Ολόκληρος ο πλανήτης παρακολουθεί με τρόμο την καταστροφή που απειλεί την θρησκευτική μειονότητα των Γιαζιντιτών (Γιεζίντι) της περιοχής Σιντζάρ του Ιράκ, βορειοδυτικά της Μοσούλης, οι οποίοι απειλούνται με εξολόθρευση από τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους.

Ο πληθυσμός αυτός, κουρδικής καταγωγής, κατηγορείται από τον 17^ο αιώνα ως «λατρευτής του διαβόλου», μια εντελώς αβάσιμη κατηγορία που βασίζεται στην λατρεία από πλευράς των Γιαζιντιτών ενός «έκπτωτου αγγέλου», του Μαλάκ Ταγούς, του λεγόμενου «Αγγέλου – Παγώνι».

Η μορφή του τελευταίου ομοιάζει με εκείνη του Ιμπλίς, εκπεσόντος αγγέλου – διαβόλου σύμφωνα με το ιερό βιβλίο των μουσουλμάνων, Κοράνι.

Σύμφωνα με την ζωροαστρική παράδοση, από την οποία η θρησκεία των Γιαζιντιτών έχει κρατήσει ορισμένα στοιχεία, ο Άγγελος – Παγώνι έχασε αρχικά την εύνοια του Θεού, ωστόσο, στη συνέχεια, γεμάτος τύψεις, συμφιλιώθηκε μαζί του.

Έτσι, ο Άγγελος – Παγώνι δεν αποτελεί αντίστοιχο του διαβόλου στο Ισλάμ, καθώς τελικώς βρίσκει αρμονία με το θείο στοιχείο. Οι Γιεζίντι θεωρούν ότι το κακό ενσαρκώνεται κυρίως μέσα στην ανθρώπινη δραστηριότητα.

Μια θρησκεία χωρίς «καταστατικό χάρτη»

Το πρόβλημα των Γιαζιντιτών είναι ότι η θρησκεία τους βασίστηκε για αιώνες αποκλειστικά σε προφορικές παραδόσεις.

Μόλις στα τέλη του 19^ου αιώνα απέκτησαν ιερά βιβλία, στα οποία αποτυπώθηκαν οι θρησκευτικές τους πεποιθήσεις. Είχαν έτσι αποκλειστεί, στην ισλαμική νομοθεσία, από την κατηγορία των «ανθρώπων της Βίβλου», στην οποία είχαν ενταχθεί οι εβραίοι και οι χριστιανοί από νομική άποψη.

Μολονότι πιστεύουν σε έναν και μοναδικό θεό, χωρίς ωστόσο να είναι ούτε μουσουλμάνοι ούτε «άνθρωποι της Βίβλου», οι Γιεζίντι ουσιαστικά δεν υπήρχαν ως κοινότητα για τις αρχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και αναγνωρίστηκαν μόλις το 1849.

 Αυτό δεν τους προστάτευσε ωστόσο από την προσπάθεια βίαιου προσηλυτισμού στο Ισλαμ το 1894, επί εποχής Σουλτάνου Αμπντέλ Χαμίντ του Β’.

Μία ομάδα Γιαζιντιτών ζήτησε τότε από τους πατριάρχες της συριακής ορθόδοξης εκκλησίας να καταφύγουν στο μοναστήρι της Ντέιρ Αλ Ζααφαράν στην Μαρντίν - βορείως του Σιντζάρ – και να τους κηρύξουν χριστιανούς, κάτι στο οποίο οι πατριάρχες συμφώνησαν.

Ήξεραν ωστόσο ότι οι συγκεκριμένοι «λάτρεις του Ήλιου» (οι Γιεζίντι προσεύχονται κάθε πρωί κοιτώντας στην κατεύθυνση του) δεν ήταν παρά μόνον τυπικά μέλη της χριστιανικής κοινότητας.

Ελευθερία λατρείας

Ένα από τα βασικά επίκεντρα της λατρείας των Γιαζιντιτών είναι το μνήμα του σεΐχη Ααντί Ιμπν Μουσαφίρ, ο οποίος πέθανε το 1162, στην Λαλίς στο Τζαμπάλ Σιντζάρ.

Ο Ααντί, καταγόμενος από το λιβανικό τμήμα της κοιλάδας της Μπεκάα, ήταν ιδρυτής, τον 12^ο αιώνα, της σουνιτικής σουφιστικής αδελφότητας των ΑΑνταγουίγια.

Θεωρούνταν όμως ταυτόχρονα από τους Γιαζιντίτες, οι οποίοι πιστεύουν στην μετεμψύχωση, ως η μετενσάρκωση του Αγγέλου – Παγώνι.

Στην Λαλίς διεξάγεται κάθε χρόνο η ετήσια γιορτή τους, όπου οι πιστοί Γιαζιντίτες τραγουδούν ύμνους οι οποίοι έχουν επιβιώσει μέσω της προφορικής παράδοσης ανά τους αιώνες και χορεύουν.

Γιαζιντίτες και χριστιανοί του συριακού και του αρμενικού τυπικού είχαν καταφύγει κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου μαζί στα βουνά για να γλιτώσουν από τις μαζικές διώξεις της οθωμανικής εξουσίας.

Μετά την ίδρυση του κράτους του Ιράκ, υπέφεραν όπως και άλλες κουρδικές φυλές από την πολιτική της βίαιης «αραβοποίησης», την οποία εφάρμοζε το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν.

Μετά την πτώση του μπααθικού καθεστώτος το 2003, τόσο η κυβέρνηση του αυτόνομου ιρακινού Κουρδιστάν όσο και το νέο, ομοσπονδιακό ιρακινό σύνταγμα παραχώρησε στους Γιαζιντίτες πλήρη ελευθερία θρησκευτικής λατρείας.

Η τελευταία όμως τίθεται πια υπό σοβαρή αμφισβήτηση, όπως και εκείνη των χριστιανών της περιοχής της Μοσούλης, από την προέλαση των ακραίων σουνιτών τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους.