Πολιτιστικά
Δευτέρα, 30 Δεκεμβρίου 2013 10:30

Έτος ποίησης και δημοσίευσης έργων το 2013

Παρά τις κυκλοφοριακές της δυσκολίες, η ποίηση φαίνεται πως είχε την τιμητική της κατά τη διάρκεια της χρονιάς που πέρασε, αφού είχαμε συγκεντρωτικές εκδόσεις, με βιβλία τα οποία δημοσίευσαν ποιητές που έχουν φτάσει στην ωριμότητά τους.

Παρά τις κυκλοφοριακές της δυσκολίες, η ποίηση φαίνεται πως είχε την τιμητική της κατά τη διάρκεια της χρονιάς που πέρασε, αφού είχαμε συγκεντρωτικές εκδόσεις, με βιβλία τα οποία δημοσίευσαν ποιητές που έχουν φτάσει στην ωριμότητά τους.

Ανέκδοτη συλλογή του Γιάννη Ρίτσου

Το 2013 ήταν και έτος δημοσίευσης έργων νεότερων ή νέων δημιουργών, των οποίων η παρουσία στα ελληνικά γράμματα έχει ήδη αποσπάσει την προσοχή και τους επαίνους της κριτικής. Πριν αναφερθούμε στις συγκεντρωτικές εκδόσεις, θα πρέπει να μνημονεύσουμε μιαν ανέκδοτη συλλογή του Γιάννη Ρίτσου, που υπό τον τίτλο «Υπερώον» (εκδόσεις Κέδρος) προδίδει αμέσως την έγνοια του ποιητή για την κοινωνική και την πολιτική κατάσταση της Ελλάδας κατά την πρώτη δεκαετία της μεταπολίτευσης.

Εκδόσεις που ξεχώρισαν

Από τις συγκεντρωτικές εκδόσεις, ξεχώρισαν τέσσερις περιπτώσεις. Το βιβλίο του Γιάννη Κοντού «Τα ποιήματα 1970 - 2010» (εκδόσεις Τόπος) αποτελεί περιήγηση στους τόπους μιας σαραντάχρονης ποιητικής παραγωγής όπου κυριαρχούν η θυμωμένη στάση για όσα μας περιβάλλουν καθημερινά, αλλά και  οι εικόνες μιας πόλης η οποία μοιάζει βυθισμένη στο παράλογο.

Στο βιβλίο του Μιχάλη Γκανά «Ποιήματα 1978-2012» (εκδόσεις Μελάνι), που καλύπτει την ίδια χρονική περίοδο, ο έρωτας και η φύση συναντιούνται με τον βαρύ βηματισμό της Ιστορίας σ’ ένα τοπίο όπου επικρατεί η αγωνία της ύπαρξης. Ο Αλέξανδρος Ίσαρης ανήκει, όπως και οι δύο προηγούμενοι ποιητές, στη γενιά του 1970 και το βιβλίο του «Εγώ ένας ξένος. Ποιήματα 1967-2011» (εκδόσεις Κίχλη) αποτυπώνει την πορεία ενός καλλιτέχνη ο οποίος θρηνεί χαμηλόφωνα τη μοναξιά της τέχνης του και υπερασπίζεται μέχρι κεραίας τούς σκοπούς της.

Προερχόμενος από τη γενιά η οποία ακολούθησε τη γενιά του 1970, ο Χάρης Βλαβιανός  ανατρέχει με το βιβλίο του «Η εύθραυστη επικράτεια των λέξεων. Ποιήματα, σχεδιάσματα, μεταγραφές: 1991-2003» (εκδόσεις Νεφέλη) στο μεγαλύτερο μέρος της ποίησής του για να μας θυμίσει τον τρόπο με τον οποίο συνδυάζει το αυτοβιογραφικό στοιχείο με έναν διαρκή προβληματισμό πάνω στα ζητήματα της γραφής.

Μεμονωμένες εκδόσεις

Ο Τάσος Γαλάτης, που ανήκει σε μια γενιά η οποία προηγήθηκε της γενιάς του 1970, τύπωσε φέτος δύο συλλογές: το «Φως του κόσμου» και τη «Νυχτερινή οξυγραφία» (αμφότερες στη σειρά «Λάλον ύδωρ» των εκδόσεων Τυπωθήτω). Ο ποιητής αναμετριέται, εν προκειμένω,  με τον αδιέξοδο κύκλο τον οποίο χάραξε στη μεταπολεμική Ελλάδα η βία της Ιστορίας, εξανδραποδίζοντας ζωές και συνειδήσεις.

Από τις νεότερες και τις νεανικές φωνές, αίσθηση έχουν κάνει ήδη, με την τόλμη, την πρωτοτυπία και την ανατρεπτική τους διάθεση, δύο ποιητικές συλλογές. Στο βιβλίο του «Εγκώμια» (εκδόσεις Πατάκη), ο Δημήτρης Ελευθεράκης συνταιριάζει τον μύθο και την Ιστορία με τα αρχέτυπα της αρχαιοελληνικής ποίησης, αλλά και με τα πρότυπα της νεοελληνικής παράδοσης, για να καταλήξει σ’ ένα παιχνίδι το οποίο θα υπονομεύσει διακριτικά τα πάντα: την πίστη στις παλαιές αξίες, τον παχυδερμισμό με τον οποίο αντιμετωπίζονται τα σύγχρονα προβλήματα, όπως και την ευκολία με την οποία δημιουργούνται οι διανοητικές μόδες της εποχής μας.

Στο δικό του βιβλίο, που έχει τίτλο «Το σύνδρομο Σταντάλ» (εκδόσεις Πόλις), ο Γιάννης Δούκας  παίζει με το παραδοσιακό μέτρο και την ομοιοκαταληξία για να δείξει πως μπορούμε ακόμη να συνομιλούμε με τους παλαιότερους, αρκεί να το κάνουμε με θάρρος και έμπνευση.