Η εμπροσθοβαρής αξιοποίηση πόρων του ΕΣΠΑ για την απασχόληση των νέων, η θέσπιση Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Προστασίας των καταθέσεων, η διαχείριση του Μεταναστευτικού και η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελούν προτεραιότητες της επικείμενης ελληνικής προεδρίας της ΕΕ, όπως αυτές διατυπώνονται σε συνέντευξη στο naftemporiki.gr από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Βενιζέλο.
Η εμπροσθοβαρής αξιοποίηση πόρων του ΕΣΠΑ για την απασχόληση των νέων, η θέσπιση Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Προστασίας των καταθέσεων, η διαχείριση του Μεταναστευτικού και η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελούν προτεραιότητες της επικείμενης ελληνικής προεδρίας της ΕΕ, όπως αυτές διατυπώνονται σε συνέντευξη στο naftemporiki.gr από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Βενιζέλο.
Για ελληνική προεδρία της ΕΕ:
«Η χώρα δεν κινείται και δεν θα κινηθεί καθ' υπαγόρευση (...) Ευκαιρία να προβάλουμε τη φυσιογνωμία της Ελλάδας ως θεσμικά ισότιμου κράτους-μέλους (...) Εκεί που μπορούμε θα θέσουμε στο τραπέζι ζητήματα που μας αφορούν (...) Ο κίνδυνος να έχουμε ανάπτυξη χωρίς πιστώσεις και θέσεις εργασίας πρέπει να αποφευχθεί (...) Χρειάζεται ένας ενιαίος Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Προστασίας των καταθέσεων (...) Χρειάζονται κονδύλια για να προλαβαίνονται ανθρωπιστικές καταστροφές τύπου Λαμπετούσα (...) Θέλουμε να ενώσουμε ασφάλεια θαλασσίων συνόρων, γαλάζια ανάπτυξη, ενέργεια, αλιεία, τουρισμό, προστασία του εναλίου αρχαιολογικού πλούτου, θαλάσσιες ζώνες (...) Να ανακηρυχθεί ως μεγάλη περιφέρεια της Ε.Ε. η περιοχή Αδριατικής - Ιονίου ή να να καλυφθούν από τον ΤΑΠ και οι χώρες της Αδριατικής (...) Να προωθήσουμε τη συνεργασία της ΕΕ με τις αραβικές χώρες (...) Ευρωπαϊκό Μεσογειακό έτος το 2014, σε συνεννόηση με την ιταλική προεδρία».
Για διεύρυνση ΕΕ:
«Η Ένωση έχει γίνει προφανώς πιο επιφυλακτική ως προς την περαιτέρω διεύρυνσή της, όμως η διευρυνσιακή πολιτική και οι πολιτικές γειτονίας -Νότιας και Ανατολικής- είναι σταθεροί άξονες της πολιτικής της».
Για Τουρκία:
«Τον περασμένο Σεπτέμβριο, πραγματοποιήθηκε ο 55ος γύρος διερευνητικών συνομιλιών που μας έδωσε την ευκαιρία να θέσουμε με σαφήνεια τη δική μας προσέγγιση για το πλαίσιο των σχέσεών μας. Περιμένω τώρα την ανταπόδοση της επίσκεψης στην Άγκυρα με επίσκεψη του κ. Νταβούτογλου στην Αθήνα».
Για Κυπριακό:
«Είμαστε σε απόλυτο συντονισμό με την κυπριακή Κυβέρνηση (...) για μία λύση που να προβλέπει τη μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε μία διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με μία διεθνή προσωπικότητα, μία ιθαγένεια και μία κυριαρχία. Μια λύση που να μπορεί να γίνει αποδεκτή από τον κυπριακό λαό μέσω δημοψηφίσματος».
Για ΠΓΔΜ:
«Σύνθετη ονομασία, erga omnes, με γεωγραφικό προσδιορισμό που θα προσδιορίζει το όνομα του κράτους και όχι το πολίτευμα. Ένα σύνθετο όνομα για όλες τις χρήσεις».
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη:
Ποιοι είναι οι στόχοι της ελληνικής προεδρίας της ΕΕ το πρώτο 6μηνο του 2014;
Η επικείμενη ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε. -η πέμπτη ιστορικά από την ένταξη της χώρας στην ενωμένη Ευρώπη- μας δίνει την ευκαιρία να προβάλλουμε τη φυσιογνωμία της Ελλάδας ως θεσμικά ισότιμου κράτους-μέλους, πέρα από την κρίση, το Μνημόνιο και τις συζητήσεις για δημοσιονομικά και χρηματοοικονομικά μεγέθη.
Γνωρίζετε βέβαια ότι μετά τη Συνθήκη της Λισσαβόνας, η περιοδική εξαμηνιαία Προεδρία έχει περιορισμένο αντικείμενο, σε σχέση με πριν, λόγω της ύπαρξης των θεσμοθετημένων μόνιμων προεδριών, αλλά εκ των πραγμάτων και της μόνιμης προεδρίας του Eurogroup, σε ό,τι αφορά τις χώρες της ζώνης του ευρώ. Επιπλέον, αυτή η ελληνική Προεδρία, έχει και την ιδιομορφία ότι είναι κοινοβουλευτικά περιορισμένης διάρκειας, λόγω των Ευρωεκλογών του Μαΐου.
Είναι ευτυχές, όμως, το γεγονός ότι μετά την ελληνική προεδρία, θα ακολουθήσει η ιταλική, με την οποία έχουμε συντονιστεί ώστε να διαμορφώσουμε ένα ευρωπαϊκό μεσογειακό έτος, που θα δίνει έμφαση σε προτεραιότητες που αναδεικνύουν την έννοια του ευρωπαϊκού νότου, όχι με τη γεωγραφική, αλλά με την πολιτική σημασία του όρου.
Τώρα, σε ό,τι αφορά τις γενικές πολιτικές προτεραιότητές μας κατά τη διάρκεια της ελληνικής Προεδρίας, όπως αποφάσισε το υπουργικό συμβούλιο, αυτές βασίζονται σε τέσσερις άξονες:
Ο πρώτος είναι αυτός της ανάπτυξης, απασχόλησης και κοινωνικής συνοχής. Αυτό σημαίνει ότι θα επιδιώξουμε να προωθήσουμε κοινοτικά κείμενα και πρωτοβουλίες που συνδέονται με τις εθνικές μας ανάγκες. Στόχοι μας λοιπόν είναι να επιλυθεί το μεγάλο πρόβλημα της ρευστότητας, να δοθούν πιστώσεις σε επιχειρήσεις, να γίνουν επενδύσεις. Ο κίνδυνος να έχουμε ανάπτυξη χωρίς πιστώσεις και θέσεις εργασίας πρέπει να αποφευχθεί. Και βέβαια, θα επιμείνουμε στο κορυφαίο θέμα της ανεργίας των νέων, επιδιώκοντας μεταξύ άλλων να αξιοποιήσουμε εμπροσθοβαρώς πόρους του ΕΣΠΑ.
Ο δεύτερος άξονας είναι η ολοκλήρωση και εμβάθυνση της οικονομικής διακυβέρνησης στην Ευρωζώνη και την Ε.Ε. Το μεγάλο ζήτημα εδώ είναι η Τραπεζική Ένωση, για την οποία έχουν γίνει σημαντικά βήματα σε σχέση με τον ενιαίο μηχανισμό εποπτείας. Αλλά, αυτό δεν είναι αρκεί. Τώρα συζητείται ο ενιαίος μηχανισμός ανακεφαλαιοποιησης και εκκαθάρισης των τραπεζών. Αυτό όμως που χρειάζεται είναι και ένας ενιαίος Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Προστασίας των καταθέσεων. Δεν πρέπει να λειτουργεί ένα αντίστροφο τραπεζικό dubbing στην Ευρωζώνη, σε βάρος χωρών που είναι σε κρίση καθώς οι χρηματοοικονομικά ασφαλέστερες χώρες συγκεντρώνουν τις καταθέσεις. Το τελικό κριτήριο των καταθετών δεν είναι το επιτόκιο, αλλά η αίσθηση ασφαλείας.
Ο τρίτος άξονας είναι η προστασία των ευρωπαϊκων συνόρων και η διαχείριση των μεταναστευτικών ροών. Εδώ πρέπει να διατεθούν κονδύλια, ώστε να προλαβαίνονται ανθρωπιστικές καταστροφές, όπως αυτή στη Λαμπετούσα. Χρειάζεται λοιπόν συνεργασία με τις χώρες προέλευσης. Σύστημα επιτήρησης των ακτών στην μη ευρωπαϊκη πλευρά της Μεσογείου σε συνεργασία με τις μη ευρωπαϊκές μεσογειακές χωρες. Και πρέπει όλα αυτά να γίνονται στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Τέταρτος άξονας, οριζόντιος, είναι η ολοκληρωμένη οριζόντια θαλάσσια πολιτική που ενώνει την ασφάλεια των θαλασσίων συνόρων, τη γαλάζια ανάπτυξη, την ενέργεια, την αλιεία, τον τουρισμό, την προστασία του εναλίου αρχαιολογικού πλούτου και τις θαλάσσιες ζώνες. Αυτό συνδέεται και με άλλες πρωτοβουλίες μας, όπως να ανακηρυχθεί ως μεγάλη περιφέρεια της Ε.Ε. η περιοχή Αδριατικής–Ιονίου ή να να καλυφθούν από τον ΤΑΠ και οι χώρες της Αδριατικής.
Παράλληλα, όμως, στις γενικές προτεραιότητές μας περιλαμβάνεται και η Νότια Γειτονία καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προώθησει τη συνεργασία της με τις αραβικές χώρες της βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής.
Είναι σε θέση η σημερινή Ελλάδα να ασκήσει επιρροή στην Ευρώπη;
Το γεγονός ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε πρόγραμμα προσαρμογής και σε ανοιχτή διαπραγμάτευση με την τρόικα, δεν επηρεάζει την ικανότητά της να πάρει πρωτοβουλίες. Η χώρα δεν κινείται και δεν θα κινηθεί καθ' υπαγόρευση. Έχω πει πολλές φορές ότι όλα αυτά τα χρόνια δεν υπήρξε πίεση στην Ελλάδα για θέματα εξωτερικής πολιτικής και για τα εθνικά μας θέματα.
Από εκεί και πέρα, εμείς αναλαμβάνουμε την εξαμηνιαία Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε., όπως προβλέπουν οι συνθήκες, ως θεσμικά ισότιμο κράτος-μέλος που συμμετέχει σε ένα «γήπεδο» με τεράστια προβλήματα, με έναν πάρα πολύ δυσμενή συσχετισμό δυνάμεων. Όμως, δεν υπάρχει κάτι καλύτερο.
Σημασία έχει ότι η Ελλάδα μετά από έξι χρόνια ύφεσης και τρεισήμισι χρόνια βαθιάς κρίσης, συνεχούς διαπραγμάτευσης και εκκρεμότητας, ασκεί την Προεδρία. Είναι ένα θεσμικά ισότιμο κράτος-μέλος που θα διευθύνει τις εργασίες του Συμβουλίου της Ε.Ε. και θα το εκπροσωπήσει. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό και εκεί που μπορεί, θα θέσει στο τραπέζι των συζητήσεων ζητήματα που μας αφορούν, που συνδέονται με την υπέρβαση της κρίσης, την έξοδο από το μνημόνιο, την ανασυγκρότηση της ελληνικής πραγματικής οικονομίας.
Ποιες ευκαιρίες διανοίγονται μέσα από την ελληνική προεδρία της ΕΕ, αφενός για την ΕΕ, αφετέρου για την Ελλάδα;
Όπως σας είπα και παραπάνω, η ελληνική Προεδρία έχει σαφείς πολιτικές προτεραιότητες ευρωπαϊκές, όχι εθνικές. Αλλά το μεγάλο στοίχημα της Ε.Ε. είναι κάποια στιγμή να μπορέσει να ταυτίσει το εθνικό συμφέρον κάθε κράτους-μέλους με ένα ενιαίο ευρωπαϊκό συμφέρον, το οποίο δεν είναι εύκολο να συγκροτηθεί και κυρίως δεν είναι εύκολο να προβληθεί προς τις κοινωνίες και τους λαούς της Ε.Ε.
Σε αυτό το πλαίσιο, η ελληνική προεδρία κινείται στους τέσσερις άξονες που σας ανέλυσα, οι οποίοι έχουν τεράστια σημασία και για την Ελλάδα, αλλά και για την Ε.Ε. Σαν παράδειγμα θα σας αναφέρω απλά τη διάσκεψη με τους Υπουργούς Εξωτερικών και Ανάπτυξης του Αραβικού Συνδέσμου που θα οργανώσουμε κατά τη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας. Αυτό γιατί αποδίδουμε πολύ μεγάλη σημασία στη σχέση της Ε.Ε. με τον αραβικό σύνδεσμο και σε πολύ μεγάλο βαθμό, αυτό συνδέεται και με τις εθνικές μας προτεραιότητες σε ό,τι αφορά, για παράδειγμα, την Αίγυπτο, στην οποία έχουμε επενδύσει πάρα πολύ δουλειά.
Το εγχείρημα διεύρυνσης από την ΕΕ συντηρείται επί της ουσίας; Από την άλλη πλευρά, οι περιφερειακές χώρες επιδεικνύουν τον ίδιο ζήλο ως προς την ένταξή τους;
Για πολλές χώρες η προοπτική ένταξής τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πάντα θεμελιώδης στρατηγική επιλογή. Αυτό ισχύει για όλες τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων την ευρωατλαντική προοπτική των οποίων στηρίζουμε με σθένος. Αυτό αφορά και την ΠΓΔΜ υπό την προϋπόθεση της λύσης του ζητήματος του ονόματος σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τι σχέσεις καλής γειτονίας.
Η Ένωση έχει γίνει προφανώς πιο επιφυλακτική ως προς την περαιτέρω διεύρυνσή της, όμως η διευρυνσιακή πολιτική και οι πολιτικές γειτονίας -Νότιας και Ανατολικής- είναι σταθεροί άξονες της πολιτικής της.
Υπάρχει η αίσθηση ότι επικρατεί ένα είδος αναμονής στα εθνικά θέματα.
Δεν συμμερίζομαι καθόλου αυτήν την αίσθηση. Αντιθέτως, σε όλα τα μέτωπα της εξωτερικής πολιτικής και ιδιαίτερα στα εθνικά μας θέματα η Κυβέρνηση αντιδρά στις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες και προβαίνει στις απαραίτητες κινήσεις, λαμβάνοντας πρωτοβουλίες που εντάσσονται σε ένα στρατηγικό πλαίσιο.
Ως προς τις σχέσεις με την Τουρκία, τον περασμένο Σεπτέμβριο, πραγματοποιήθηκε ο 55ος γύρος διερευνητικών συνομιλιών που μας έδωσε την ευκαιρία να θέσουμε με σαφήνεια τη δική μας προσέγγιση για το πλαίσιο των σχέσεών μας. Περιμένω τώρα την ανταπόδοση της επίσκεψης στην Άγκυρα με επίσκεψη του κ. Νταβούτογλου στην Αθήνα.
Σε σχέση με το Κυπριακό, είμαστε σε απόλυτο συντονισμό με την κυπριακή Κυβέρνηση και υποστηρίζουμε πλήρως τις προσπάθειες του Προέδρου Αναστασιάδη για ένα κοινό ανακοινωθέν που θα συνιστά καθαρό πλαίσιο αναφοράς και σταθερή βάση των διαπραγματεύσεων. Στόχος είναι η επίτευξη μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης βάσει των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με σεβασμό στο κοινοτικό κεκτημένο. Μία λύση που να προβλέπει τη μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε μία διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με μία διεθνή προσωπικότητα, μία ιθαγένεια και μία κυριαρχία. Μια λύση που να μπορεί να γίνει αποδεκτή από τον κυπριακό λαό μέσω δημοψηφίσματος.
Στο ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων, έχουμε καταστήσει σαφές προς όλες τις πλευρές -σε εταίρους, συμμάχους, στη σκοπιανή ηγεσία και στον Ειδικό Μεσολαβητή των Ηνωμένων Εθνών Mathew Nimetz- το είδος της λύσης που η Ελλάδα θα ήταν διατεθειμένη να αποδεχθεί, δηλαδή μία σύνθετη ονομασία, erga omnes, με γεωγραφικό προσδιορισμό που θα προσδιορίζει το όνομα του κράτους και όχι το πολίτευμα. Ένα σύνθετο όνομα για όλες τις χρήσεις.
Παράλληλα, εργαζόμαστε ακατάπαυστα για την επίλυση σειράς άλλων προβλημάτων που είναι τόσο σημαντικά για την ελληνική κοινωνία και την ανάπτυξη της χώρας όσο και τα εν στενή εννοία εθνικά μας θέματα. Τέτοια είναι, για παράδειγμα, η διαχείριση της παράνομης μετανάστευσης και η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στην Αν. Μεσόγειο.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ - [email protected]