Η τράπεζα θεμάτων ήταν εξαρχής ο αδύνατος κρίκος του νέου συστήματος, αφού το χρονικό διάστημα από την ψήφιση του νόμου για το νέο λύκειο το Σεπτέμβριο μέχρι την πρώτη εφαρμογή της τον Ιούνιο είναι πολύ μικρό για το σωστό σχεδιασμό και την υλοποίηση της. Ο, ακόμη υπό ίδρυση, Εθνικός Οργανισμός Εξετάσεων ήταν βάσει του νόμου ο υπεύθυνος για την υλοποίηση της τράπεζας θεμάτων.
Η τράπεζα θεμάτων ήταν εξαρχής ο αδύνατος κρίκος του νέου συστήματος, αφού το χρονικό διάστημα από την ψήφιση του νόμου για το νέο λύκειο το Σεπτέμβριο μέχρι την πρώτη εφαρμογή της τον Ιούνιο είναι πολύ μικρό για το σωστό σχεδιασμό και την υλοποίηση της. Ο, ακόμη υπό ίδρυση, Εθνικός Οργανισμός Εξετάσεων ήταν βάσει του νόμου ο υπεύθυνος για την υλοποίηση της τράπεζας θεμάτων. Η καθυστέρηση στην ίδρυση και στελέχωσή του ανάγκασε το Υπουργείο Παιδείας να αναθέσει την υλοποίηση της τράπεζας θεμάτων στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής το διάδοχο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, που «προικίστηκε» με 1,5 εκατομμύρια ευρώ για την υλοποίηση του εγχειρήματος. Ο χρόνος λίγος, αφού οι ομάδες εργασίας ακόμη δεν έχουν αρχίσει να «φορτώνουν» με θέματα την τράπεζα θεμάτων, ενώ απομένουν ακόμη περίπου 45 μέρες για την έναρξη των εξετάσεων.
Το θέμα είναι ότι την Τετάρτη 28 Μαΐου θα πρέπει η τράπεζα θεμάτων να κληρώσει και να στείλει σε περίπου 1.300 Γενικά Λύκεια και 600 ΕΠΑ.Λ. διαφορετικά θέματα, σε διαφορετικά μαθήματα και η όλη διαδικασία να γίνει μέσα σε τρεις ώρες, 7 με 10 το πρωί. Η δυσκολία του εγχειρήματος είναι προφανής. Αν συνυπολογίσουμε τα ατελείωτα προβλήματα που ζούμε με την αξιοπιστία των διαφόρων πληροφορικών συστημάτων στο ξεκίνημά τους, όπως το TAXIS, αλλά και το ηλεκτρονικό μηχανογραφικό, καταλαβαίνουμε ότι χωρίς προσομοίωση χρήσης το σύστημα θα είναι δύσκολο να λειτουργήσει σωστά με την πρώτη εφαρμογή του.
Πέρα, όμως, από το τεχνικό κομμάτι και τον αγώνα χρόνου για την υλοποίησή του, υπάρχει και το εκπαιδευτικό ζήτημα. Το Υπουργείο ανακοίνωσε ότι η τράπεζα θεμάτων θα «ανοίξει» για μαθητές και εκπαιδευτικούς μία εβδομάδα πριν τις εξετάσεις. Πιστεύω ότι δεν είναι εκπαιδευτικά σωστό κάτι τέτοιο. Καλό θα είναι το Υπουργείο Παιδείας να δώσει στη δημοσιότητα κάποια πρότυπα διαγωνίσματα σε κάθε μάθημα, ώστε να δουν οι μαθητές τη δομή τους και το επίπεδο δυσκολίας των θεμάτων χωρίς να ανοίξει την τράπεζα θεμάτων σε κοινή θέα, γιατί θα ασχολούνται όλοι με την επίλυση των θεμάτων της και όχι με τη διδασκαλία, κάτι που θα κάνει κακό στους μαθητές. Οι μαθητές θα γεμίσουν άγχος στην προσπάθειά τους να λύσουν όσα περισσότερα θέματα μπορούν με αποτέλεσμα ατελείωτα ξενύχτια λίγες μέρες πριν τις εξετάσεις, που αποτελούν εγγύηση αποτυχίας, γιατί εξαντλημένοι μαθητές δεν θα μπορούν να αποδώσουν σωστά τις γνώσεις τους στο χαρτί, με συνέπεια μεγάλα ποσοστά αποτυχίας και χαμηλές βαθμολογίες, που θα φέρουν υψηλά ποσοστά μετεξεταστέων και μαθητών που θα μείνουν στην ίδια τάξη, κάνοντας αμφίβολη την επιτυχία του συστήματος την πρώτη χρονιά της εφαρμογής του.
Αλλά και για τα επόμενα χρόνια, πιστεύω, ότι δεν είναι σωστό να είναι σε κοινή θέα η τράπεζα θεμάτων, αφού τελικά θα λύνουν όλοι τα θέματά της προσπαθώντας να πετύχουν την κλήρωση, αντί να προσπαθούν να μάθουν. Αυτός ο φόβος υπάρχει πάντα στα αυστηρά εξετασιοκεντρικά εκπαιδευτικά συστήματα, όπως το ελληνικό, που δίνουν μεγάλη σημασία στις τελικές ανακεφαλαιωτικές εξετάσεις. Η τράπεζα πρέπει να είναι να έχει τόσα πολλά θέματα ώστε να μην έχει το χρόνο να τα λύσει κανείς μαθητής, να μην είναι σε κοινή θέα, αλλά να υπάρχουν πρότυπα διαγωνίσματα και φυσικά όλα τα θέματα να είναι παρόμοιας δυσκολίας, ώστε πραγματικά να μην έχει καμία σημασία ποια ακριβώς θέματα θα κληρωθούν.
Η τράπεζα θεμάτων σύμφωνα με το νόμο για το Νέο Λύκειο θα χρησιμοποιείται και για τα θέματα των πανελληνίων εξετάσεων κάτι που πιστεύω ότι θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα. Οι πανελλήνιες εξετάσεις αποτελούν ένα διαγωνισμό συμπλήρωσης θέσεων στον οποίο οι μαθητές ανταγωνίζονται προσπαθώντας να γράψει ο ένας καλύτερα από τον άλλο, ώστε να πετύχει στις περιζήτητες σχολές. Ο ανταγωνισμός είναι πολύ μεγάλος ειδικά για τις περιζήτητες σχολές, συνεπώς τα θέματα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικά ορισμένα ώστε να μην υπάρχει η παραμικρή ασάφεια. Αφού θα υπάρχει επιτροπή που θα βάζει τα μισά θέματα πρέπει να βάζει όλα τα θέματα η επιτροπή, ώστε να έχει την ευθύνη των θεμάτων στα οποία θα διαγωνίζονται 80.000 παιδιά κάθε χρόνο για μια θέση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Θέλω να πιστεύω ότι θα δουν το θέμα των εισαγωγικών εξετάσεων στο Υπουργείο στην πραγματική του διάσταση και θα καθιερώσουν την τράπεζα θεμάτων για τις προαγωγικές εξετάσεις και όχι για τις εισαγωγικές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
ΣΤΡΑΤΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΑΚΗΣ
Mαθηματικός - αναλυτής