Συμμετέχοντας σε μια «Γένεση», κατά την οποία ένα νέο είδος παίρνει τα ηνία και ο άνθρωπος παύει να είναι το κυρίαρχο ον, ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Θάνος Παπακωνσταντίνου μάς μιλά για την παράσταση «Μετατόπιση προς το ερυθρό».
Συμμετέχοντας σε μια «Γένεση», κατά την οποία ένα νέο είδος παίρνει τα ηνία και ο άνθρωπος παύει να είναι το κυρίαρχο ον, ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Θάνος Παπακωνσταντίνου μάς μιλά για την παράσταση «Μετατόπιση προς το ερυθρό». Το νέο έργο του Γιάννη Μαυριτσάκη παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, από τη Helter Skelter Company, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, στην Πειραιώς 260, στις 6 και 7 Ιουλίου, στις 9 το βράδυ.
Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου σκηνοθετεί ένα σκηνικό παιχνίδι στον χώρο και τον χρόνο, το πίσω και το μπρος, την αποστροφή και την αγάπη, το προφανές και το ανεξήγητο, το εφήμερο και το διαρκές, το τραγικό και το κωμικό της ανθρώπινης κατάστασης, και μιλά για το έργο και τη μετατόπιση του κόσμου μας.
Στην αστρονομία, τι είναι η μετατόπιση προς το ερυθρό;
“Μετατόπιση προς το ερυθρό” είναι η παρατηρούμενη αλλαγή στο χρώμα του εκπεμπόμενου φωτός από ένα αστέρι ή ένα άλλο ουράνιο σώμα, καθώς απομακρύνεται από τη Γη. Όσο μεγαλύτερη η απομάκρυνση, τόσο πιο πολύ το φως που εκπέμπεται πλησιάζει το μήκος κύματος του ερυθρού φωτός. Το φαινόμενο αυτό αποτέλεσε και το βασικό τεκμήριο της διαστολής του σύμπαντος.
Πώς εμπνέεται το έργο από αυτήν;
Στο έργο του Μαυριτσάκη, η ιδέα της μετατόπισης είναι θεμελιώδης. Τα πάντα μετατοπίζονται, αλλάζει ο άξονας του κόσμου. Παύει οριστικά η βασιλεία του ανθρώπου κι ένα νέο είδος έρχεται να τον αντικαταστήσει. Όλες οι σκηνές σταδιακά μετατοπίζονται, απορρυθμίζονται, σαν να έχουν μολυνθεί από τον κόσμο του τσίρκου, που προλογίζει το έργο.
Με ποια θέματα καταπιάνεται η παράσταση;
Ο Μαυριτσάκης, στο έργο αυτό, με κάποιον τρόπο, σαν να έχει επιχειρήσει να αρθρώσει, να δομήσει σκηνικά τη “σκοτεινή ενέργεια”, που κυκλοφορεί ανάμεσα στα αστρικά σώματα, και κάνει το σύμπαν να διαστέλλεται. Υπάρχει κάτι, ακόμη άγνωστο, που κάνει τα σώματα, τα πράγματα να απομακρύνονται, να μετατοπίζονται διαρκώς και, ενώ οι κινήσεις μας είναι ορατές, πάντα διαφεύγει ο λόγος, η γενεσιουργός αιτία. Είμαστε πλασμένοι χωρίς όργανο κατανόησης του αγνώστου. Έχουμε ρυθμίσει τις ζωές μας, τις κοινωνίες, τον κόσμο μας, με βάση αποκλειστικά και μόνο τους εαυτούς μας. Εξακολουθεί, όμως, πάντα να υπάρχει κάτι που διαφεύγει, κάτι λανθάνει, κάτι έρπει πίσω από αυτήν την ασάλευτη επιφάνεια. Αυτό το “κάτι” είναι κάτι ζωντανό. Κάποια στιγμή, έρχεται η ώρα να αναδυθεί, να εκραγεί. Και τότε, τα πάντα μετατοπίζονται. Ο άνθρωπος δεν είναι πια ο βασιλιάς των ειδών, αλλά ο διασκεδαστής του επόμενου άρχοντα.
Πού εκτυλίσσεται η ιστορία της;
Η ιστορία μετατοπίζεται από μια σκηνή τσίρκου σε μια αίθουσα συνεδριάσεων και καταλήγει στο δωμάτιο της βασίλισσας.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του καινούριου είδους που εμφανίζεται;
Αντιθετικά και αντικρουόμενα. Οργισμένο και εκστατικό. Θηριώδες και αγγελικό. Φωτεινό και βρωμερό.
Πώς αναγκάζει τους άλλους να υποκύψουν;
Περισσότερο οι άλλοι αναγκάζονται, παρά αυτό αναγκάζει. Η δύναμη, που εκλύεται με την παρουσία του και μόνο, είναι τόσο καταιγιστική, που κανείς και τίποτα δεν μπορεί να του σταθεί εμπόδιο.
Με ποιον τρόπο μετατοπίζουν τον κόσμο οι ήρωες;
Όλα τα πρόσωπα του έργου συμμετέχουν σε αυτήν τη νέα “Γένεση” και, με τον τρόπο αυτό, τελικά, οι ίδιοι καταλύονται και ο κόσμος μετατοπίζεται. Όλοι είναι επιφορτισμένοι με μια διπλή λειτουργία: αφενός, να πυροδοτήσουν, ο καθένας με τον δικό του τρόπο, τον εκρηκτικό μηχανισμό και, αφετέρου, να αναλωθούν και αυτοί οι ίδιοι μέσα στην επερχόμενη καταστροφή. Θύματα, θύτες, θεατές ενώνονται σε μια μοίρα κοινού αφανισμού, τα έγκατα της γης ανοίγουν και ο άξονας του κόσμου αλλάζει τροχιά.
Ο σύγχρονος κόσμος μας, τι είδους «μετατόπιση» πιστεύετε ότι χρειάζεται, για να γίνει καλύτερος;
Νομίζω μια μεγάλη καταστροφή θα ήταν μια καλή αρχή.
Ταυτότητα παράστασης
Σκηνικός χώρος - σκηνοθεσία: Θάνος Παπακωνσταντίνου, σκηνικά - κοστούμια: Νίκη Ψυχογιού, κίνηση: Χαρά Κότσαλη, σύνθεση ήχων: Αντώνης Μόρας, δραματουργία ήχου και φωνών - ηχητικός σχεδιασμός: Δημήτρης Καμαρωτός, σχεδιασμός φωτισμών: Χριστίνα Θανάσουλα, βοηθός σκηνοθέτη: Ελεάνα Γεωργιάδου, γλυπτική - βοηθός σκηνογράφου: Κατερίνα Ανδρέου, δραματολόγος παράστασης: Τζωρτζίνα Κακουδάκη, εκτέλεση παραγωγής: Highway Productions - Γιώργος Λυκιαρδόπουλος, οργάνωση παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα. Παίζουν: Αμαλία Μουτούση, Αλεξία Καλτσίκη, Αντώνης Μυριαγκός, Θάνος Παπακωνσταντίνου, Μάριος Παναγιώτου, Κατερίνα Σπυροπούλου, Αμαλία Κοσμά, Νάντη Γώγουλου.
Πληροφορίες
Πειραιώς 260 - Κτήριο Η: Πειραιώς 260 - Ταύρος (είσοδος μόνο από Πειραιώς), τηλ.: 210 9282900. Διάρκεια παράστασης: 120 λεπτά (χωρίς διάλειμμα). Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 20 ευρώ, φοιτητικό: 15 ευρώ, ανέργων - ΑΜΕΑ: 5 ευρώ. Προπώληση εισιτηρίων: κεντρικά εκδοτήρια του Φεστιβάλ: Πανεπιστημίου 39 - εντός Στοάς Πεσμαζόγλου (Δευτέρα - Παρασκευή: 9:00 - 17:00, Σάββατο: 9:00 - 15:00), καταστήματα Public, Παπασωτηρίου, Ιανός, τηλεφωνικά: 210 3272000 (καθημερινά και Κυριακές: 9:00 - 21:00), ηλεκτρονικά: greekfestival.gr. Εκδοτήρια εισιτηρίων λειτουργούν σε όλους τους χώρους των εκδηλώσεων του Φεστιβάλ Αθηνών και ανοίγουν δύο ώρες πριν την έναρξη των παραστάσεων.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]