Βασισμένο στο πολυπρόσωπο θεατρικό αριστούργημα του Γουίλιαμ Σαίξπηρ, «Άμλετ», η παράσταση «Μόνος με τον Άμλετ», που αποτελεί διασκευή για έναν ηθοποιό, παρουσιάζεται στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.
Ο ήρωας που έθεσε το ερώτημα «να ζει κανείς ή να μη ζει» και ταυτίστηκε με την έννοια του μυστηριώδη και αμφιταλαντευόμενου ανθρώπου, παίρνοντας παροιμιώδεις διαστάσεις και γεννώντας με τη συμπεριφορά του το επίθετο «αμλετικός» και τον όρο «αμλετισμός», ζωντανεύει σε μια πρωτότυπη σκηνική ανάγνωση.
Βασισμένο στο πολυπρόσωπο θεατρικό αριστούργημα του Γουίλιαμ Σαίξπηρ, «Άμλετ», η παράσταση «Μόνος με τον Άμλετ», που αποτελεί διασκευή για έναν ηθοποιό, παρουσιάζεται στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, από την Παρασκευή 17 Ιανουαρίου, για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων.
Ένας ηθοποιός, οκτώ χαρακτήρες
Τη διασκευή και τη σκηνοθεσία συνυπογράφουν ο Μανώλης Δούνιας και ο Αιμίλιος Χειλάκης, ο οποίος - με μοναδικό όπλο το κείμενο του μεγάλου άγγλου συγγραφέα, στη διαχρονική μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά - ερμηνεύει όλους τους χαρακτήρες της τραγωδίας. O Άμλετ, η Οφηλία, ο Κλαύδιος, η Γερτρούδη, ο Πολώνιος, ο Λαέρτης, το φάντασμα του νεκρού βασιλιά και ο Οράτιος παίρνουν σάρκα και οστά στο πρόσωπό του. Ο Άμλετ γίνεται ένας σύγχρονος ήρωας, που δεν τον απασχολεί απλά το θεμελιώδες ερώτημα «να ζει κανείς ή να μη ζει», αλλά το «πώς να ζει». Παρατηρώντας τις κοινωνικές συνθήκες γύρω του, δε βασανίζεται μόνο από το μάταιο της ανθρώπινης ύπαρξης, αλλά αναρωτιέται αν είναι προτιμότερο να ζει κανείς άπραγος ή να πεθαίνει πράττοντας.
Η απόσταση από τη Σκέψη στην Πράξη
Στο έργο του Σαίξπηρ, ο βασιλιάς της Δανίας πεθαίνει και, στον θρόνο, τον διαδέχεται ο αδερφός του, Κλαύδιος, που δε διστάζει να παντρευτεί τη χήρα του, βασίλισσα Γερτρούδη. Ο γιος της, Άμλετ, βασανίζεται τόσο από τον ξαφνικό χαμό του πατέρα του, όσο και από την απόφαση της μητέρας του να ξαναπαντρευτεί τόσο σύντομα. Όταν το φάντασμα του νεκρού βασιλιά εμφανίζεται μπροστά του και του αποκαλύπτει ότι ο Κλαύδιος τον δολοφόνησε, για να τον διαδεχθεί, ο Άμλετ ορκίζεται να πάρει εκδίκηση. Έτσι, αποφασίζει να στήσει μία παράσταση, βάζοντας τους ηθοποιούς να αναπαραστήσουν μπροστά στον Κλαύδιο τη δολοφονία του πατέρα του, ελπίζοντας ότι, με αυτόν τον τρόπο, θα αποσπάσει την ομολογία του.
Στην παράσταση «Μόνος με τον Άμλετ», ο νεαρός πρίγκιπας προσπαθεί να διανύσει την απόσταση από τη Σκέψη στην Πράξη. Συνειδητοποιώντας ότι το σύστημα αξιών, στο οποίο μέχρι τώρα πίστευε, και η επίπλαστη ευδαιμονία που απολάμβανε έχουν πια πεθάνει, αναζητεί διακαώς έναν τρόπο να διατηρήσει την αξιοπρέπεια και τα ιδανικά του, σε μια κοινωνία που ιδεολογικά καταρρέει.
Μια πολύ παλιά ιστορία
Η ιστορία του δανού πρίγκιπα Άμλετ, που σχεδιάζει την εκδίκηση εναντίον του βασιλιά θείου του για τη δολοφονία του πατέρα του, που ήταν στον θρόνο, είναι αρκετά παλιά και προέρχεται από τον μεσαιωνικό μύθο του Άμλετ, που καταγράφεται στο έργο «Gesta Danorum» του Σάξο Γκραμάτικους, γύρω στο 1200. Σε αυτό το έργο, βασίζονται οι «Τραγικές ιστορίες», που εξέδωσε - ανάμεσα στα 1570 - 1576 - ο Φρανσουά ντε Μπελφορέ, στις οποίες βασίζεται το χαμένο έργο του Τόμας Κιντ, «Ur - hamlet», από το οποίο, πιθανότατα, εμπνεύστηκε με τη σειρά του και ο Σαίξπηρ, στο έργο του οποίου το μεγαλύτερο μυστήριο αποτελεί ο ίδιος ο χαρακτήρας του πρίγκιπα, η ψυχολογία και τα αληθινά του κίνητρα.
Μια άποψη θέλει τον Άμλετ να αναζητεί την αλήθεια, ώστε να είναι σίγουρος ότι πραγματοποίησε την εκδίκηση που επιθυμούσε ένα φάντασμα, το οποίο ισχυρίστηκε πως ήταν το πνεύμα του νεκρού πατέρα του. Συνήθως, ο Άμλετ θεωρείται ο κατεξοχήν αναποφάσιστος ήρωας. Έχει αναλάβει ένα καθήκον, που γνωρίζει και νιώθει πως είναι σωστό, ωστόσο είναι απρόθυμος να το φέρει εις πέρας και καταριέται τον εαυτό του για την αδυναμία αυτή.
Από τις πιο εμβληματικές φιγούρες του παγκόσμιου θεάτρου
Έχουν περάσει σχεδόν 400 χρόνια από την πρώτη παρουσίαση αυτής της υπαρξιακής τραγωδίας και ο Άμλετ παραμένει μια από τις πιο εμβληματικές φιγούρες του παγκόσμιου θεάτρου. Έχει γίνει σύμβολο της υψηλής πνευματικότητας, της προσωπικής απόγνωσης, του αδιάκοπου αγώνα για αυτογνωσία, της κριτικής κατά του εθνικισμού, αλλά και σύμβολο του πολιτικού ακτιβισμού. Ο μύθος του Σαίξπηρ έχει διασκευαστεί πολλές φορές από σημαντικούς ανθρώπους του θεάτρου, γνώρισε δεκάδες κινηματογραφικές μεταφορές και αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για παρωδίες, νουβέλες, μελέτες, όπερες και πρωτότυπα θεατρικά έργα.
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Γιώργος Χειμωνάς, σκηνοθεσία - διασκευή: Μανώλης Δούνιας - Αιμίλιος Χειλάκης, σκηνικά - κοστούμια: Κένι Μακλέλλαν, σχεδιασμός φωτισμών: Νίκος Βλασόπουλος, μουσική - ηχητικός σχεδιασμός: Γιώργος Σπανός, βοηθός σκηνοθέτη: Λαμπρίνα Καραγιαννίδου, φωτογραφίες: Γιάννης Βασταρδής. Ερμηνεία: Αιμίλιος Χειλάκης.
Πληροφορίες
Δημοτικό Θέατρο Πειραιά: Ηρώων Πολυτεχνείου 32 - Πειραιάς, τηλ.: 210 4143310 - 320, ώρες ταμείου: 10.00 - 13.00 και 17.00 - 21.00. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: 17 - 19, 24 - 26 και 31 Ιανουαρίου και 1, 2 και 7 - 9 Φεβρουαρίου: Παρασκευή: 21.00, Σάββατο: 18.00 και 21.00, Κυριακή: 20.00. Τιμές εισιτηρίων: διακεκριμένο: 18 ευρώ, κανονικό: 15 ευρώ, φοιτητικό: 12 ευρώ, ανέργων - ΑΜΕΑ: 8 ευρώ. Προπώληση: ταμείο θεάτρου, Πανεπιστημίου 39 (Στοά Πεσμαζόγλου), τηλεφωνικά: 210 7234567, ηλεκτρονικά: ticketsercices.gr και dithepi.gr.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]