Προσδοκώντας να αποτυπώσει τον μυστικισμό στις χώρες της Ανατολής, την ιστορία του και τις βασικές του έννοιες, το Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζει την έκθεση «Ένα ταξίδι στον κόσμο του σουφισμού», του σκηνοθέτη Χρόνη Πεχλιβανίδη.
Προσδοκώντας να αποτυπώσει τον μυστικισμό στις χώρες της Ανατολής, την ιστορία του και τις βασικές του έννοιες, το Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζει την έκθεση «Ένα ταξίδι στον κόσμο του σουφισμού», με αντικείμενα, φωτογραφίες και βίντεο του σκηνοθέτη Χρόνη Πεχλιβανίδη.
Μια πνευματική πορεία προς τον Θεό
Η έκθεση, που θα διαρκέσει από τις 2 Μαΐου έως τις 27 Ιουλίου και χωρίζεται σε 3 ενότητες, είναι αφιερωμένη στον ισλαμικό μυστικισμό ή σουφισμό, ο οποίος αποτελεί ένα πνευματικό κίνημα, που διαμορφώθηκε μέσα στο Ισλάμ. Πρόκειται για μια εσωτερική φιλοσοφία, έναν τρόπο ζωής και μια πνευματική πορεία προς τον Θεό, με κύριο σκοπό την αναζήτηση της αλήθειας και την ένωση με Εκείνον, μέσω της αγάπης και της αφοσίωσης.
Καθώς η εμπειρία αυτή δεν εκφράζεται με λόγια, αλλά βιώνεται με ιδιάζουσες μυστικές πρακτικές, ο μυστικισμός είναι ένα εσωτερικό κίνημα που απαντά σε πολλές θρησκείες. Μυστικιστικές διδασκαλίες και πρακτικές εκτιμούνται σήμερα από πολυάριθμους μουσουλμάνους, και σουφικά τάγματα υπάρχουν σε πολλές περιοχές του ισλαμικού κόσμου, που διαφοροποιούνται ανάλογα με τις καταβολές, την ιστορική διαδρομή και τη γεωγραφική τους προέλευση.
Μία από τις βασικές πρακτικές του σουφισμού αποτελεί η τελετή ανάμνησης (ζιρκ), κατά την οποία η επαναλαμβανόμενη απαγγελία προσευχών ή του ονόματος του Θεού, σε συνδυασμό με τον χορό ή τη συνοδεία μουσικής, βοηθά τον μυημένο να υπερβεί το ατομικό του εγώ και να προσεγγίσει το θείο.
Σφαιρική εικόνα με ποικίλα τεκμήρια
Αντικείμενα από τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν από σουφιστές ή είναι έργα εμπνευσμένα από τον ισλαμικό μυστικισμό, συνθέτουν την πρώτη ενότητα της έκθεσης, ενώ η δεύτερη αποτελείται από φωτογραφίες μνημείων, τα περισσότερα ερημωμένοι τεκέδες, που βρίσκονται σε διάφορες περιοχές του ελληνικού χώρου και μαρτυρούν την παρουσία σουφικών αδελφοτήτων. Στην περιοχή των Βαλκανίων, κυριαρχεί η αδελφότητα των Μπεκτασίδων, οι οποίοι αρχικά προωθήθηκαν με την εξάπλωση των Οθωμανών και είναι ένα ζωντανό κομμάτι της τοπικής θρησκευτικής και πολιτισμικής κληρονομιάς.
Τέλος, η τρίτη και κύρια ενότητα είναι ένα εικαστικό - οπτικό ταξίδι μέσα από σύντομες προβολές βίντεο του σκηνοθέτη Χρόνη Πεχλιβανίδη. Το έργο περιλαμβάνει επτά τελετές από διαφορετικές περιοχές, όπου δραστηριοποιούνται τάγματα σουφιστών, και υπογραμμίζει την ποικιλομορφία τους. Από τους γνωστούς περιστρεφόμενους δερβίσηδες της Τουρκίας, στους μύστες στα βάθη του Ιράν και, από εκεί, στο αφρικανικό Ισλάμ του Σουδάν.
Η έκθεση πραγματοποιείται σε επιμέλεια της υπεύθυνης του Μουσείου Μπενάκη Ισλαμικής Τέχνης, Μίνας Μωραΐτου, ενώ τα εισαγωγικά κείμενα έγιναν με τη συμβολή του Χρόνη Πεχλιβανίδη, της Αγγελικής Ζιάκα (επίκουρη Καθηγήτρια Θεολογικής Σχολής Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης) και του Γεράσιμου Μακρή (αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου).
Πληροφορίες
Μουσείο Μπενάκη - κτήριο οδού Πειραιώς: Πειραιώς 138 - Αθήνα, τηλ.: 210 3453111. Πέμπτη και Κυριακή: 10.00 - 18.00, Παρασκευή και Σάββατο: 10.00 - 22.00, Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη: κλειστά.
naftemporiki.gr