Αφηγούμενος με τον δικό του τρόπο μια τραγική ερωτική ιστορία, ο βραβευμένος Γάλλος χορευτής - χορογράφος Γιαννίκ Μποκέν δημιουργεί μια ποιητική χορογραφία, και μας μιλά για την παράσταση «Ερωτευμένος Σοπέν».
Αφηγούμενος με τον δικό του τρόπο μια τραγική ερωτική ιστορία, ο βραβευμένος Γάλλος χορευτής - χορογράφος Γιαννίκ Μποκέν δημιουργεί μια ποιητική χορογραφία, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, και μας μιλά για την παράσταση «Ερωτευμένος Σοπέν».
Εμπνευσμένο από το επιστολικό μυθιστόρημα «Τα πάθη του νεαρού Βέρθερου» του Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε και τις υπέροχες μελωδίες από έργα για πιάνο του Φρεντερίκ Σοπέν, το μπαλέτο σε δύο πράξεις, «Ερωτευμένος Σοπέν», παρουσιάζεται από το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, για 4 μόνο παραστάσεις, στις 9, 10, 11 και 13 Μαΐου, στις 8 το βράδυ.
Βιώνοντας ποικίλα συναισθήματα κατά τη διαδικασία αυτής της δημιουργίας, που αποτελεί και την πρώτη του χορογραφική δουλειά, ο Γιαννίκ Μποκέν μιλά γι’ αυτή την εμπειρία, την παράσταση και τα μελλοντικά του σχέδια.
Τι σας ώθησε να χορογραφήσετε το συγκεκριμένο έργο;
Ήμουν ήδη εξοικειωμένος με τον “Βέρθερο”, καθώς είχα ερμηνεύσει τον ρόλο το 1984, όταν χόρευα στη Γερμανία. Ήταν ένα μπαλετικό έργο, διάρκειας τριάντα λεπτών, χορογραφημένο από τον πρώτο καλλιτεχνικό διευθυντή στην καριέρα μου, τον Πήτερ βαν Ντάικ. Το συγκεκριμένο έργο αφορούσε τους τέσσερις βασικούς χαρακτήρες της ιστορίας, τον Βέρθερο, τη Σαρλόττε, τον Άλμπερτ και τον Βίλχελμ, χορογραφημένο πάνω στη μουσική ενός υπέροχου κουαρτέτου για πιάνο του Μπραμς.
Το γεγονός ότι ο “Βέρθερος” αποτελεί μέρος του ρεπερτορίου στις περισσότερες όπερες του κόσμου, αλλά δεν υπάρχει ως μπαλετική ιστορία πέρα από την εκδοχή του βαν Ντάικ, ώθησε τη λογική μου να προχωρήσω στη χορογραφία του συγκεκριμένου έργου. Επίσης, ήθελα να ξεκινήσω την όλη διαδικασία από το μηδέν. Να μην προχωρήσω σε κάποια αναβίωση. Δηλαδή, να χορογραφήσω την ιστορία σε όλη την έκταση της πλοκής της και να παρουσιάσω ένα νέο μπαλέτο, χρησιμοποιώντας κλασσική τεχνική, κλασσική μουσική, με νέα σύνοψη κ.ά.. Προφανώς, δεν γνώριζα το μέγεθος της πρόκλησης που με περίμενε. Αλλά, για μένα, ήταν μια καταπληκτική εμπειρία.
Ποιες δυσκολίες συναντήσατε σε αυτό το εγχείρημα;
Ο “Ερωτευμένος Σοπέν” είναι το πρώτο μπαλέτο που χορογραφώ, και το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετώπιζα στην αρχή, ήταν να βρω το δικό μου ύφος στη χορογραφία. Έπρεπε, επίσης, να αποφύγω την επίδραση άλλων χορογράφων, με τους οποίους είχα συνεργαστεί στο παρελθόν, ή των μπαλέτων που είχα παρακολουθήσει. Ως καθηγητής, και έχοντας αναπτύξει ένα συγκεκριμένο ύφος στη διδασκαλία μου, γρήγορα συνειδητοποίησα ότι θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω αυτό το ύφος ως κλειδί, για να εισέλθω σε αυτόν τον τόσο καινούργιο για μένα χορευτικό κόσμο, όπως και το γεγονός ότι οι άνθρωποι, οι οποίοι είναι εξοικειωμένοι με τη διδασκαλία μου, θα μπορούσαν να αναγνωρίσουν το προσωπικό ύφος μου στη συγκεκριμένη χορογραφία.
Μετά την επίλυση αυτού του προβλήματος, το επόμενο μέλημά μου ήταν να βεβαιωθώ πως μπορούσα να διηγηθώ σωστά την ερωτική ιστορία του Βέρθερου και της Σαρλόττε. Ο Γκαίτε περιγράφει τις λύπες του Βέρθερου μέσα από την αλληλογραφία του με τον επιστήθιο φίλο του, Βίλχελμ, και η μεταφορά των σκέψεων και των συναισθημάτων του σε χορογραφημένες κινήσεις ήταν μια μεγάλη πρόκληση. Η μουσική του Σοπέν καταφέρνει να εκφράσει απόλυτα κάθε κατάσταση και διάθεση, που ήθελα να μεταφέρω στην ιστορία. Στην κορυφή όλων αυτών, κατά τη διαδικασία κτισίματος της χορογραφίας, ήξερα ήδη τι φωτισμό θα χρησιμοποιούσα σε κάποιες ιδιαίτερες στιγμές της πλοκής. Συνδυάζοντας όλα αυτά τα στοιχεία που προανέφερα, πιστεύω πως κατόρθωσα να κάνω τις σκέψεις του Βέρθερου ορατές στο κοινό.
Πώς μεταλλάσσεται η ιστορία του «Βέρθερου» μέσα από τη δική σας προσέγγιση;
Σεβάστηκα πλήρως τους κύριους χαρακτήρες του βιβλίου, αλλά άλλαξα τη χρονολογία και τον τόπο της ιστορίας. Ξεκίνησα το μπαλέτο, ακριβώς στην καρδιά του θέματος: ο Bέρθερος είναι ήδη τρελά ερωτευμένος με τη Σαρλόττε, που, όμως, είναι παντρεμένη με τον Άλμπερτ. Ο Γκαίτε, στο βιβλίο του, περιγράφει την πρώτη συνάντηση των δύο ηρώων και, μέσα στην πάροδο του χρόνου, τα αισθήματά του για εκείνη μεγαλώνουν. Επίσης, στο βιβλίο, ο γάμος της Σαρλόττε και του Άλμπερτ πραγματοποιείται πολύ αργότερα, όταν ο Βέρθερος εγκαταλείπει το σπίτι του για έξι μήνες, στην προσπάθειά του να συνέλθει από τον απελπισμένο έρωτά του για εκείνη.
Στο βιβλίο, ο Βέρθερος στέλνει κάποιον να παραλάβει το όπλο του Άλμπερτ από το σπίτι του, ενώ στο μπαλέτο, πάει και το παραλαμβάνει ο ίδιος. Ακόμη, πρόσθεσα κάποιες σκηνές, ένα πάρκο στην πρώτη σκηνή και έναν χορό στη δεύτερη, για να αφήσω κάποια περιθώρια ελευθερίας στον εαυτό μου στο κτίσιμο της χορογραφίας, δίνοντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα σε περισσότερα μέλη του μπαλέτου να εμπλακούν σε αυτήν την τόσο υπέροχη, όπως και τραγική, ιστορία.
Ποιες διαστάσεις παίρνει ο έρωτας στην παράσταση;
Είναι παντού, στη μουσική και στη χορογραφία. Μπορείτε να το δείτε και να το αισθανθείτε. Είναι προφανές. Τα πάντα σχετίζονται με τον έρωτα: στο Pas de deux του Βέρθερου με τη Σαρλόττε, στα σόλο του, όπου κραυγάζει το πάθος, αλλά και τη λύπη του, σε όλο το στήσιμο της ιστορίας που μοιράζονται μαζί πάνω στη σκηνή. Ο έρωτας είναι ένα θέμα που επανέρχεται στο μπαλέτο και εμφανίζεται διαρκώς, τόσο μέσα από τις σκηνές χορού για τους σολίστ, όσο και αυτές του Corps de ballet. Επίσης, στην παράσταση, υπάρχει ένας τραγουδιστής, που ερμηνεύει ζωντανά ένα τραγούδι, που έγραψα για την αγάπη και τραγουδιέται στα ιταλικά, μία από τις γλώσσες τoυ έρωτα. Ακόμη και το τέλος είναι για τον έρωτα, όταν ο Βέρθερος αυτοκτονεί για τη Σαρλόττε.
Τι εντυπώσεις σάς άφησε η εμπειρία αυτής της δημιουργίας;
Η όλη διαδικασία υπήρξε μια καταπληκτική περιπέτεια, που διακατέχεται από τα έντονα συναισθήματα, που κατακλύζουν τον Βέρθερο για τη Σαρλόττε, την πραγματική αποκάλυψη της μουσικής του Σοπέν, της συνάντησής μου με υπέροχους ανθρώπους και καλλιτέχνες και, φυσικά, την υποστήριξη της υπέροχης συζύγου και βοηθού μου στο εγχείρημα!
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Ένα μικρό μπαλέτο που χορογράφησα ειδικά για την Ακαδημία Μπαλέτου στο Όσλο, το οποίο θα κάνει πρεμιέρα τον Ιούνιο. Μερικές φορές, έχω την αίσθηση πως όλο αυτό μοιάζει σαν να πηγαίνω λίγο αντίστροφα. Θα ήταν, δηλαδή, πιο λογικό να είχα ξεκινήσει πρώτα με αυτό το μικρό μπαλέτο και μετά να προχωρήσω σε μια μεγάλη μπαλετική παραγωγή, όπως ο Σοπέν. Επίσης, θα συνεχίσω τις διδασκαλίες και τα ταξίδια μου στον κόσμο. Αυτή τη στιγμή, είμαι σε συζητήσεις, για να ανεβάσω ξανά τον “Ερωτευμένο Σοπέν” την επόμενη σεζόν, το 2017/18, με δύο διαφορετικά μπαλετικά συγκροτήματα.
Ταυτότητα παράστασης
Χορογραφία: Γιαννίκ Μποκέν, σκηνικά - κοστούμια - φωτισμοί: Ρενάτο Τζανέλλα, πιάνο: Γιώργος - Εμμανουήλ Λαζαρίδης. Ερμηνεύουν: Μαρία Κουσουνή, Βαγγέλης Μπίκος, Ευρυδίκη Ισαακίδου, Ντανίλο Ζέκα, Θανάσης Σολωμός, Ίγκορ Σιάτζκο, Χριστίνα Μακρίδου, Πόπη Σακελλαροπούλου, Βανέσα Κούρκουλου, Ελεάνα Ανδρεούδη, Όλγα Ζουρμπινά, Μάγδα Λαγογιάννη, Βίκυ Τσιρογιάννη, Ζωή Σχοινοπλοκάκη, Αγάπιος Αγαπιάδης, Αντώνης Κορούτης, Μπλέντι Λατίφι, Μιχάλης Παππάς, Στέλιος Κατωπόδης, Πέτρος Κουρουπάκης, Γιάννης Μπενέτος, Μάικλ Ντούλαν, Μάνια Καραβασίλη, Δήμητρα Λαούδη, Κλεοπάτρα Ανερούσου, Ελένη Κλάδου, Μάγδα Κούκου - Φέρρα, Μαργαρίτα Κώστογλου, Νίκος Μοσχής, Εσμεράλντο Μπίτρο, Έλτον Ντιμρότσι, Μάικλ Ντούλαν, Ιλίρ Σίπρι, Δέσποινα Μπισμπίκη, Κατερίνα Κήκου, Βερόνικα Παπαδημητρίου, Δημήτρης Φέρρας, Νίκος Βαμβουκλής, Ανδρέας Λάβνερ, Παναγιώτης Πολίτης, Δήμητρα Κορίτσα, Σοφία Κούβαλη, Άρτεμις Μπαλτσαβιά, Μαρίνα - Ανδριανή Παντελάκη, Παναγιώτα Πήττα, Αγγελική - Μαρία Ρέτουλα. Τραγουδιστής: Δημήτρης Πακσόγλου.
Πληροφορίες
Δημοτικό Θέατρο Πειραιά: Ηρώων Πολυτεχνείου 32 - Πειραιάς, τηλ. κρατήσεων: 210 4143310, 210 4143320. Τιμές εισιτηρίων: 25, 18, 10 ευρώ. Προπώληση: ταμείο θεάτρου (Τρίτη, Πέμπτη και Παρασκευή: 10.00 - 14.00 και 18.00 - 22.00, Τετάρτη: 10.00 - 14.00 και 17.00 - 21.00, Σάββατο και Κυριακή: 13.00 - 21.00), ταμεία τoυ Θεάτρου Ολύμπια: Ακαδημίας 59 - 61 (Τρίτη - Κυριακή: 09.00 - 21.00, Δευτέρα: 09.00 - 16.00), τηλεφωνικά: 210 3662100, ομαδικά εισιτήρια: 210 3711342, ηλεκτρονικά: dithepi.gr, nationalopera.gr.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]