Τον πρώτο μετεωρολογικό χάρτη ενός καφέ νάνου κατασκεύασαν αστρονόμοι του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ και του πανεπιστημίου του Εδιμβούργου. Στις νέες εικόνες φαίνονται με πρωτοφανή λεπτομέρεια τα ατμοσφαιρικά χαρακτηριστικά ενός «αποτυχημένου άστρου».
Τον πρώτο μετεωρολογικό χάρτη ενός καφέ νάνου κατασκεύασαν αστρονόμοι του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ και του πανεπιστημίου του Εδιμβούργου. Στις νέες εικόνες φαίνονται με πρωτοφανή λεπτομέρεια τα ατμοσφαιρικά χαρακτηριστικά ενός «αποτυχημένου άστρου».
Οι καφέ νάνοι είναι ουράνια σώματα μεγαλύτερα από το Δία, αλλά με μικρότερη μάζα από την απαιτούμενη ώστε να μετατραπούν σε άστρα. Παρόλο που ο πληθυσμός τους στο Γαλαξία πρέπει να είναι πολύ μεγάλος, μέχρι σήμερα έχουν εντοπισθεί μονάχα μερικές εκατοντάδες τέτοια σώματα καθώς η ακτινοβολία τους είναι πολύ αμυδρή και το μέγεθός τους σχετικά μικρό.
Οι αστρονόμοι πίστευαν εδώ και καιρό πως οι καφέ νάνοι φιλοξενούν ατμόσφαιρες. Τα αντικείμενα αυτά έχουν σχετικά υψηλές θερμοκρασίες όταν γεννιούνται (δεκάδες χιλιάδες έως και εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου) . Καθώς σταδιακά κρυώνουν, στη θερμοκρασία των 2.000ο C περίπου, υπάρχουν οι συνθήκες για τη συμπύκνωση ορισμένων από των στοιχείων της ατμόσφαιράς τους (πυρίτιο, σίδηρος κτλ) και τη συνεπακόλουθη δημιουργία σύννεφων. Τα σύννεφα αυτά πιστεύεται πως διαλύονται όταν οι νάνοι κρυώσουν περαιτέρω και η θερμοκρασία τους πέσει κάτω από τους 1.000ο C.
Ο καφέ νάνος που μελέτησαν οι αστρονόμοι του Πολύ Μεγάλου Τηλεσκοπίου στο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο του Νότιου Ημισφαιρίου στη Χιλή, είναι ο WISE J104915.57-531906.1B, γνωστός και ως Luhman 16B, ο οποίος είχε ανακαλυφθεί πέρυσι από το διαστημικό τηλεσκόπιο WISE της ΝASA, μαζί με το δίδυμό του Luhman 16A. Απέχει μόλις 6.5 έτη φωτός από τον πλανήτη μας, όντας το τρίτο πιο κοντινό σύστημα στο δικό μας μετά το Άλφα του Κενταύρου και το άστρο Μπάρναρντ.
Η μικρή απόσταση που μας χωρίζει από το συγκεκριμένο σύστημα, επέτρεψε στους αστρονόμους τη λεπτομερή παρατήρηση της ατμόσφαιρας του Luhman 16B. Στις εικόνες που προέκυψαν από την παρατήρηση του καφέ νάνου σε έξι διαφορετικές χρονικές στιγμές, φαίνεται καθαρά η μετατόπιση των νεφών που τον καλύπτουν, ενώ μεταβάλλεται και το πάχος τους. Πρόκειται για την πρώτη χαρτογράφηση αυτού του φαινομένου σε ένα καφέ νάνο.
«Σύντομα θα μπορούμε να παρακολουθούμε το μοτίβο από την κίνηση και την εξέλιξη των νεφών σε αυτόν τον καφέ νάνο», είπε σχετικά ο ερευνητής του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ, Ίαν Κρόσφιλντ, o οποίος συμμετείχε στην έρευνα. «Στο τέλος, οι εξωμετεωρολόγοι, θα μπορούν να προβλέπουν εάν ένας επισκέπτης στον Luhman 16B θα πρέπει να περιμένει καθαρό ή συννεφιασμένο ουρανό», κατέληξε.