Πολιτιστικά
Παρασκευή, 13 Δεκεμβρίου 2013 08:40

Εικαστικοί ουρανοί και φυσικός εκκλησιασμός

Έκθεση ζωγραφικής του θεσσαλονικιού εικαστικού Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη (1908 - 1993) παρουσιάζεται στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης.

Με την κίνηση και τη στάση να τη χαρακτηρίζουν, η μεγαλύτερη αναδρομική θεματική έκθεση ζωγραφικής του θεσσαλονικιού εικαστικού Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη (1908 - 1993) εγκαινιάζεται στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ), την Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου, στις 8 το βράδυ.

Με τίτλο «Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, φυσικός  εκκλησιασμός, 1934 - 1993. 3 + 1 θέματα, 3 ουρανοί» και σε επιμέλεια του γιου του καλλιτέχνη, Γαβριήλ Νικολάου Πεντζίκη, η έκθεση - με ελεύθερη είσοδο για το κοινό - συγκεντρώνει πάνω από 350 έργα όλων των περιόδων. Μάλιστα, πραγματοποιείται μια μεγάλη προσπάθεια ψηφιοποίησης του συνόλου των έργων του καλλιτέχνη, που βρίσκονται σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές, με αποτέλεσμα να έχει ήδη δημιουργηθεί μια βάση δεδομένων για το έργο του.

Μία από τις 94 επισκέψεις του στο Άγιον Όρος

Τα δύο στοιχεία που συνθέτουν την έκθεση είναι η κίνηση και η στάση. Την κίνηση αποτελεί η εξηντάχρονη σχεδόν διαδρομή του συγγραφέα και ζωγράφου (παιζωγράφου, όπως του άρεσε να αυτοχαρακτηρίζεται) στην τέχνη, ενώ η στάση αναφέρεται στο εικοσαήμερο προσκύνημά του στο Άγιον Όρος, τον Ιούλιο - Αύγουστο του 1952.

Κεντρικός άξονας της έκθεσης είναι η παρουσίαση του σημειωματαρίου, που κράτησε ο Ν. Γ. Πεντζίκης κατά τη διάρκεια αυτού του προσκυνήματος. Τα πενήντα φύλλα του είναι γεμάτα και στις δυο όψεις, με σχέδια, σημειώσεις για χλωρίδα και πανίδα, αντιγραφές επιγραφών, σχόλια για τοιχογραφίες, καλογέρους, προσκυνητές. Πολλά από τα σχέδια χρησιμοποιήθηκαν ως αφετηρία για πίνακες, που ο καλλιτέχνης ζωγράφισε και εξέθεσε στη δεύτερη ατομική του έκθεση, τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς, και πολλές από τις σημειώσεις αντανακλώνται στη διάλεξη, με θέμα «Προσεγγίσεις στο Άγιον Όρος», με την οποία είχε εγκαινιασθεί η έκθεση.

Βέβαια, η  επίσκεψη αυτή δεν ήταν η μόνη. Ο καλλιτέχνης είχε επισκεφτεί το Άγιον Όρος 94 φορές, σε διάστημα 60 ετών. Είναι, όμως, η τελευταία τεκμηριωμένη φορά, που επισκέφθηκε τον Άθω, όσο ασκούσε το επιτήδευμα του φαρμακοποιού και, ταυτόχρονα, η πρώτη φορά που πήγε εκεί ως συνειδητοποιημένος καλλιτέχνης, ο οποίος  έχει στο ενεργητικό του μια ατομική έκθεση και μια συμμετοχή σε ομαδική, και ως συνειδητοποιημένος συγγραφέας που έχει στο ενεργητικό του 4 εκδοθέντα βιβλία.

Αυτό που διαφοροποιεί τον Πεντζίκη από άλλους ζωγράφους και συγγραφείς, που επισκέφθηκαν το Άγιον Όρος, είναι ότι εκείνοι έφτασαν στη μοναστική πολιτεία, όταν ήταν ήδη καταξιωμένοι, με διαμορφωμένη έκφραση. Εκείνος έφτασε στον Άθω αδιαμόρφωτος. Δε θήτευσε στον Άθω, ήταν θρέμμα του.

Με έναν σκοπό που εξελίχθηκε

Η αυτοτελής παρουσίαση του αγιορείτικου σημειωματαρίου, με συνοδεία τεκμηριωτικού υλικού που θα αναψηλαφούσε την έκθεση του 1952, δίνοντας την ευκαιρία σε κάποια από τα αγιορείτικα έργα του καλλιτέχνη να αναρτηθούν ξανά μαζί για πρώτη φορά μετά από 61 χρόνια, ήταν ο αρχικός σκοπός της έκθεσης, η οποία εξελίχθηκε σε αναδρομική και επεκτάθηκε σε όλη την καλλιτεχνική διαδρομή του Ν. Γ. Πεντζίκη. Τα έργα της παρουσιάζονται σε τρεις χρονολογικές ενότητες (ουρανούς): 1934 έως 1952 - «Ουρανός τα εσώρουχα», 1952 έως 1967 - «Ουρανός το παράθυρο», 1967 έως 1993, «Ουρανός το σπήλαιο», και σε τρία + ένα θέματα: το θήλυ, η γενέτειρα πόλη Θεσσαλονίκη, η φύση και το σημειωματάριο από την επίσκεψη στο Άγιον Όρος.

Πληροφορίες
Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης: Βίλα Καπαντζή, Βασιλίσσης Όλγας - 108, τηλ.: 2310 295170. Διάρκεια έκθεσης: 13 Δεκεμβρίου 2013 έως 26 Ιανουαρίου 2014. Ημέρες και ώρες λειτουργίας: Τρίτη 9:00 - 16:00, Τετάρτη και Πέμπτη 14:00 - 21:00, Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή: 10:00 - 18:00, Δευτέρα: κλειστά. Κατά τη διάρκεια των εορτών, η έκθεση θα παραμείνει κλειστή από τις 24 έως και τις 27 Δεκεμβρίου 2013 και στις 1 και 6 Ιανουαρίου 2014. Ξεναγήσεις θα πραγματοποιούνται από τον ιστορικό τέχνης Μιγκέλ Φερνάντεθ Μπελμόντε, κάθε Τετάρτη στις 18.00 και κάθε Κυριακή στις 12.00, εκτός από τις ημέρες των εορτών. Κρατήσεις: 2310 295171 (καθημερινές: 10.00 - 14.00). Για ομαδικές επισκέψεις είναι απαραίτητη η συνεννόηση με το ΜΙΕΤ.

naftemporiki.gr