Νέφη σκόνης και αερίων που αρνούνται να γίνουν άστρα

Τα άστρα είναι γνωστό πως δημιουργούνται από γιγάντια νέφη αερίων τα οποία συμπυκνώνονται από την ίδια τη βαρύτητά τους. Όταν οι πιέσεις και οι θερμοκρασίες φτάσουν στο απαραίτητο σημείο, τότε στο εσωτερικό του άστρου πυροδοτούνται οι πυρηνικές αντιδράσεις οι οποίες ισορροπούν τις βαρυτικές πιέσεις οπότε και το άστρο ξεκινά να εκπέμπει έντονη ακτινοβολία.

Χωρίς όμως τη θερμότητα από τις αντιδράσεις πυρηνικής σύντηξης, τα νέφη αερίων είναι δύσκολο να εντοπισθούν από τη Γη. Για να παρακάμψει αυτό το εμπόδιο, μία διεθνής ομάδα αστρονόμων εστίασε στα μόρια σκόνης που υπάρχουν σε αυτά τα νέφη, τα οποία έχουν μέγεθος ακόμη και χιλιάδες φορές μεγαλύτερο από τα μόρια των αερίων.

Καθώς τα μόρια σκόνης απορροφούν το φως από άλλα άστρα και θερμαίνονται, το επανακπέμπουν στη συνέχεια σε συχνότητες υπέρυθρης ακτινοβολίας. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τις δύο υπέρυθρες κάμερες στο τηλεσκόπιο James Clerk Maxwell στη Χαβάη, εντοπίζοντας πέντε μεγάλα και πυκνά νέφη αερίων, που στο κέντρο τους έχουν θερμοκρασία μόλις 8 με 20 βαθμών Κέλβιν. Οι περιοχές αυτές βρίσκονται συχνά δίπλα σε περιοχές στις οποίες δημιουργούνται αστέρια με ταχείς ρυθμούς.

Το παράδοξο στην ανακάλυψη είναι πως κανονικά τα πυκνά αυτά νέφη θα έπρεπε σύμφωνα με τις εκτιμήσεις από τις παρατηρήσεις να είναι βαρυτικά ασταθή και να έχουν ξεκινήσει να συμπυκνώνονται, κάτι που θα οδηγούσε στην αύξηση της εσωτερικής τους θερμοκρασίας.

Για κάποιο άγνωστο μέχρι στιγμής λόγο, κάτι τέτοιο δε συμβαίνει, και οι ιδιότροπες αυτές περιοχές αρνούνται στην κυριολεξία να γίνουν αστέρια, έστω και αν θεωρητικά πληρούν όλες τις προϋποθέσεις. Πιθανές εξηγήσεις που έχουν προταθεί μέχρι στιγμής είναι η ύπαρξη μαγνητικών πεδίων ή ο στροβιλισμός των αερίων του νέφους, που εμποδίζουν τη βαρυτική κατάρρευση του.

Το σίγουρο για την ώρα είναι πως θα χρειαστεί περαιτέρω μελέτη των περιοχών αυτών, για να αποσαφηνιστούν όλες τους οι ιδιότητες. Τα ευρήματα της έρευνας δημοσιεύονται στο επιστημονικό περιοδικό Astronomical Journal.