Κόσμος
Πέμπτη, 26 Αυγούστου 2004 20:26

Ενεργειακή βουλιμία και νέα πετρελαϊκή τάξη

Το πετρέλαιο έχει επιστρέψει στο επίκεντρο της παγκόσμιας γεωπολιτικής πραγματικότητας, επισημαίνει o γάλλος αναλυτής Σερζ Μαρτί στη «Le Monde», προβλέποντας ότι ίσως νέοι πόλεμοι για το «μαύρο χρυσό» να βρίσκονται μπροστά μας.

Mια νέα πετρελαϊκή τάξη διαμορφώνεται, από την Αφρική μέχρι την Κασπία, προκαλώντας σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ρωσίας. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΟΠΕΚ εμφανίζεται αδύναμος να αντιδράσει, ώστε να καλύψει την κατά 2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα αυξημένη ζήτηση.

Πίσω από αυτή την ενεργειακή βουλιμία βρίσκεται η Κίνα, της οποίας οι ανάγκες εκτιμάται ότι θα αυξηθούν από 5,5 σε 11 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα μέχρι το 2025, αλλά και άλλες αναδυόμενες οικονομίες της Ασίας και της Ινδίας. Ενα άλλο σημείο των καιρών είναι το γεγονός ότι τον περασμένο Ιούνιο η Βρετανία έγινε εισαγωγέας πετρελαίου, για πρώτη φορά τα τελευταία δέκα χρόνια http://www.naftemporiki.gr/news/static/04/08/24/951520.htm .

Υπολογίζεται ότι το 2025 θα πρέπει να παράγονται 120 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, ποσότητα κατά 50% μεγαλύτερη από αυτή που παράγεται σήμερα. Πού θα βρεθεί όλο αυτό το πετρέλαιο; Το Ιράκ, με αποθέματα που φτάνουν τα 15 δισεκατομμύρια βαρέλια, θα παίξει θεωρητικά ρόλο-κλειδί. Η αβεβαιότητα που υπάρχει όμως σε αυτή τη χώρα, καθώς και σε ολόκληρο τον Κόλπο, αναγκάζει τη Δύση να στραφεί σε άλλες πηγές τροφοδοσίας.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, χωρίς να παύουν να παρακολουθούν στρατηγικές χώρες όπως η Βενεζουέλα και το Μεξικό, προσπαθούν να μειώσουν την εξάρτησή τους από ασταθείς χώρες. Ετσι εξηγείται η διπλωματική και οικονομική «επίθεση» που εξαπέλυσε η κυβέρνηση στη Γουινέα, απ’ όπου υπολογίζει ότι θα εισάγει μέχρι το 2015 το 25% των αναγκών της σε πετρέλαιο, έναντι 15% που εισάγει σήμερα.

Επιπλέον, χάρις στις προσπάθειες της Ανγκόλας, της Ισημερινής Γουινέας, του Τσαντ και της Νιγηρίας, η παραγωγή πετρελαίου στην υποσαχάρια Αφρική αναμένεται να αυξηθεί από 4 σε 9 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα μέχρι το 2030.

Το ενδιαφέρον της διψασμένης Δύσης στρέφεται όμως κυρίως στην περιοχή της Κασπίας. Σύμφωνα με διάφορες μελέτες, το Αζερμπαϊτζάν, το Καζακστάν και το Τουρκμενιστάν διαθέτουν αποθέματα ύψους 30 δισεκατομμυρίων βαρελιών, δηλαδή το ισοδύναμο των κοιτασμάτων της Βόρειας Θάλασσας.

Η κατασκευή του αγωγού Μπακού-Τμπίλισι-Τσεϊχάν, απ’ όπου θα μεταφέρεται το πετρέλαιο του Αζερμπαϊτζάν στη Μεσόγειο μέσω της Γεωργίας, συμπυκνώνει τη σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ Αμερικανών και Ρώσων σε μια περιοχή την οποία παρακολουθούν από κοντά οι Ιρανοί, οι Τούρκοι και οι Κινέζοι. Στη γεωπολιτική αυτή πραγματικότητα διεκδικούν ενεργά τα συμφέροντά τους τόσο η Ρωσία όσο και η Σαουδική Αραβία. Στην επιθυμία της Ουάσινγκτον να ενισχύσει την οικονομική της παρουσία στην κεντρική Ασία και τη Γεωργία, το Κρεμλίνο απαντά ενισχύοντας δύο οργανισμούς: την Οργάνωση Συλλογικής Ασφαλείας, όπου συμμετέχουν αρκετές χώρες της κεντρικής Ασίας, και την Οργάνωση της Σανγκάης, που εκτός από το Καζακστάν, το Κιργιστάν, το Ουζμπεκιστάν και το Τατζικιστάν, περιλαμβάνει και την Κίνα.

Πηγές: Le Monde, ΑΠΕ