Πολιτιστικά
Πέμπτη, 07 Νοεμβρίου 2013 09:35

Επιστημονική φαντασία, δραματικές στιγμές και κύματα ωκεανού

Δυο άνθρωποι χαμένοι στο διάστημα, ένας έφηβος, ένας ναυαγός, μια φαινομενικά τυπική οικογένεια και ένας μουσουλμάνος είναι οι κεντρικές φιγούρες των πλάνων της νέας κινηματογραφικής εβδομάδας.

Δυο άνθρωποι χαμένοι στο διάστημα, ένας έφηβος που κρύβεται από τον κόσμο του, ένας άνδρας αντιμέτωπος με τον ωκεανό, μια φαινομενικά τυπική οικογένεια βυθισμένη στα μυστικά και τη σιωπή και ένας μουσουλμάνος Αφγανός που ζει σε ένα αθηναϊκό ημιυπόγειο είναι οι κεντρικές φιγούρες των πλάνων της νέας κινηματογραφικής εβδομάδας. 

«Gravity»

Στο αχανές άπειρο του σύμπαντος μάς εκτοξεύει το τρισδιάστατο θρίλερ επιστημονικής φαντασίας του - υποψήφιου για Όσκαρ - Αλφόνσο Κουαρόν, ο οποίος συνυπογράφει και το σενάριο με τον γιο του, Χονάς Κουαρόν. Υπό τους μουσικούς ήχους του Στίβεν Πράις, οι - βραβευμένοι με Όσκαρ - Σάντρα Μπούλοκ και Τζορτζ Κλούνεϊ ενσαρκώνουν τους δύο μοναδικούς ήρωες της ταινίας, οι οποίοι, μετά την καταστροφή του διαστημικού τους λεωφορείου, παλεύουν να επιβιώσουν στις τρομακτικές συνθήκες του Διαστήματος. Έχοντας χάσει κάθε επαφή με τη Γη, κάθε ανάσα τους εξαντλεί το λιγοστό οξυγόνο που τους έχει απομείνει. Και η σωτηρία μοιάζει αδύνατη…

«Εγώ κι εσύ»

Αντλώντας έμπνευση από το ομώνυμο μυθιστόρημα του ιταλού συγγραφέα Νικολό Αμανίτι,  ο Μπερνάντο Μπερτολούτσι επιστρέφει με αυτό το δράμα, που συμμετείχε επίσημα στο Φεστιβάλ των Καννών. Με τους Τέα Φάλκο, Τζάκοπο Όλμο Αντινόρι, Σόνια Μπεργκαμάσκο, Βερόνικα Λαζάρ, Τομάζο Ράνιο, Πίπο Ντελμπόνο και Ροντόλφο Κορσάτο, ένας εσωστρεφής έφηβος, που δυσκολεύεται να επικοινωνήσει με τους ανθρώπους γύρω του, κρύβεται στο υπόγειο του σπιτιού του, για να απομονωθεί από όλους. Όμως, δέχεται έναν απρόσκλητο επισκέπτη…

Ο σκηνοθέτης σημειώνει για την επιστροφή του: «Όταν η αναγκαστική μου ακινησία παγιώθηκε - λόγω υγείας - ως καθημερινότητα, συνειδητοποίησα ότι δε θα μπορώ πια να σκηνοθετώ. Η ιδέα του να σταματήσω να γυρίζω ταινίες σήμαινε για μένα το κλείσιμο ενός τεράστιου κεφαλαίου στη ζωή μου και την έναρξη ενός νέου, εντελώς διαφορετικού, το οποίο, φυσικά, δε γνώριζα πως θα εξελισσόταν. Ήταν φοβερά οδυνηρό το να καταπιώ τον εγωισμό μου και να αποδεχτώ ότι θα πρέπει, από εδώ και στο εξής, να μετακινούμαι πάνω σε αναπηρικό καροτσάκι. Σιγά σιγά, όμως, έμαθα την “τέχνη” της αποδοχής μια νέας κατάστασης και, από εκείνη τη στιγμή, γνώριζα βαθιά μέσα μου ότι υπάρχει τρόπος να κάνεις σινεμά, με εντελώς διαφορετικά μέσα από εκείνα που έχουμε συνηθίσει. Κάπως πιο καθιστός από την “κανονική” όρθια σκηνοθεσία!... Η τελευταία φορά, που είχα γυρίσει μια ταινία στα ιταλικά, ήταν πριν από 30 χρόνια, οπότε ένιωθα την υποχρέωση να επανέλθω με μια ταινία, που θα είναι γυρισμένη στην Ιταλία, με ιταλούς ηθοποιούς που θα μιλάνε ιταλικά…».

«Όλα χάθηκαν»

Ο - υποψήφιος για Όσκαρ - Τζέι Σι Τσάντορ («Margin call) επανέρχεται με τη δεύτερη ταινία του, υπογράφοντας και το σενάριο και επιλέγοντας τον – βραβευμένο με Όσκαρ - Ρόμπερτ Ρέντφορντ, για να αποτυπώσει το μοναχικό  ταξίδι ενός ναυαγού στην απεραντοσύνη του θανατηφόρου ωκεανού, στην απελπισία και τον θάνατο. Με τη μουσική επένδυση του Άλεξ Έμπερτ, η δραματική περιπέτεια, που συμμετείχε επίσημα στο Φεστιβάλ των Καννών, πραγματεύεται τη μάχη ενός ανθρώπου απέναντι στα στοιχεία της φύσης, μετά την καταστροφή του ιστιοπλοϊκού του στη μέση του ωκεανού. Οι ελάχιστες προμήθειες τελειώνουν, ο ήλιος είναι ανελέητος και οι καρχαρίες καραδοκούν.

«Miss Violence»

Κάνοντας μία κατάδυση στην άσκηση εξουσίας, στη σκληρή οικογενειακή βία, στην αποσιώπηση και τα μυστικά που θάβονται στα άδυτα μιας φαινομενικά τυπικής ελληνικής οικογένειας, η δραματική ταινία του Αλέξανδρου Αβρανά  απέσπασε τον Αργυρό Λέοντα (καλύτερη σκηνοθεσία) και τα βραβεία Volpi Cup (καλύτερος ανδρικός ρόλος για τον Θέμη Πάνου), Arca Cinema Giovani Award (καλύτερη ταινία) και Fedeora Award (καλύτερη μεσογειακή - ευρωπαϊκή ταινία) στο Φεστιβάλ της Βενετίας και συμμετείχε επίσημα στο Φεστιβάλ του Τορόντο.

Με τους Θέμη Πάνου, Ρένη Πιττάκη, Χλόη Μπολότα, Γιώτα Φέστα, Μηνά Χατζησάββα, Ελένη Ρουσσινού, Σίσυ Τουμάση, Καλλιόπη Ζωντανού και Κωνσταντίνο Αθανασιάδη, ένα εντεκάχρονο κορίτσι πηδάει από το μπαλκόνι του σπιτιού του, την ημέρα των γενεθλίων του, πέφτοντας στο κενό με ένα χαμόγελο χαραγμένο στα χείλη. Η αστυνομία και η κοινωνική πρόνοια προσπαθούν να εξιχνιάσουν τον λόγο της πιθανής αυτοκτονίας. Όμως, η οικογένεια υποστηρίζει επίμονα πως ήταν ατύχημα. Ποιο μυστικό πήρε μαζί του το κορίτσι; Γιατί η οικογένεια επιμένει να την «ξεχάσει» και να συνεχίσει τη ζωή της;

Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ο σκηνοθέτης: «Από την παιδική μου ηλικία, αναρωτιόμουν ποιος έχει τη δύναμη: αυτός που χτυπάει ή αυτός που νιώθει τον πόνο; Η πιο σκληρή βία είναι αυτή της σιωπής. Του ανείπωτου. Της κανονικότητας που συγκαλύπτει κάθε συναισθηματικό κενό, που δημιουργείται από την άσκηση εξουσίας. Ένα κλειστό παράθυρο σε ένα μπαλκόνι με καλλωπιστικά φυτά. Μια κεντημένη κουρτίνα κι ένα φως που δε σβήνει ποτέ. Όλα μοιάζουν να είναι όπως πρέπει, ήρεμα και γαλήνια. Τίποτα δυσάρεστο δε θα μπορούσε να συμβαίνει σε αυτό το διαμέρισμα. Όλα είναι φυσιολογικά και δείχνουν φυσιολογικά. Αυτή είναι η εικόνα, που μένει στον θεατή. Ή, ενδεχομένως, αυτή, με την οποία θέλει να μείνει. Μέχρι ποιού σημείου θέλουμε ή αντέχουμε να δούμε τι συμβαίνει πίσω από μια ολόλευκη καλοσιδερωμένη κουρτίνα;».

«10η ημέρα»

Το δράμα του Βασίλη Μαζωμένου - με τους Άλι Χαϊδάρι και Ιόλη Δημητρίου - έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα του στο Φεστιβάλ  Μόντρεαλ 2012, κέρδισε το Ειδικό βραβείο Επιτροπής στο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου 2012 και είχε τρεις υποψηφιότητες στα βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Η ταινία, που αποτελεί ανεξάρτητη παραγωγή, παρακολουθεί τη ζωή ενός μουσουλμάνου Αφγανού, ο οποίος ζει σε ένα ημιυπόγειο, στην Αθήνα, μαζεύοντας παλιοσίδερα, για να επιβιώσει. Προσπαθώντας να κατακτήσει το δυτικό όνειρο, τον κατακλύζουν οι μνήμες από την πατρίδα του και από το ταξίδι του ως την Ευρώπη, αλλά και οι «εφιάλτες» του.

Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]