Στον 22ο Κύκλο Μαθημάτων (Ιανουάριος - Απρίλιος 2014), στη Στοά του Βιβλίου, θα διδάξουν επίλεκτα μέλη της ελληνικής και διεθνούς πανεπιστημιακής κοινότητας για θέματα της ειδικότητάς τους.
Η Στοά του Βιβλίου ιδρύθηκε από τη Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία για να αποτελέσει μια παρέμβαση παιδείας στην πνευματική ζωή των Αθηνών. Στηρίχθηκε στην ιδέα και στον πολιτισμό του βιβλίου και κατόρθωσε, τα 17 χρόνια που λειτουργεί ήδη, να καταστεί σημείο αναφοράς για ό,τι έχει σχέση με το βιβλίο και παράλληλα να αναπτύξει μια ευρύτερη πνευματική, πολιτιστική και επιστημονική δραστηριότητα.
Παλαιό όραμα της Στοάς τού Βιβλίου και μέσα στους στόχους των ιδρυτών της ήταν εξαρχής να δώσει την ευκαιρία σε κάθε ενδιαφερόμενο - ασχέτως ηλικίας, μορφωτικού επιπέδου και επαγγελματικής ενασχόλησης - να διευρύνει τους ορίζοντες της σκέψης του και τα πνευματικά του ενδιαφέροντα με σειρές μορφωτικών μαθημάτων επί διαφόρων αντικειμένων.
Πανεπιστημιακοί καθηγητές και άλλοι διαπρεπείς στον χώρο τους επιστήμονες, καλλιτέχνες, δημιουργοί κ.ά. καλούνται, μέσα από αυτές τις συστηματικά οργανωμένες σειρές μαθημάτων, να προσφέρουν στους ενδιαφερομένους έγκυρες κατασταλαγμένες γνώσεις αλλά και προβληματισμούς για κάθε διδασκόμενο αντικείμενο.
Ένας επιτυχημένος θεσμός
Όλο μορφωτικό πρόγραμμα εντάσσεται σε μια δραστηριότητα η οποία χαρακτηρίζεται κυριολεκτικά ως «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο της Στοάς του Βιβλίου» και αποτελεί πλέον έναν επιτυχημένο θεσμό, που μπήκε ήδη στον όγδοο χρόνο λειτουργίας του.
Στους 21 κύκλους μαθημάτων που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα και σε 129 συνολικά θεματικές ενότητες έχουν διδάξει μαθήματα της ειδικότητάς τους 248 πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, συγγραφείς και καλλιτέχνες σε χιλιάδες ανθρώπους κάθε ηλικίας και μορφωτικού επιπέδου.
Τα μαθήματα, ανάλογα με το αντικείμενο, συνοδεύονται από εποπτικό υλικό (διαφάνειες, ακουστικό υλικό κ.λπ.). Μετά από κάθε μάθημα ακολουθεί συζήτηση. Επίσης, κατά την κρίση τού διδάσκοντος, διανέμεται διδακτικό υλικό και ενδεικτική βιβλιογραφία.
22ος Κύκλος Μαθημάτων
Στον 22ο Κύκλο Μαθημάτων (Ιανουάριος - Απρίλιος 2014) θα διδάξουν επίλεκτα μέλη της ελληνικής και διεθνούς πανεπιστημιακής κοινότητας για θέματα της ειδικότητάς τους που αναφέρονται στην αστροφυσική, την ποίηση του Κάλβου, στο αρχαίο δράμα, στη ρητορική και τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία, την επιστήμη και τη θρησκεία, την ανάλυση κειμένων, στον κινηματογράφο, τον βυζαντινό πολιτισμό.
Συνοπτικό πρόγραμμα
5 Μαθήματα Αστροφυσικής
(Τρίτη, 11.00-12.30) Έναρξη 21/1
Κανάρης Τσίγκανος, καθηγητής Αστροφυσικής, ΕΚΠΑ, συντονιστής.
Η θέση μας στο σύμπαν/ Γένεση και θάνατος των αστέρων/ Το αθέατο Σύμπαν και οι δυνάμεις της Φύσης.
Σταμάτης Κριμιζής, Επίτιμος Δ/ντής Τμήματος Διαστημικής, Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, Ακαδημαϊκός .
Εξερεύνηση τού πλανητικού μας συστήματος.
Παναγιώτης Νιάρχος, καθηγητής Αστροφυσικής, ΕΚΠΑ.
Αναζήτηση πλανητών εκτός τού Ηλιακού μας συστήματος.
5 Μαθήματα νεοελληνικής λογοτεχνίας
(Τρίτη, 19.30-21.00) Έναρξη 25/2
Νάσος Βαγενάς, καθηγητής Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας, ΕΚΠΑ.
Η ποιητική περιπέτεια τού Κάλβου.
Η ιταλική ποιητική διαμόρφωση τού Κάλβου: από την Canzone στον Ναπολέοντα (1811) ως τον Ippia (1821) / Ο Κάλβος poeta tragicο (Teramene, Le Danaidi, Ippia) / Η ελληνική ποιητική διαμόρφωση τού Κάλβου: από το «Ελπίς πατρίδος» (1819) ως τη Λύρα (1824) / Η Λύρα / Λυρικά (1826).
5 Μαθήματα για το αρχαίο δράμα
(Δευτέρα, 11.00-12.30) Έναρξη 24/2
Κώστας Γεωργουσόπουλος, κριτικός θεάτρου, μεταφραστής.
Από τη θεολογία στην οικειότητα.
Αισχύλος, Σοφοκλής, Ευριπίδης, Αριστοφάνης, Μένανδρος.
5 Μαθήματα για ρητορική και λογοτεχνία
(Τετάρτη 17.00-18.30). Έναρξη 26/2
Θανάσης Νάκας, καθηγητής Γλωσσολογίας, ΠΤΔΕ, ΕΚΠΑ
Κλασική Ρητορική και Σύγχρονη Γλωσσολογία (Πραγματολογία) / Από τον λόγο της καθημερινής επικοινωνίας στον αισθητικά επεξεργασμένο λόγο / Λεκτικοί ‘τρόποι’ και ‘σχήματα’: σχήματα αντίθεσης, σχήματα επανάληψης, σχήματα ομοηχίας / Εικόνα – Παρομοίωση – Μεταφορά στη λογοτεχνία / Κορυφαία παραδείγματα ρητορικής δεινότητας μέσα από την κλασική (αρχαιοελληνική και λατινική) ρητορική, την εκκλησιαστική ρητορική και ποίηση, τη νεότερη πεζογραφία και ποίηση.
10 Μαθήματα Φιλοσοφίας
(Πέμπτη 12.00-13.30) Έναρξη 23/1
Χρήστος Γιανναράς, καθηγητής Φιλοσοφίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Καλλιέργεια ή βαρβαρότητα; Η κρίση τού πολιτισμικού ‘παραδείγματος’ ως προσωπικό πρόβλημα.
Αντίθεση «τρόπου» και ιδεολογίας / Η ετερότητα προϊόν κοινωνίας / Σχέση και χρήση, σύμβολο και σύμβαση / Το καινούργιο ως αυταξία / Ο εντυπωσιασμός και η αγλωσσία / Φροντιστηριοποίηση τού σχολείου / Γάμος ή εταιρισμός ; / Γιατί ο θρίαμβος τού Ισλάμ / Η εκκρεμότητα «νοήματος» τού βίου / Ανακεφαλαιωτική συζήτηση.
5 Μαθήματα για Επιστήμη και Θρησκεία
(Πέμπτη 17.00-18.30) Έναρξη 27/2
Από τις θεωρίες και τα δόγματα στον άνθρωπο.
Βασίλης Κωνσταντούδης, Δρ Φυσικής, Νίκη Τσιρώνη, Βυζαντινολόγος.
Συντονιστές της ενότητας
Χρυσόστομος Σταμούλης, καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ – Μανώλης Πατηνιώτης, Αν. καθηγητής ΜΙΘΕ ΕΚΠΑ: Επιστήμη και θρησκεία: Ιστορικές προσεγγίσεις
π. Βασίλειος Θερμός – Μάνος Δανέζης, καθηγητής Αστροφυσικής ΕΚΠΑ:
Επιστήμη και θρησκεία: μια αμφίδρομη πρόκληση
Βασίλης Ξυδιάς, θεολόγος καθηγητής ΜΕ – Δημήτρης Μπεκριδάκης, ΜΑ Θεολογίας, ΕΚΠΑ: Θέσεις και αντιθέσεις στη διδασκαλία επιστήμης και θρησκείας.
Νίκη Τσιρώνη, Βυζαντινολόγος – Παναγιώτης Δημακάκος, καθηγητής Ιατρικής Σχολής, ΕΚΠΑ: Το σώμα, τόπος συνάντησης επιστήμης και θρησκείας.
Βασίλης Κωνσταντούδης, Δρ Φυσικής – Γεώργιος Μέσκος, θεολόγος καθηγητής ΜΕ: Επιστήμη και θρησκεία σήμερα.
5 Μαθήματα για την ανάλυση της γλώσσας των κειμένων
(Δευτέρα 17.00-18.30) Έναρξη 20/1
Διονύσης Γούτσος, Αν. καθηγητής Γλωσσολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ, Συντονιστής της ενότητας.
Κείμενο: βασικές έννοιες / Λογοτεχνικά κείμενα / Νέες μέθοδοι στην ανάλυση κειμένων
Σταματία Κουτσουλέλου-Μίχου, Αν. καθηγήτρια, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Τα κείμενα του διαφημιστικού λόγου
Διονύσης Γούτσος – Σταματία Κουτσουλέλου-Μίχου
5 Μαθήματα για τη γλώσσα των εικόνων και τον κινηματογράφο
(Πέμπτη 17.00-18.30) Έναρξη 23/1
Χρήστος Γόδας, σκηνοθέτης, σεναριογράφος.
Φως και όραση, η γέννηση και εξέλιξη τού κινηματογράφου / Βασικές δομές των εικαστικών τεχνών, η κάμερα, το φιλμ / Συλλαβίζοντας τη γλώσσα της εικόνας / Σενάριο, οπτική αφήγηση, η «σύνταξη» μιας οπτικής πρότασης / Η Δημιουργία τού κόσμου, της ταινίας.
5 Μαθήματα για το Θείο δράμα στον βυζαντινό πολιτισμό
(Συνοπτική σειρά, 7-11 Απριλίου, καθημερινά, 19.30-21.00)
Θάνος Μαρκόπουλος, καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Συντονιστής της ενότητας.
Το Βυζαντινό Πάσχα: ύμνοι και παράδοση.
Νίκη Τσιρώνη, Βυζαντινολόγος.
Δραματικές αναπαραστάσεις του θείου δράματος στην ομιλητική παράδοση τού Βυζαντίου.
Νίκος Ζίας, καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης, ΕΚΠΑ.
Εικονογραφία των Παθών
Ιωσήφ Βιβιλάκης, καθηγητής Τμήματος Θεατρικών Σπουδών, ΕΚΠΑ.
Το θείον Πάθος ως δράμα.
Αχιλλέας Χαλδαιάκης, Αν. καθηγητής Βυζαντινής Μουσικολογίας, ΕΚΠΑ - Μαΐστορες.
Η χαρά των αγγέλων: Μεγαλοβδομαδιάτικοι διάλογοι θείου και ανθρωπίνου.
Πληροφορίες
Για πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής, από Δευτέρα έως Παρασκευή και ώρες 9.30 -15.30, στα γραφεία της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας στη Στοά του Βιβλίου: Αρσάκειο Μέγαρο, Πεσμαζόγλου 5 και Σταδίου, τηλ.: 210 - 3244538 και 210 - 3253989, καθώς και στην ιστοσελίδα της Στοάς του Βιβλίου (www.stoabibliou.gr).