Για πρώτη φορά επιστήμονες από τη Νέα Ζηλανδία και τη Σκοτία κατάφεραν να ρίξουν λίγο φως στη μέχρι σήμερα θεοσκότεινη - κυριολεκτικά και μεταφορικά - Τάφρο των Νέων Εβρίδων, ένα από τα βαθύτερα σημεία του ωκεανού, νοτίως της νήσου Βανουάτου.
Για πρώτη φορά επιστήμονες από τη Νέα Ζηλανδία και τη Σκοτία κατάφεραν να ρίξουν λίγο φως στη μέχρι σήμερα θεοσκότεινη - κυριολεκτικά και μεταφορικά - Τάφρο των Νέων Εβρίδων, ένα από τα βαθύτερα σημεία του ωκεανού, νοτίως της νήσου Βανουάτου.
Χρησιμοποιώντας μη επανδρωμένο βαθυσκάφος οι ερευνητές έστειλαν ειδικές κάμερες σε βάθος 7.200 μέτρων, όπου βασιλεύει το απόλυτο σκοτάδι και επικρατούν εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες. Διαπίστωσαν ότι η τάφρος είναι γεμάτη οργανισμούς που ζουν και αναπαράγονται, ανάμεσά τους γιγαντιαία χέλια και μεγάλες κόκκινες γαρίδες.
Το 2012, ο διάσημος σκηνοθέτης Τζέιμς Κάμερον έγινε ο πρώτος άνθρωπος μετά από μισό αιώνα που καταδύεται στην Τάφρο των Μαριανών, το χαμηλότερο σημείο της επιφάνειας του φλοιού της Γης. Όπως δήλωσε μετά από την αποστολή του, ο πυθμένας ήταν άγονος και απόκοσμος. Αργότερα, ωστόσο, διεθνής ομάδα επιστημόνων ανακάλυψε ότι η τάφρος, το μέγιστο γνωστό βάθος της οποίας είναι σχεδόν 11 χιλιόμετρα, εμφανίζει αφθονία μικροβιακής δραστηριότητας.
Αυτή τη φορά, στην Τάφρο των Νέων Εβρίδων, οι ερευνητές ανακάλυψαν και έφεραν στην επιφάνεια ακόμη και μεγάλα ψάρια, αλλά όχι γρεναδιέρους, γεγονός που τους προκάλεσε έκπληξη, καθώς πρόκειται για ένα από τα πιο συνηθισμένα ψάρια που απαντώνται σε αφθονία στις τάφρους του Ειρηνικού, σε πολύ μεγάλα βάθη. Επίσης, δεν εντόπισαν σαλιγκαρόψαρα, που και αυτά ζουν στα βαθύτερα σημεία των ωκεανών.
«Αρχίζουμε να ανακαλύπτουμε ότι όσα συμβαίνουν σε μία τάφρο δεν αντιπροσωπεύουν απαραίτητα την κατάσταση σε όλες τις τάφρους», δήλωσε στο BBC ο εμπνευστής της αποστολής Άλαν Τζέιμισον από το πανεπιστήμιο του Αμπερντίν. «Η μεγάλη διαφορά ανάμεσα σε αυτήν την τάφρο και σε άλλες που έχουμε μελετήσει είναι ότι η Τάφρος των Νέων Εβρίδων βρίσκεται σε τροπικά και συνεπώς λιγότερο εύφορα ύδατα», εξήγησε μιλώντας στην Daily Record ο Τομ Λίνλεϊ από την ίδια ερευνητική ομάδα. «Τα ύδατα που καλύπτουν μια τάφρο είναι αυτά που “τρέφουν” την κοινότητα και σε αυτήν την περίπτωση φαίνεται ότι οι γαρίδες και τα χέλια ευνοούνται από περιβάλλοντα με ελάχιστη τροφή.»
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ευρήματα υπενθυμίζουν ότι ακόμη και όσα συμβαίνουν σε τόσο μεγάλα βάθη συνδέονται με το πόσο «εύφορα» είναι τα επιφανειακά ύδατα, γι’ αυτό και σε περίπτωση μεταβολής του συστήματος, π.χ. λόγω της κλιματικής αλλαγής, η κοινότητα της τάφρου είναι πολύ πιθανό να επηρεαστεί σημαντικά.